Soğuk savaş döneminde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği`nin Orta Avrupa ve Balkanlara yönelik politikası

Abstract

1917 Ekim Devrimi ile birlikte Sovyet sosyalizmine giden yol açılmış, 1922 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin kurulmasıyla federatif bir sosyalist devlet Avrasya coğrafyasında tarihteki yerini almıştır. Dış politikası ilk yıllarda ılımlı ve zayıf bir siyasi yapıya sahip olmuş ancak zaman içinde Avrupa'da yayılmacı bir politika izleyerek tüm dünyayı etkilemeye başlamıştır. ABD ve SSCB'nin iki merkezi aktör ve iki kutuplu sistemin liderleri olduğu Soğuk Savaş döneminde bu etki en üst düzeyde yaşanmıştır. SSCB, sosyalist ideolojik yayılmacı politikalarıyla Avrupa coğrafyasında, özellikle Orta Avrupa ve Balkanlar'da etkili olmuştur. Tez çalışması SSCB'nin II. Dünya Savaşı'nın ardından dünya siyasetinde siyasi, ekonomik ve askeri anlamdaki politikalarını, bu politikaların uydu devletler olarak Orta Avrupa ve Balkan devletlerine yansımalarını araştırmakta ve değerlendirmektedir, Soğuk Savaş döneminde SSCB'nin Orta Avrupa ve Balkanlara yönelik genel politikasının işleyişini ve sonuçlarını ele almaktadır.SSCB'nin dünya siyasetinde söz sahibi olduğu Soğuk Savaş dönemi politikaları siyasi tarih, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler disiplinleri kapsamında değerlendirilmiştir. Bu kapsamda oldukça geniş bir literatür taraması yapılmış, kavramsal ve teorik altyapı üzerine, Sovyetler'in ülkeler özelinde (Orta Avrupa'da Çekoslovakya, Polonya, Macaristan ve Doğu Almanya ve Balkanlarda Yugoslavya, Arnavutluk, Bulgaristan ve Romanya) politikaları ve dönem gelişmeleri incelenmiştir. Sonuç olarak SSCB'nin Soğuk Savaş döneminde Orta Avrupa ve Balkanlara yönelik politikasının ana hatlarının yanı sıra, tek tek ülkeler özelinde hangi süreçlerde işlediği, etkilerinin ve sonuçlarının neler olduğu, bütün olarak Doğu bloğunun oluşumunu da ifade eden bu politikaların çözülmeye ve SSCB'nin de dağılmasına giden yoldaki etkileri ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: SSCB, Dış Politika, Soğuk Savaş, Orta Avrupa, Balkanlar.

The road to Soviet socialism opened along with the October Revolution of 1917. The Soviet Unions's foreign policy had a moderate and weak political structure in the early years, but the Union of Soviet Socialist Republics (USSR), which in time pursuing an expansionist policy in Europe, began to affect the whole world. The Western States which were worn out by the Second World War lost their influence in world politics, and as a continental state, the United States of America (USA) started to be effective in world politics. The USA and USSR have been two influential elements of the Cold War. The USSR has become a political actor affecting the whole world. The general aim of the thesis is to analyze the political, economic and military policies of the USSR towards Central Europe and the Balkans after the Second World War and the reflections of these policies to those satellite states. The USSR's Cold War politics have been evaluated within the scope of political history, political science and international relations disciplines. In this context, a very wide literature review was conducted and policies and period developments of the Soviets in countries (Czechoslovakia, Poland, Hungary and East Germany in Central Europe and Yugoslavia, Albania, Bulgaria and Romania in the Balkans) were examined. As a result, in addition to the outlines of the policies of the USSR in Central Europe and the Balkans during the Cold War period, the processes in which the individual countries faced, the effects on and the consequences in the individual countries, these policies which paved the way of forming the Eastern bloc as a whole, will be analyzed. Keywords: USSR, Foreign Policy, Cold War, Central Europe, The Balkans.The road to Soviet socialism opened along with the October Revolution of 1917. The Soviet Unions's foreign policy had a moderate and weak political structure in the early years, but the Union of Soviet Socialist Republics (USSR), which in time pursuing an expansionist policy in Europe, began to affect the whole world. The Western States which were worn out by the Second World War lost their influence in world politics, and as a continental state, the United States of America (USA) started to be effective in world politics. The USA and USSR have been two influential elements of the Cold War. The USSR has become a political actor affecting the whole world. The general aim of the thesis is to analyze the political, economic and military policies of the USSR towards Central Europe and the Balkans after the Second World War and the reflections of these policies to those satellite states. The USSR's Cold War politics have been evaluated within the scope of political history, political science and international relations disciplines. In this context, a very wide literature review was conducted and policies and period developments of the Soviets in countries (Czechoslovakia, Poland, Hungary and East Germany in Central Europe and Yugoslavia, Albania, Bulgaria and Romania in the Balkans) were examined. As a result, in addition to the outlines of the policies of the USSR in Central Europe and the Balkans during the Cold War period, the processes in which the individual countries faced, the effects on and the consequences in the individual countries, these policies which paved the way of forming the Eastern bloc as a whole, will be analyzed. Keywords: USSR, Foreign Policy, Cold War, Central Europe, The Balkans.