Türkiye`de uygulanan çevre politikalarının sürdürülebilir kalkınma üzerine etkileri

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı, ilk olarak Birleşmiş Milletler çevre konferanslarında küresel düzeyde ele alınan ?sürdürülebilir kalkınma? anlayışının, Türkiye'nin çevre politikaları içerisindeki yeri ve kalkınma planlarında bu konuya verilen önemin incelenmesi olmuştur.Dünyada yaşanan gelişmelere bağlı olarak Türkiye'de de ilki 3. Beş Yıllık Kalkınma Planı olmak üzere, 1973-2005 yıllarını kapsayan tüm beş yıllık kalkınma planlarında ve 2007-2013 yıllarını kapsayan yedi yıllık kalkınma planında çevre kavramı ayrı bir başlık altında ele alınmış, çevrenin korunması ve geliştirilmesi ile çevre sorunlarının çözümüne yönelik politikalar üretilerek uygulamaya çalışılmıştır.Çalışmanın birinci bölümünde çevre bilimi ayrıntılı olarak ele alınmış, çevrenin ekonomi politiği ve çevre politikası kavramı incelenmiştir.İkinci bölümde ise sürdürülebilir kalkınma kavramının teorik çerçevesi çizilmiş ve Birleşmiş Milletler çevre konferansları ve diğer konferanslardaki yeri ve önemi incelenmiştir. Sürdürülebilir kalkınmanın; ancak, ekonomi ve çevre arasındaki karşılıklı ilişkilerin kurulması ile sağlanabileceği ve bu iki kavramın birlikte ele alınması düşüncesinin hakim olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Üçüncü bölümde Türkiye'de çevre yönetimi ve örgütlenmesi ele alınarak, Türkiye'nin Çevre politikalarında sürdürülebilir kalkınma kavramının kalkınma planlarındaki yeri incelenmiştir. Ayrıca çevre koruma harcamalarının da bir değerlendirilmesi bu bölümde yer almaktadır. Genel olarak çevre konusunun olumlu yönde değiştiği; ancak, sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda, çevre politikaları ile ekonomik ve sosyal gelişme politikalarının yeterince bütünleştirilemediği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Çevre, Çevre Sorunları, Çevre Politikaları, Sürdürülebilir Kalkınma, Çevresel Harcamalar.

The aim of this thesis study has firstly been the examination of the place of ?sustainable development? approach, dealt with in the United Nations environmental conference at the global level, in the Turkey?s environmental policies and of the importance given to this issue in the development plans.Depending on the developments in the world, first of one, third 5 year development plan in Turkey, the concept of environment has been discussed under a separate header in the whole five-year development plans covering the years 1973-2005 and in the seven- year development plans covering the years 2007-2013. Policies for the solution of such environmental problems as environmental protection and improvement of the environment have been produced and tried to be applied.In the first part of the study, environmental science has been discussed in detail and the concept of the political economy of the environment and environmental policy has been examined.In the second part, the theoretical framework of the concept of sustainable development has been drawn and its place and importance in United Nations environmental conference and in other conferences have been investigated. It is concluded that sustainable development can be achieved only with the establishment of mutual relations between economy and environment and that the idea that these two concepts should be considered together has dominated.In the third part, by considering Turkey?s environmental management and organization, in Turkey?s environmental policies, the place of the concept of sustainable development in the development plans has been investigated. An assessment of the environmental protection expenditure also takes part in this section. It is concluded that in general, the issue of environment has changed in a positive way; however, in accordance with the principles of sustainable development, environmental policies and economics and social development policies cannot have been integrated enough.Key Words: Environment, Environmental Problems, Environmental Policies, Sustainable Development, Environmental Expenditure.