Doğu Anadolu Bölgesi buğday yetiştirilen alanlardaki bitki paraziti nematodların moleküler ve morfolojik teşhisi

Abstract

Bitki paraziti nematodların buğdayda önemli ekonomik kayıplara yol açtığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, Doğu Anadolu Bölgesi'nde buğday üretiminin yoğun olarak yapıldığı alanlarda zararlı nematod türlerinin morfolojik ve moleküler olarak belirlenmesidir. Bu amaçla, Doğu Anadolu Bölgesi'ne ait toplam 7 ilden (Erzurum, Erzincan, Iğdır, Kars, Malatya, Elazığ ve Sivas) 258 toprak örneği alınmış, morfolojik ve moleküler olarak incelenmiştir. Morfolojik tanılama cins düzeyinde ışık mikroskobu kullanılarak gerçekleşmiştir. Moleküler tanılama için DNA'lar ekstrakte edilerek PCR analizleri yapılmış olup elde edilen PCR ürünleri DNA Dizi analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen verilere göre; toplam 2 takım (Rhabditia ve Dorylaimida) içerisinde 9 familyaya (Dolichodoridae, Tylenchidae, Hoplolaimidae, Pratylenchidae, Tylenchulidae, Anguinidae, Aphelenchidae, Aphelenchoididae ve Longidoridae) ait 20 cins (Ditylenchus, Trophurus, Paratylenchus, Filenchus, Rotylenchus, Tylenchus, Pratylenchoides, Scutylenchus, Bitylenchus, Tylenchorinchus, Amplimerlinius, Xiphineme, Zygotylenchus Helicotylenchus, Pratylenchus, Telotylenchus, Merlinius, Geocenomus, Aphelenchus ve Aphelenchoides), 7 tür (Helicotylenchus digonicus, Scutylenchus quadrifer, Ditylenchus myseliophagus, Amplimerlinius macrurus, H. canadensis , H. vulgaris ve Pratylenchoides alkani) morfolojik olarak tespit edilmiştir. Helicotylenchus vulgaris moleküler tekniklerle tür düzeyinde belirlenmiştir. Yapılan bu çalışmaların, bölgedeki nematod mücadele yöntemlerine yardımcı olacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Triticum spp., nematod, dişi larva, mikroskobi, DNA, PCR, teşhis.

It is well known that plant parasitic nematodes cause important economic losses in wheat crop. The aim of this study is to determine the plant parasitic nematodes using morphological and molecular techniques in intense wheat planted fields in East Anatolia. For this purpose, 258 soil samples were collected from 7 different provinces of the East Anatolia Region (Erzincan, Erzurum, Igdır, Kars, Malatya, Elazıg, Sivas) and they were identified as morphologically and molecularly. Morphological identifications were done by using light microscope on the level of genus. DNA extractions were peformed for PCR analyzes and products were subjected to DNA sequencing and analysis. According to the obtained data, overall 7 species (Helicotylenchus digonicus, Scutylenchus quadrifer, Ditylenchus myseliophagus, Amplimerlinius macrurus, H. canadensis, H. vulgaris and Pratylenchoides alkani) 20 genera (Ditylenchus, Trophurus, Paratylenchus, Filenchus, Rotylenchus, Tylenchus, Pratylenchoides, Scutylenchus, Bitylenchus, Tylenchorinchus, Amplimerlinius, Xiphineme, Zygotylenchus Helicotylenchus, Pratylenchus, Telotylenchus, Merlinius, Geocenomus, Aphelenchus ve Aphelenchoides), in 9 family (Dolichodoridae, Tylenchidae, Hoplolaimidae, Pratylenchidae, Tylenchulidae, Anguinidae, Aphelenchidae, Aphelenchoididae ve Longidoridae) from 2 phyla (Rhabditia and Dorylaimida) were identified morphologically. Helicotylenchus vulgaris was identified on the species level by molecular techniques. It is thought that this study will help to wheat nematode control in these regions.Key Words: Triticum spp., nematod, female juvenile, mikroskobe, DNA, PCR, diagnosis.