Türk imalat sanayi firmalarında yeşil üretim uygulamalarının incelenmesi

Abstract

Dünyada meydana gelen çevresel sorunların oluşumunda imalat sanayi firmalarının payı büyüktür. Kirleten öder prensibinden hareketle firmalar çevre sorunlarının çözümünde bir taraf olmalı, ürün tasarımları ve üretim politikalarını çevre ile bütünleşik süreçler olarak düşünmelidirler. Bu süreçte yeşil üretim etkin bir araçtır. Bu çalışmanın temel amacı, Türk İmalat Sanayi Firmalarında yeşil üretim uygulamalarının düzeyini, yeşil üretim uygulamalarını zorlaştıran nedenleri, yeşil üretim uygulamaları ile elde edilmesi beklenen sonuçları ve bunların sektör, çalışan sayısı ve sermaye yapısı gibi çeşitli özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğinin araştırılmasıdır. Çalışma sonucunda, firmaların üretim sürecine yönelik yeşil uygulamaları daha yüksek düzeyde uyguladığı, tasarım sürecine yönelik daha düşük düzeyde uygulamalar yaptıkları belirlenmiştir. Firmaların yeşil uygulamalar ile elde etmeyi bekledikleri sonuçların özellikle rekabete dayalı unsurlar olduğu ve firmalarda çevreye duyarlı uygulamaları zorlaştıran en önemli nedenlerin Türkiye'deki çevre ile ilgili yasa ve mevzuatlar olarak görüldüğü belirlenmiştir. Diğer yandan, çevresel uygulamaların sektörlere göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği; çalışan sayısı ve sermaye yapısına göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.

Manufacturing industry companies have a large share in the formation of environmental problems in the world. Based on the principle of polluter pays, companies should be a party to solving environmental problems and consider product design and production policies as integrated processes with the environment. Green production is an effective tool in this process.The main purpose of this study is to investigate the level of green production practices in Turkish Manufacturing Industry Companies, the reasons that make green production practices difficult, the results expected with green production practices and whether they differ according to various characteristics such as sector, number of employees and capital structure. As a result of the study, it was determined that the firms applied the green applications at the higher level for the production process, and they applied the applications at the lower level for the design process. To get the green practices of companies in which the results they expect to be particularly competitive factors and the company in one of the most important reasons that make it difficult environmentally sensitive applications are determined to be seen as laws and regulations related to the environment in Turkey. On the other hand, environmental practices show a statistically significant difference between sectors; and there is no significant difference according to the number of employees and capital structure.