The relationship between career adaptation capabilities and glass ceiling perception: A study on academicians

Abstract

21. yüzyılda yaşanan küreselleşme, sanayileşme ve hızlı teknolojik gelişmeler sonucunda kadınlar çalışma hayatında özellikle hizmet sektöründe daha fazla yer almaya başlamıştır. Ancak kadınların daha çok düşük ücretli ve alt kadrolarda yoğunlaştığı ve üst düzey yönetim kadrolarında yeterli oranda temsile sahip olmadıkları görülmüştür. Bu durum kadınların çalışma hayatındaki başarılarına bakılmaksızın üst düzey yönetim kadrolarından uzaklaştıran, açıkça görünmeyen fakat varlığını hissettiren, yazında `cam tavan` olarak adlandırılan engeller ile karşılaştıklarını göstermektedir. Ayrıca bu gelişmeler sonrasında yoğun rekabetin yaşandığı iş hayatında bireyin kariyer hedeflerine ulaşmasında, kariyer fırsatlarını fark etmenin, tehditlere karşı hazırlıklı olmanın, gelişime ve değişime açık olmanın ve kariyer uyum yeteneklerine sahip olmanın önemi giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de faaliyet gösteren devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan kadın akademisyenlerin kariyer uyum yetenekleri ile cam tavan algıları arasındaki ilişkiyi anlamaktır. Nicel yönteme uygun şekilde tasarlanmış olan araştırmada, 210 kadın akademisyenden oluşan örneklem üzerinden anket tekniği ile veri toplanmıştır. IBM SPSS ve AMOS paket programları kullanılarak istatistiksel analize tabi tutulan veriler için geçerlilik ve güvenirlilik analizi, korelasyon ve regresyon analizi ile hipotez testleri yapılmıştır.Yapılan analizler sonucunda, akademisyenlerin kariyer uyum yeteneklerinin tüm alt boyutları (kaygı, kontrol, merak ve güven) ile cam tavan algısının dayanıklılık boyutu arasında anlamlı ve pozitif yönde, kontrol ve güven alt boyutları ile cam tavan algısının vazgeçme boyutu arasında anlamlı ve negatif yönde ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca kariyer uyum yeteneklerinin, cam tavan algısını açıklamada istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görülmüştür. Son olarak kariyer uyum yeteneklerinin yaş ve idari göreve sahip olma değişkenlerine göre, cam tavan algısının ise çocuk sahibi olma değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir.

As a result of globalization, industrialization, and rapid technological developments, women have started to play larger roles in work life, particularly in service industry. However, it is observed that women usually operate in inferior and low-wage positions as the equal gender representation is still a significant issue. This situation shows that women have to deal with a set of career obstacles, called `the glass ceiling` in literature, which hinders women's career advancement in superior positions regardless of their achievement and makes its presence implicitly felt. In such a work environment where competition remains a strong element the importance of recognizing career advancement opportunities, vigilance against threats, embracing change and progress, and having career adaptability increases. This study aims at investigating the relationship between women academicians' career adaptability and their perception of glass ceiling. The study was conducted as quantitative research since the data was collected through a questionnaire from a sampling of 210 women academicians working at state and private universities. The data was statistically analyzed by means of IBM SPSS and AMOS programs and tested through reliability and validity analysis, correlation and regression analysis, and hypothesis tests. The analyses show that there is a significant positive relationship between all sub-dimensions of career adaptability (concern, control, curiosity, confidence) and the resilience dimension of glass ceiling perception, while there is a significant negative relationship between the sub-dimensions of control and confidence and the sub-dimension of resignation. It is also observed that career adaptability is statistically insignificant in explaining the perception of glass ceiling. Finally, career adaptability differs significantly in terms of age and administrative positions whereas glass ceiling perception differs significantly in terms of parenthood.