Tek taraflı diz altı ampüte olan hastalarda ampüte taraf ile sağlam tarafın femoral kıkırdak kalınlığı, kuadriseps kas boyutu ve peroneal sinir boyutu açısından ultrason ve direk grafi ile incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, tek taraflı transtibial ampüte hastalarda, ampüte ve sağlam alt ekstremiteler arasında, ultrasonografik olarak femoral kıkırdak kalınlığı değişimlerini, rektus femoris kası ve peroneal sinir boyutlarını araştırmayı ve osteoartrit yönünden Kellgren-Lawrence evrelemesi ile femoral kıkırdakları değerlendirmeyi amaçladık.Çalışmamızda, 30 adet, tamamı erkek, tek taraflı transtibial ampüte hasta değerlendirildi. Bu hastaların klinik olarak ağrı sorgulamaları vizüel analog skala (VAS) ile yapıldı. Ampütasyon sonrası geçen süre, hastaların protez kullanım süreleri ve protez tipleri sorgulandı. Hastaların güdük uzunlukları ölçüldü. K aktivite düzeyleri değerlendirildi. Ultrasonografik olarak bilateral rektus femoris kas boyutu, peroneal sinir boyutu ve femoral kıkırdak kalınlığı ölçüldü. Ayrıca her hastanın, direk grafi ile bilateral diz görüntülemesi yapılarak osteoartrit açısından Kellgren-Lawrence evreleri belirlendi. Hastaların sağlam ve ampüte ekstremiteleri arasında femoral kıkırdak kalınlıkları ve Kellgren-Lawrence evrelemeleri arasında anlamlı farklılık tespit edilmedi. Ampüte tarafta ölçülen peroneal sinir boyutu, sağlam tarafa oranla anlamlı ölçüde artmış bulundu (p=0,01). Ayrıca ampüte alt ekstremitenin rektus femoris kas boyutu, sağlam ekstremiteye oranla anlamlı derecede azalmış olarak saptandı (p˂0,001). Aktif vakum sistemli protez kullanımı yönünden, aktif vakum sistemli protez kullanan ve kullanmayan hasta grupları karşılaştırıldığında, aktif vakum sistemli diz altı protezi kullanan grupta, ampüte alt ekstremite femoral kıkırdak kalınlıkları, istatistiksel anlamlı düzeyde azalmış olarak bulundu. Ayrıca ampüte ekstremitede, aktif vakum sistemli protez kullanan grupta rektus femoris kas boyutu istatistiksel olarak anlamlı düzeyde azalmış bulundu. Hastaların ampütasyon süresi ve protez kullanma süresi ile bulguların korelasyonu incelendiğinde, sağlam diz VAS'ı ile ampütasyon süresi ve protez kullanma süresi arasında pozitif korelasyon saptandı. Sağlam ekstremitedeki femoral kıkırdak kalınlıkları ve ampüte ekstremitedeki interkondiler femoral kıkırdak kalınlığı ile ampütasyon süresi ve protez kullanma süresi arasında ise negatif korelasyon saptandı. Sonuç olarak, bu çalışmada, transtibial ampüte hastalarda, ampüte ve sağlam alt ekstremitede ultrasonografik bulgularla, direk grafi bulguları değerlendirilmiş olup, ampüte ekstremitede peroneal sinir boyutunda anlamlı artış ve rektus kasında belirgin boyut azalması saptanmıştır. Femoral kıkırdak kalınlıkları ve Kellgren-Lawrence evrelemeleri açısından ise iki taraf arasında anlamlı farklılık tespit edilmemiştir.

In this study, we aimed to investigate femoral cartilage changes, rectus femoris and peroneal nerve dimensions ultrasonographically and Kellgren-Lawrence staging by x-ray between amputated lower limb and intact limb among unilateral amputated patients. In our study, 30 male unilateral transtibial amputee patients were evaluated. Clinical pain interrogations of these patients were done with visual analogue scale (VAS). The duration after the amputation, the duration of the prosthesis of the patients and the types of prostheses were questioned. Stump lengths of the patients were measured. K activity levels were evaluated. Bilateral rectus femoris muscle sizes, peroneal nerve sizes and femoral cartilage thickness were measured ultrasonographically. In addition, Kellgren-Lawrence staging was performed for osteoarthritis by performing bilateral knee imaging with direct radiography for osteoarthritis was performed.There was no significant difference between the femoral cartilage thicknesses and Kellgren-Lawrence staging between the intact and amputated limbs of the patients. Peroneal nerve size measured on the ampute side was significantly increased compared to the solid side (p=0.01). In addition, the rectus femoris muscle size of the amputated limb was found to be significantly decreased compared to the intact limb (p˂0,001). In terms of the use of active vacuum system prosthesis, when using the patients with and without active vacuum system prosthesis, in the group using the active vacuum system below-knee prosthesis, amputated limb femoral cartilage thicknesses were found to be statistically significantly decreased. In addition, rectus femoris muscle size was found to be statistically significantly decreased in the group using an active vacuum system prosthesis in the amputated limb. When the correlation between the amputation time and prosthesis usage time of the patients and the findings were examined, a positive correlation was found with the amputation duration and prosthesis usage time with intact knee VAS. There was a negative correlation between the intact knee femoral cartilage thickness and femoral cartilage thickness measured in the amputated knee intercondylar area with the duration of amputation and prosthesis usege time.In conclusion, in this study, ultrasonographic findings and direct radiographic findings were evaluated in the amputated and intact limb in transtibial amputated patients, and significant increase in peroneal nerve size and prominent atrophy in the rectus muscle were detected. In terms of femoral cartilage thickness, no significant difference was detected between the two sides.