Uyku kalitesi ve anksiyete düzeyinin kan basıncı değişkenliği ve kalp hızı değişkenliği üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Uyku kalitesi ve anksiyete düzeyinin kardiyovasküler sistem üzerine olan etkilerini ambulatuvar kan basıncı holteri ve ritm holter verileri baz alınarak kalp hızı değişkenliği ve kan basıncı değişkenliği ile incelemeyi amaçladık.Gereç ve Yöntem: Mart 2018 ile Haziran 2018 tarihleri arasında hastanemiz Kardiyoloji Polikliniği'ne başvuran ve ambulatuvar kan basıncı monitorizasyonu yapılan 88 hasta ve ambulatuvar EKG monitorizasyonu yapılan 176 hasta değerlendirmeye alındı. Kan basıncı değişkenliği, 24 saatlik gündüz ve gece sistolik ve diyastolik kan basıncı değerlerinin, standart sapması (SS) kullanılarak değerlendirildi. Kan basıncı değişim katsayısı (CV) = 100 x standart sapma / ortalama kan basıncı formülü ile hesaplandı. Kalp hızı değişkenliği ile ilgili olarak EKG holter cihazının yazılım programından zaman-alan analizi için ortalama RR aralığı, SDNN, RMSSD, NN50 pNN50 parametreleri; frekans-alan analizi için VLF, LF, HF bandları ve otonomik dengenin değerlendirilmesi amacıyla LF gücünün HF gücüne oranı (LF/HF) hesaplandı. Kişilerin uyku kalitesinin değerlendirmek için Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), anksiyete belirtilerinin sıklığını ve şiddetini ölçmek amacıyla da BECK Anksiyete Ölçeği (BAÖ) kullanıldı.Bulgular: Uyku kalitesi kötü olan grupta beklendiği üzere, toplam uyku süresi daha azdı. Ambulatuvar kan basıncı monitorizasyonu yapılan hastaların, PUKİ skorları ile BAÖ skorları arasında istatiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki vardı. PUKİ skorlarına göre, gruplar arasında kan basıncı değerleri açısından, istatiksel olarak anlamlı fark yok ise de, kan basıncı değişkenliğinin gösteren parametreler açısından, özellikle de SKB SS ve SKB CV açısından fark vardı. Benzer şekilde, artan anksiyete düzeyi ile birlikte, SKB SS ve SKB CV değerlerinde de istatiksel olarak anlamlı düzeyde bir artış izlendi. Toplam kalp atım sayısı ve ortalama kalp hızı, uyku kalitesi kötü olan grupta daha fazla idi. LF ve HF bandları, uyku kalitesi iyi olan grupta daha yüksek iken, LF/HF oranı uyku kalitesi kötü olan grupta daha fazla idi. Ortalama RR aralığı, SDNN, RMSDD, NN50 ve pNN50 parametreleri de PUKİ skoru ile istatiksel olarak anlamlı oranda değişmekte idi. BAÖ skoru yüksek olanlar daha yüksek ortalama kalp hızına sahipti. VLF, LF ve HF değerleri yüksek BAÖ skoru ile istatiksel olarak anlamlı bir azalma gösterirken, LF/HF oranı yüksek BAÖ skoru ile birlikte istatiksel olarak anlamlı oranda artmakta idi. Ortalama RR mesafesi ve SDNN değerleri artan anksiyete düzeyleri birlikte istatiksel olarak anlamlı olarak düşüş gösterdi. Hastaları PUKİ ve BAÖ skorlarına göre dört gruba ayırdığımızda; SKB SS, SKB CV, LF/HF oranı ortalama RR aralığı ve SDNN değerleri açısından gruplar arasında istatiksel anlamlı fark olduğunu ve bu farkın PUKİ ≤ 5 ve BAÖ ≤ 16 olan hastalar ile PUKİ > 6 ve BAÖ > 16 olan hastalar arasında oldukça belirgin olduğunu tespit ettik. Sonuç: Artan anksiyete düzeyi ve kötü uyku kalitesi ile birlikte, kişilerin kan basıncı değişkenlik ve kalp hızı değişkenlik parametreleri olumsuz yönde etkilenmektedir. Anahtar Kelimeler: Uyku kalitesi, anksiyete düzeyi, kan basıncı değişkenliği, kalp hızı değişkenliği

Aim: We aimed to investigate the effects of sleep quality and level of anxiety on the cardiovascular system with heart rate variability (HRV) and blood pressure variability (BPV) based on ambulatory blood pressure and rhythm holter data.Material and Method: Between March 2018 and June 2018, 88 patients underwent ambulatory blood pressure monitoring and 176 patients underwent ambulatory ECG monitoring were included in the study. BPV was evaluated by using standard deviation (SD) of 24-hour, day and night systolic, diastolic blood pressure values. Coefficient variation of blood pressure (CV) was calculated with the formula of (standart deviation of blood pressure / mean arterial pressures) X 100%. For time-domain HRV analysis, mean RR interval, SDNN, RMSSD, NN50 pNN50 parameters, for frequency-domain HRV analysis VLF, LF, HF bands and LF / HF ratio as an indicator of autonomic balance were calculated from the software program of the ECG holter device. The Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was used to evaluate the sleep quality of individuals and the Beck Anxiety Inventory (BAI) was used to measure the frequency and severity of anxiety symptoms.Results: Total sleep time was decreased in poor sleep quality group, as expected. There was a statistically significant and positive relationship between the PSQI scores and BAI scores of patients who underwent ambulatory blood pressure monitoring. According to the PSQI scores, there was no statistically significant difference between the groups in terms of blood pressure values, but there was a difference in terms of the parameters indicating BPV, especially in terms of SD of SBP and CV of SBP. Similarly, a statistically significant increase in SD of SBP and CV of SBP values were observed with increasing anxiety level. Total heart rate and mean heart rate were higher in the group with poor sleep quality. LF and HF bands were higher in the group with good sleep quality, whereas LF / HF ratio was higher in patients with poor sleep quality. Mean RR interval, SDNN, RMSDD, NN50 and pNN50 parameters were statistically significantly differed with the PSQI score. Those with high BAI scores had a higher average heart rate. While VLF, LF and HF values showed a statistically significant decrease with high BAI scores, LF / HF ratio increased significantly with higher BAI scores. Mean RR interval and SDNN values showed a statistically significant decrease in increased anxiety levels.When we divided the patients into four groups according to PSQI and BAI scores; SD of SBP, CV of SBP, LF/HF ratio, mean RR interval and SDNN values were statistically significantly differed between groups, and we observed that this difference was more evident between patients with PSQI ≤ 5 and BAI ≤ 16 and patients with PSQI > 6 and BAI >16. Conclusion: Blood pressure variability and heart rate variability parameters are adversely affected with increasing levels of anxiety and poor sleep quality. Keywords: Sleep quality, anxiety level, blood pressure variability, heart rate variability