Cengiz Dağcı ile Cengiz Aytmatov`da II. Dünya Savaşı ve yansımaları: Karşılaştırmalı bir çalışma

Abstract

Çalışmamızda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği tarihinde önemli bir yeri olan ve SSCB bünyesinde bulunan halkları her yönüyle etkileyen II. Dünya Savaşı'nı ve II. Dünya Savaşı sırasında Kırım ve Kırgızistan'da yaşayan halkların durumunu Cengiz Aytmatov ve Cengiz Dağcı'nın eserleri (Elveda Gülsarı, Cemile, Yüz Yüze, Toprak Ana, Oğulla Buluşma, Asker Çocuğu, Sultanmurat, Korkunç Yıllar, Yurdunu Kaybeden Adam, Yoldaşlar, Ölüm ve Korku Günleri, Biz Beraber Geçtik Bu Yolu, Üşüyen Sokak, O Topraklar Bizimdi) ışığında inceledik. II. Dünya Savaşı'nın Almanya ve SSCB arasında geçen bölümü her ne kadar Rus-Alman savaşı gibi görünse de aslında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği çatısı altında bulunan tüm halkların hayatlarını etkilemiştir. Çalışmamızın giriş bölümünde II. Dünya Savaşı'nın Kırım ve Kırgızistan'ı ilgilendiren kısmına kısaca değindikten sonra II. Dünya Savaşı başlayana kadar Kırım ve Kırgızistan'da yaşananları anlattık. Kısaca II. Dünya Savaşı'nın ekonomik ve siyasi nedenlerine, Cengiz Aytmatov ve Cengiz Dağcı'nın hayatlarına, savaş ve edebiyat konusunda değindik. Daha sonra ise ele aldığımız eserlerin özetlerini verdik.Birinci bölümde ise II. Dünya Savaşı'nın Aytmatov ve Dağcı'nın yukarıda adı geçen eserlerine nasıl yansıdığını, Aytmatov'un ve Dağcı'nın eserlerinde karşılaştırmalı olarak inceledik. Bunu yaparken incelememizi `savaşın ortaya çıkışı ve duyuluşu, SSCB'nin Orta Asya ve Kırım'daki asker toplama politikası, savaş döneminde erkek nüfusu, ölen askerlerin ölüm haberleri, düşman algısı, kadın, çocuk, sevgi ihtiyacı, ekonomik durum ve hırsızlık, din algısı, esir kampları, Yahudilerin durumu, Türkistan Lejyonları-Almanya için savaşan Türkler, savaşın sona ermesi ve cepheden dönenlerin durumu ve `Cengiz Aytmatov ve Cengiz Dağcı'nın II. Dünya Savaşı'nı işleyen eserlerine postkolonyal bir yaklaşım` açılarından olmak üzere on beş başlık altında inceleyip yorumladık.Sonuç bölümünde ise çalışmamızın bütün başlıklarını ana hatlarıyla değerlendirdik. Ek kısmında ise II. Dünya Savaşı'yla ilgili Türk dünyasından fotoğraflara yer verdik.

In our study, we have analyzed the 2nd World War which had a significant role in the history of The Union of Soviet Socialist Republics and affected all the nations under The USSR and also the conditions of the nations who lived in Kyrgyzstan and Crimea during the 2nd World War in the works of C. Aytmatov and C. Dağcı (Elveda Gülsarı, Cemile, Yüz Yüze, Toprak Ana, Oğulla Buluşma, Asker Çocuğu, Sultanmurat, Korkunç Yıllar, Yurdunu Kaybeden Adam, Yoldaşlar, Ölüm ve Korku Günleri, Biz Beraber Geçtik Bu Yolu, Üşüyen Sokak, O Topraklar Bizimdi). Eventhough the phase of the 2nd World War that went between Germany and the USSR seemed as German and Russian war, actually it affected the lifes of all the nations under the same roof of the USSR. In the introduction part of our study, we have mentioned the phase of the 2nd World War which concerned Kyrgyzstan and Crimea briefly and talked about the things which people experienced in Kyrgyzstan and Crimea until the war broke out. We have touched briefly on the economic and the political reasons of the war and also the life's of C. Aytmatov and C. Dağcı in relation to war and literature. In the first part of our study, we have analyzed the reflections of the 2'nd World War in the above-stated works of C. Aytmatov and C. Dağcı. We have collected our study under fifteen different titles such as the break-out of the war, recruitment policy of the USSR in Central Asia and Crimea, male population in the period of war, death knell of soldiers, perception of enemy, woman, child, the need of love, the economic situation and theft, perception of religion, camps, the conditions of Jews, the legions of Turkistan-the Turks who fought for Germany, the end of war and the conditions of the people who came back from the fronts and we have interpreted these titles with the references we took from the literary works of C. Aytmatov and C. Dağcı On the conclusion part of our study we have evaluated all these titles with their main lines. In the excursus, we have included some photos of the Turks in the 2'nd World War.