Küreselleşme sürecinin iş sağlığı ve güvenliğine yansıması

Abstract

Yaşadığımız dönemde, hangi alanda olursa olsun yapılan tartışmaların başlangıç noktasını küreselleşme ve etkileri oluşturmaktadır. Küreselleşme yaşamın her alanını etkileyen bir süreç halini aldığı görülmektedir. Ancak, küreselleşme ile birlikte giderek büyüyen bir kitlenin yaşam koşulları bozulmakta ve işsizlik, düşük ücret, iş güvencesizliği, uzun çalışma saatleri, iş yoğunluğu vb. küresel bir hal almaktadır. Bu küresel sorunu çözmek için geliştirilen yaklaşımlar, soruna nereden ve nasıl bakıldığına bağlı olarak değişmektedir.Sanayileşme ve teknolojik gelişmelere paralel olarak değişen ve gelişen çalışma yöntemleri ve çalışma ortamı, çalışanlar açısından birçok sağlık ve güvenlik tehdidini beraberinde getirmiştir. Bu kapsamda; iş kazaları ve meslek hastalıkları işgücünü doğrudan doğruya tehdit eden, çalışma hayatının önemli sorunlarından birini oluşturmaktadır. Ekonomik boyutuyla öne çıkan küreselleşme, emek-yoğun sektörlerdeki üretimin gelişmekte olan ülkelere kayması şeklinde kendini göstermiştir. Çok uluslu şirketler kanalıyla gerçekleşen üretim küreselleşmesi, bu ülkelerde düşük sosyal koruma düzeyi ve yapısal yetersizliklerin de etkisiyle iş kazası ve meslek hastalıklarının artmasına neden olmaktadır.Küreselleşme süreci iş sağlığı ve güvenliği açısından gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeleri farklı şekil ve boyutlarda etkilemektedir. Gelişmiş ülkelerde ölümlü iş kazalarının ve meslek hastalıkları sonucu ölümlerin oranı düşükken, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde ölümlü iş kazalarının ve meslek hastalıklarının oranı yüksektir. Ayrıca küreselleşme süreciyle birlikte psikolojik rahatsızlıklar ve mesleki kanser gibi yeni hastalık türleri de ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla iş sağlığı ve güvenliğinin geleceği konusunda, çalışan sağlığı ve güvenliğinin geliştirilmesine olan ihtiyaç giderek artırmaktadır. Tezin konusu; küreselleşme olgusunun işgücü piyasalarında ortaya çıkardığı etkileri incelemektir. Bu kapsamda küreselleşme sürecinin sosyal ve ekonomik anlamda bir yansıması olan üretimin ve işgücü piyasasının küreselleşmesinin gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler temelinde genel olarak çalışma hayatına ve özel olarak iş sağlığı ve güvenliği koşullarına etkileri temel yaklaşımlar çerçevesinde teorik temelde ve literatür çalışmasına dayanılarak incelenmiş ve analiz edilmiştir. Tezin amacı kapsamında; küreselleşmenin işgücü piyasalarında ortaya çıkardığı kutuplaşma, kuralsızlaşma ve serbestleşme eğilimlerinin iş kazaları ve meslek hastalıklarının artışının bir tezahürü mü olduğu yoksa gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki iş kazaları ve meslek hastalıkları sayılarının görece farklılık arzetmesinin arka planında yapısal farklılıkların mı söz konusu olduğu savı çalışmanın cevap aradığı temel sorudur.

In the world we live in, the origin of discussions in every area are globalization and its effects. Accordingly, it can be seen that, globalization become a process that affects every aspect of our lives. Therefore, with globalization, the living conditions of a growing population are deteriorating and unemployment, such as low wages, job insecurity, long working hours, irregularity of working time, work intensity etc. are becoming global. The approaches developed to solve this global problem vary depending on where and how the problem is viewed.In parallel with industrialization and technological developments, changing and developing working methods and working environment have brought many health and safety threats to the employees. In this context; occupational accidents and occupational diseases are one of the important problems of working life which directly threaten the workforce. Globalization, which stands out with its economic dimension, has emerged as the shift in production from labor-intensive sectors to developing countries. Globalization of production through multinational corporations leads to an increase in occupational accidents and occupational diseases due to the low level of social protection and structural disabilities in these countries.Globalization process affects the developed and developing countries in terms of occupational health and safety in different shapes and dimensions. While the rates of deaths from fatal accidents and occupational diseases are low in developed countries, mortal work accidents and occupational diseases are high in developing and underdeveloped countries. In addition to this, with the globalization process new types of diseases such as psychological disorders and occupational cancer emerge. Therefore, the need for improvement of employee health and safety concerning the future of occupational health and safety is increasing. Subject of the thesis is; to examine the effects of globalization on labor markets. In this context, the effects of globalization of production and labor market on the basis of developed and developing countries, which is a social and economic reflection of the globalization process, on the working life in general and on the occupational health and safety conditions in particular, have been examined and analyzed on the basis of the theoretical approach and the literature. Within the scope of the aim of the thesis; Whether the increase of occupational accidents and occupational diseases are a manifestation of polarization, deregulation and liberalization tendencies that are produced by globalization in labor market or the structural differences are behind the difference of occupational accidents and occupational diseases between developed and developing countries, is the basic question of the study.