7-12 yaş grubu çocuklarda psikotropik ilaç kullanımının diş sağlığı ve tükürük üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Tez çalışmasında, psikotropik ilaç kullanan çocukların ağız-diş sağlığı problemlerinin detaylı incelemesi, tükürük akış hızı, tamponlama kapasitesi gibi fizikokimyasal özelliklerinin değerlendirilmesi ve α-amilaz, kalsiyum, total protein ve PRP miktarlarının biyokimyasal analizinin yapılarak sağlıklı ve ilaç kullanımı olmayan çocuklarla karşılaştırılması amaçlanmıştır. 7-12 yaş aralığında, psikotropik ilaç kullanmaya yeni başlayacak olan (1.grup),) uzun süredir (≥6 ay) ilaç kullanmakta olan (2.grup) ve ilaç kullanmayan sağlıklı çocuklardan oluşan kontrol grubu (3. grup) olmak üzere 3 gruba ayrılan 241 çocuk hastanın anamnez verileri kaydedilmiş ve dental muayeneleri yapılmıştır. Uyarılmamış tükürük örneklerinde; pH, visközite, tamponlama kapasitesi ölçümü ve biyokimyasal analizler, uyarılmış tükürük örneklerinde ise akış hızı ölçümleri yapılmıştır. Diş fırçalama alışkanlıklarının 3 grupta da benzer olduğu ancak, Pİ skorlarının 1. ve 2. Grupta, Gİ skorlarının ise 2. Grupta sağlıklı çocuklara göre istatistiksel anlamlı olarak daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. dft ve dfs skorlarının çocuk psikiyatrisi hastalarında daha yüksek olduğu, dfs skorlarındaki farklılığın istatistiksel anlamlı olduğu görülmüştür. Tükürük akış hızı 2. Grupta anlamlı olarak daha düşük bulunmuştur. Tükürüğün visközite, pH ve tamponlama kapasitesi gibi koruyucu özelliklerinin gruplar arasında anlamlı farklılık göstermediği saptanmıştır. Bruksizm prevalansının çocuk psikiyatrisi hastalarında anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülmüştür. Dental travma prevalansı, DEHB gözlenen hastalarda anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Tükürük α-amilaz, kalsiyum ve total protein miktarı açısından gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Tükürük PRP seviyesi 1a grubunda anlamlı olarak daha yüksektir.Psikotropik ilaçların olası yan etkileri ve DEHB gibi hastalıkların doğası gereği, çocuk psikiyatrisi hastaları pedodontide özel ilgi gereksinimi olan hastalar arasında değerlendirilmeli ve çocuk psikiyatristleri ile pedodontistler bu konuda işbirliği içerisinde çalışmalıdır. Anahtar kelimeler: Çocuk psikiyatrisi; Psikotropik ilaçlar; Tükürük özellikleri; Diş hekimliği.

It was aimed to evaluate salivary physico-chemical properties such as flow rate, buffering capacity and to analyze salivary α-amylase, calcium, total protein and PRP levels biochemicallly in children medicated with psychotropic drugs. 7-12 year old, 241 children were divided into 3 groups: who will start use of psychotropic drugs for the first time (group 1), who have been using psychotropic drugs for a long time (≥6 months) (group 2), and non-medicated healthy children (group 3). Dental examination of all children was performed and anamnesis data were recorded. Salivary pH, viscosity, buffering capacity and biochemical analyzes were made on unstimulated saliva samples and flow rates calculated on stimulated saliva samples.Tooth brushing habits were similar in the all groups, however, PI scores were found to be statistically higher in the 1st and 2nd groups, and the GI scores in the 2nd group. dft and dfs scores were higher in child psychiatry patients, and the difference in dfs scores was found to be statistically significant. Salivary flow rate was significantly lower in group 2. It has been found that viscosity, pH and buffering capacity of saliva do not differ significantly in child psychiatry patients and healthy ones. The prevalence of bruxism was found to be significantly higher in child psychiatry patients. Dental trauma prevalence was found to be statistically significantly higher in the patients with ADHD. There was no difference between the groups in the amount of salivary α-amylase, calcium and total proteins. The level of salivary PRP was significantly higher in Group 1a.Because of possible side effects of psychotropic drugs and the nature of psychiatric disorders, child psychiatry patients should be evaluated among the patients who need special attention in pediatric dentistry, their regular checks should be made and child psychiatrists and pediatric dentists should work in cooperation with this issue.Keywords: Child Psychiatry, Psychotropic Drugs, Saliva Properties, Dentistry