Burdur ve çevresinde bulunan camilerin ahşap üzerine kalemişi süslemeleri

Abstract

Erken dönemlerden itibaren kalemişi, Türk mimarisinde sevilerek uygulanmış, dini mimarinin yanısıra sivil mimaride de yoğun olarak kullanılmıştır. Kalemişi, 15. yüzyıl erken dönemden başlayarak 16. yüzyıl klasik dönem ve sonrasında mimariye bağlı süsleme elamanları arasında yerini almıştır. Bu süsleme tekniğinin yoğun olarak kullanıldığı camilerde ise kubbelerde, müezzin ve kadınlar mahfillerinde, pencere söve ve kanatlarında karşımıza çıkmaktadır.17.yüzyıldan sonra başlayan batılılaşma hareketleri kalemişi sanatını daetkilemiş ve klasik üslup yerini barok, rokoko, ampir gibi Batılı üsluplara bırakmıştır. Bu dönemde hatayî, penç, rumi, goncagül, yaprak gibi klasik motifler; `C` ve `S` kıvrımlı motifler, natüralist çiçekler, natürmortlar, perde tasvirleri ve manzara resimleri ile yer değiştirmiştir.19.yüzyılın sonlarında ortaya çıkan milli akımların etkisiyle batılı motifleryavaş yavaş terk edilerek, kalemişi süslemeler yeniden klasik üslüpla ele alınmaya başlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kalemişi, Mimari Süsleme, Camiler, Burdur Camileri

Since the early ages, the kalemişi has been popularly used in Turkish architecture and has been used extensively in civil architecture as well as religious architecture. The kalemişi is located between the early 15th century and the 16th century classical period and later on between the architectural adornments. In the mosques where these ornamental techniques are used intensely, there is a confrontation in the domes, muezzin and women's chambers, window jambs and wings.Westernization movements that started after the 17th century also influenced the art of kalemişi and left the place of classical style to Western styles such as baroque, rococo, ampir. In this period, classical motifs such as hatayı, penç, rumi, goncagül, leaves; changed place with `C` and `S` folded motifs, naturalist flowers, naturemort, curtain portrayals and landscape paintings.With the influence of the national movements that emerged in the late 19th century, western motifs were gradually abandoned, and the kalemişi ornaments began to be handled again with the classic style.Keywords: Kalemişi, Architectural Adornments, Mosques, Burdur Mosques