The Restoration project of a XIII century Anatolian Seljuk `Mescid` in Konya with the Emphassion the materials and related problems

Abstract

Tez çalışma konusu olarak Konya'da yeralan XIII Yüzyıl Anadolu Selçuklu Dönemine alt Tanır ile Zühre Mescidi seçilmiştir. Çalışma, anıtın bugünkü durumunun belgelenmesi ile başlamaktadır. Yapının ana problemleri, gerek yerinde gerekse laboratuvar çalışmaları ile irdelenmiş ve bugün içinde bulunduğu nem sorunlarıda nem ölçümleri ile saptanmıştır. Laboratuvar çalışmaları yapıyı oluşturan özgün yada geç dönem müdahalelerine ait malzemelerin temel fiziksel özelliklerini saptamaya ve sağlıklı kalabilmiş yada bozulmaya uğramış bu malzemeleri etkileyen bozulma faktörlerini tanımlamaya yöneliktir. Laboratuvar çalışmaları aynı zamanda önemli sorunlardan bir diğeri olan tuz sorununun kaynaklarını ve malzemeler içindeki dağılımının saptanmasını da amaçlamıştır. Aynı çalışma kapsamında yeralan mimari ve tarihseldeğerlendirmeler, karşılaştırmalı çalışmalar ve restıtüsyon çalışması, yapının özgün karakterinin anlaşılmasına ve aynı döneme ait diğer mescidler içindeki yerinin saptanmasına yöneliktir. Yapılan tüm bu çalışmalar yapının ana sorunları ve çözümlerini tanımlayarak restorasyon önerisine esas olacak müdahalelerin kapsam ve niteliklerini belirlemiştir. Anahtar Kelimeler: XIII. Yüzyıl Mescidi, Tarihi Tuğlalar, Tarihi Harçlar, Malzeme Uyumu, Müdahale, Restorasyon.

A XIIIth Century Anatolian Seljuk monument, Tahir ile Zühre Mescidi in Konya has been selected to be studied. The study starts with the documentation of the present state of the building. The majör problems of the building have been studied at the site and in the laboratory. Dampness survey has been done by moisture measurements. The laboratory analyses were done to determine the basic physical properties and components of the deteriorated and sound parts of the original materials and intervention materials. Laboratory analyses were also done to determine the sources and distribution of salt in the materials. Architectural and historical evaluations, comparative analysis and restitution work have been carried out to define the original characteristics of the monument and to evaluate the monument within the other `mescid`s of the same period. Ali these studies havedefined the majör problems of the monument, scope and content of the interventıons to be applied för their solution as a restoration proposal. Keywords: XIIIth Century Mescid, Historic Bricks, Historic Mortars, Materials Compatibility, Intervention, Restoration.