Kablosuz ağların (Wİ-Fİ) lenfosit dna`sı üzerine etkisi ve C vitamininin rolü

Abstract

Elektromanyetik radyasyon (EMR) dokularda oksidatif stres ve ısı artışı ile DNA hasarına neden olmaktadır. Elektromanyetik radyasyona en çok maruz kalan dokuların başında kan dokusu gelmektedir. EMR kan dokusunda hücrelerin ve bazı moleküllerin sayısını azaltır ve kan dokusunda lenfosit hücresinin DNA molekülünde hasar oluşturur. Bu çalısmada antioksidan özelligi ile C vitaminin DNA hasarı ve bu mekanizmadaki rolü araştırılmıştır.Çalışmamızda, sprague dawley dişi sıçanlar (n=18) eşit olarak 3 gruba ayrıldı. Gruplar; kontrol, EMR, EMR + C vitamini olarak belirlenmiştir. Kontrol grubu hariç diğer iki gruba günde 1 saat/30 gün boyunca EMR uygulanmıştır. Kontrol ve EMR grubuna uygulama öncesi 0,1 ml serum fizyolojik 1defa/30 gün gavajla verildi. C vitamini grubuna uygulama öncesi günde 250 mg/kg C vitamini 1defa/30 gün gavajla verildi. Bu uygulama sonunda sıçanlardan kan örnekleri alındı ve comet assay yöntemi ile DNA hasarı, malonil dialdehit (MDA) ve tam kan sayımı incelendi. Sonuç olarak, MDA İstatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p > 0.05). EMR grubunun comet skoru kontrol grubuna göre istatistiksel anlamlı olarak arttı. Diğer taraftan EMR+ C vitamini grubunda comet skoru EMR grubuna göre istatistiksel anlamlı olarak azaldı. (p < 0.05). Büyük hücreli trombosit oranı (P-LCR) kontrol grubuna kıyasla EMR grubunda İstatistiksel olarak arttı (p < 0.05). Comet skorlarının EMR grubunda istatistiksel olarak anlamlı bulunması literatürde yapılan çalışmalarla uyumluluk göstermektedir. EMR+C vitamini grubunda comet skorunun istatistiksel olarak azalması, C vitaminin oksidatif strese bağlı DNA hasarında koruyucu rolü olabileceğini ortaya koymaktadır. Anahtar kelimeler: EMR, Comet analizi, DNA hasarı, C vitamini, Oksidatif stres

Electromagnetic radiation (EMR) exposure forms oxidative stress and increasing temprature in tissues which cause the damage in DNA. Blood tissues are one of the most affected tissue in EMR exposure that reduces the number of cells and molecules in blood cell. It creates damage in DNA of lymphoid cell tissue in the blood. DNA damage and protection mechanism was studied with vitamin C through employing its antioxidant characteristic. In our study, (n=18) female Sprague Dawley rats were divided into 3 groups as control group, EMR, EMR + C vitamin. Rats in EMR and EMR+C vitamin groups were exposed to EMR for 1 hour per day for a month. 0.1 ml serum were given with gavage method to the rats in control and EMR group before experiment. 250 mg/kg vitamin was given to the vitamin C group's rats before experiment. After this period, DNA damage, malonil dialdehit (MDA) and blood count parameters in blood samples of the rats were analysed with comet assay methods. MDA results statistically was not significant (p> 0.05). Comet score statistically was higher in EMR group compared to EMR + vitamin C and control group. On the other hand comet score in EMR + C vitamin was higher than control group (p <0.05). Platelet large cell ratio (P-LCR) statistically was higher in EMR group compared to control group. (p <0.05).Comet score is statistically significant which is relevant with literature. The low value of comet score found in EMR+C vitamin group indicates that, vitamin C can prevent DNA damage caused by oxidative stress. Keywords: EMR, Comet assay, DNA damage, Vitamin C, Oxidative stress