Madde kullanım bozukluğu tedavisi gören bireylerin bağımlılık profili ve tedavi motivasyonlarının belirlenmesi

Abstract

AMAÇ: Madde kullanım bozukluğu uzun süreli tedavi ve izlem gerektiren kronik bir hastalıktır ve birçok faktör bu hastalığın seyrini etkilemektedir. Tedavi planı oluşturulurken bağımlılığı etkileyen bu faktörlerin göz önüne bulundurulması gerektiği belirtilmektedir. Bu araştırma madde kullanım bozukluğu tedavisi gören bireylerin bağımlılık profillerini ve tedavi motivasyonlarını incelemek ve aralarındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM: Tanımlayıcı nitelikteki bu araştırma, İstanbul ilindeki özel bir psikiyatri hastanesinde Aralık 2018 – Ağustos 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya madde kullanım bozukluğu tanısı ile yatarak tedavi görmekte olan 130 hasta dahil edilmiştir. Verilerin toplanmasında tanıtıcı bilgi formu, Bağımlılık Profil İndeksi Klinik formu (BAPİ-K) ve Tedavi Motivasyon Anketi (TMA) kullanılmıştır. İstatistik analizleri için Sosyal Bilimler için İstatistik Paket Programı (IBM SPSS inc., chicago, ıl, usa) 22.0 kullanılmıştır. Sürekli değişkenler için aritmetik ortalama ± standart sapma, kategorik değişkenler için sayı ve yüzde ifadeleri kullanılmıştır. Gruplar arası karşılaştırmalarda Kruskal-Wallis testi ve Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkinin değerlendirilmesinde ise Spearman's Correlation testi kullanılmıştır. İstatistiksel önemlilik için p<0.05 kabul edilmiştir.BULGULAR: Araştırmada lise mezunu olan hastaların BAPİ-Madde Kullanım Özellikleri alt ölçeği puanları, çalışmayan hastaların da BAPİ-Öfke Kontrol Yetersizliği alt ölçeği puanları daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Hastaların yaş ortalamaları ile BAPİ-Maddeyi Bırakma Motivasyonu alt ölçeği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif korelasyon olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Hastaların klinik özelliklerinden daha önce aldıkları tedavi şekline göre BAPİ-Bağımlılık Tanı Ölçütleri alt ölçeği ve BAPİ-Yaşam Üstüne Etkiler alt ölçeği puanlarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır (p<0,05). Bağımlılık Şiddeti ile BAPİ- Öfke Kontrol Yetersizliği, BAPİ-Dürtüsellik ve BAPİ-Depresyon alt ölçekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon belirlenmiştir (p<0,05). Evli hastaların TMA-İçsel Motivasyon alt ölçeği ve TMA-Toplam puanlarının daha yüksek olduğu bulunmuştur (p<0,05). Hastaların klinik özellikleri ile TMA puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). TMA puanları ile BAPİ-Yaşam Üstüne Etkiler, BAPİ-Maddeyi Bırakma Motivasyonu, BAPİ- Bağımlılık Şiddeti ve BAPİ-K Öfke Kontrol Yetersizliği alt ölçek puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif korelasyon saptanmıştır (p<0,05).SONUÇ: Araştırma sonuçlarına göre; bazı sosyodemografik ve klinik özellikler bağımlılık profilini ve tedavi motivasyonu etkilemektedir. Ayrıca bağımlılık şiddeti ile ruhsal sorunlar arasında ve bağımlılık profili ile tedavi motivasyonu arasında ilişki olduğu söylenebilir. Bu araştırmanın sonuçlarının madde kullanım bozukluğu nedeniyle tedavi gören bireylerin tedavisinde öncelik verilecek alanları belirlemede ve tedavi planını düzenlemede yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

AIM: Substance use disorders is a chronic disease which requiring long-term treatment and follow-up, and many factors influence the process of the disease. It is stated that these factors affecting addiction should be taken into consideration while preparing treatment plan. This study was conducted to investigate the addiction profiles and motivation of treatment of individuals who are treated for substance use disorder and to determine the relationship between them.MATERIALS AND METHODS: This descriptive study was conducted between December 2018 and August 2019 in a private psychiatric hospital in Istanbul. A total of 130 inpatients with substance use disorder were included in the study. Data were collected by using the introductory information form, the Addiction Profile Index Clinical Form (BAPI-C) and the Treatment Motivation Questionnaire (TMA). Statistical Package for Social Sciences (IBM SPSS inc., Chicago, IL, USA) 22.0 was used for statistical analysis. Arithmetic mean ± standard deviation for continuous variables and number and percentage expressions were used for categorical variables. Kruskal-Wallis test and Mann-Whitney U test were used for comparisons between the groups. Spearman's Correlation test was used to evaluate the relationship between variables. For statistical significance, p <0.05 was accepted.RESULTS: İn the study, BAPI-Substance Use Characteristics subscale scores of the high school graduates and BAPI-Anger Management Problems subscale scores of the non-working patients were higher (p <0.05). There was a statistically significant negative correlation between the mean age of the patients and the BAPI- BAPI-Motivation for Quitting Using Substances subscale scores (p <0.05). A statistically significant difference was found in the BAPI-Dependency Diagnostic Criteria subscale and BAPI- The Effect of Substance Use on the Person's Life subscale scores (p <0,05). There were statistically significant positive correlations between Dependence Severity and BAPI- Anger Management Problems, BAPI-Impulsivity and BAPI-Depression subscales (p <0.05). TMA-Internal Motivation subscale and TMA-Total scores of married patients were found to be higher (p <0.05). There were no statistically significant difference between the clinical characteristics and TMA scores of the patients (p> 0.05). A statistically significant positive correlations were found between TMA scores and BAPI-The Effect of Substance Use on the Person's Life, BAPI-Motivation for Quitting Using Substances., BAPI-Addiction Severity and BAPI-K Anger Management Problems subscale scores (p <0.05).CONCLUSION: According to the results of the research; some sociodemographic and clinical characteristics affect the addiction profile and treatment motivation. In addition, it can be said that there are relationships between the severity of addiction and psychological problems and between the addiction profile and treatment motivation. The results of this study are thought to be guiding in determining the priority areas for the treatment of individuals who are treated for substance use disorder and in planning the treatment plan.