Pediatri hemşirelerinde genetik/genomik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi

Abstract

Son yıllarda genomik bilgi ve teknoloji, genetik hastalıkların önlenmesi, tarama, tanı, tedavi seçimi ve tedavi etkinliğinin izlenmesi sürecinde giderek sağlık bakım hizmetlerine daha fazla entegre edilmektedir. Genomik temelli sağlık bakımı, temelinde genomik okuryazarlık yatan kabul görmüş bir dizi genetik/genomik yeterlilik olarak tanımlanır. Genomik temelli sağlık bakımı, özellikli alan olan pediatri hemşireliği uygulaması açısından vazgeçilmez bir gelişmedir. Pediatri hemşirelerinin, diğer sağlık profesyonelleri ile etkin iletişim kurabilmeleri ve pediatri hastalarına optimal sağlık bakımı sağlayabilmeleri için genomik okuryazarlığa sahip olmaları gerekmektedir. Hemşirelerin genomik okuryazarlık düzeyleri bilinmemekle beraber bu durumu gösteren bir ölçek de mevcut değildir. Bu çalışma `Pediatri Hemşirelerinde Genetik/Genomik Farkındalık Ölçeği (PHGFÖ)`nin geliştirilmesi ve ölçek geçerlilik-güvenilirlik analizlerinin yapılmasını amaçlamaktadır. Bu çalışma pediatri hemşirelerinin genetik/genomik bilgi, eğitim ve uygulama alanlarının değerlendirilmesine yönelik standart bir araç geliştirmeyi amaçlayan metodolojik bir çalışmadır. Araştırma, Ankara ilinde bulunan Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, SBÜAnkara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji ve Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi, SBÜEtlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, SBÜDr. Sami Ulus Kadın Doğum Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve SBÜZekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ndeNisan 2018-Mayıs 2019 tarihleri arasında araştırmaya dahil olma kriterlerini karşılayan, araştırmaya katılmayı kabul eden 280 pediatri hemşireleri ile gerçekleştirildi. Veri toplama aşamasında, `Pediatri Hemşirelerini Tanıtıcı Bilgi Formu`, `Pediatri Hemşirelerinde Genetik/Genomik Farkındalık Ölçeği` ve `Genetik Okuryazarlık Anketi` kullanılmıştır. `Pediatri Hemşirelerinde Genetik/Genomik Farkındalık Ölçeği` 32 maddeden oluşan Cronbach alfa değeri 0,893 olarak hesaplanmış bir ölçektir. `Genetik/genomik bilgi` (13 madde), `genetik aktarım bilgisi` (7 madde) ve `genetik eğitim ve uygulama` (12 madde) olmak üzere üç faktörlü bir yapıya sahiptir. `Pediatri Hemşirelerinde Genetik/Genomik Farkındalık Ölçeği`nin pediatri hemşirelerinin genetik/genomik bilgi, eğitim ve uygulama alanlarının değerlendirilmesinde geçerli, güvenilir bir ölçek olarak kullanılabileceği önerilmektedir.Anahtar Kelimeler : Pediatri Hemşireliği, Genetik, Genomik, Genomik TemelliSağlık Bakımı

In recent years, genomic information and technology has been increasingly integrated into health care services through ways of preventing genetic diseases, screening, diagnosis, choice of treatment and monitoring of treatment efficacy. Genomics-based health care is defined as a set of genetic / genomic competences whose basis is genomic literacy. Genomics-based health care is an indispensable development for pediatric nursing practice. Pediatric nurses should have genomic literacy so that they can communicate effectively with other health professionals and provide optimal health care for pediatric patients. Although the levels of genomic literacy are not known among nurses, there is no scale showing this condition. The aim of this study is to develop the Genetic / Genomic Awareness Scale in Pediatric Nurses and to perform scale validity and reliability analyzes. This study is a methodological study aiming to develop a standard tool for the evaluation of genetic / genomic information, application and education of pediatric nurses. Research, located in Ankara Health Sciences University (HSU) Gülhane Training and Research Hospital, HSUAnkara Child Health and Diseases Hematology and Oncology Training and Research Hospital, HSU Etlik Zübeyde Hanım Gynecology Training and Research Hospital, HSUSami Ulus Obstetrics and Gynecology Education and Research Hospital and HSU Zekai Tahir Burak Women's Health Education and Research Hospital between April 2018 and May 2019, 280 pediatric nurses who met the criteria for inclusion and who agreed to participate in the study were interviewed. At the stage of data collection, `Data Form for Pediatric Nurses`, `Genetic / Genomic Awareness Scale in Pediatric Nurses` and `Genetic Literacy Survey` were used. `Genetic / Genomic Awareness Scale in Pediatric Nurses` is a scale which consisting of 32 items, Cronbach alpha value is calculated as 0,893. The scale has a three-factor structure, `genetic / genomic information (13 items)`, `genetic transmission information (7 items)` and `genetic education andpractice (12 items)`. It is suggested that the `Genetic / Genomic Awareness Scale in Pediatric Nurses` could be used as a valid, reliable scale for the evaluation of genetic / genomic information, application and education areas of pediatric nurses.Key Words : Pediatric Nursing, Genetic, Genomic, Genomic-Based HealthCare