Türkiye`de 12 Eylül 1980 darbesinin ortaokul sosyal bilgiler eğitimine etkisi

Abstract

Darbeler, Türk milletinin tarih boyunca sıkça yaşadığı ve toplumun derinden etkilendiği, önemli olaylardandır. Bu çalışmamızda, Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'nin Ortaokul Sosyal Bilgiler eğitimine olan etkisi araştırılmıştır. Bu bağlamda Sosyal Bilgiler eğitimine yönelik olarak ders kitapları, eğitim programları, yönergeler, kararnameler, hükümet programları, tebliğler dergileri, Milli Eğitim Şuraları, bu alanda yazılmış olan makaleler, kitap ve yazılı medya incelenerek, 12 Eylül 1980 Darbesi'nin Sosyal Bilgiler eğitimine getirdiği olumlu ve olumsuz etkileri değerlendirilmiştir. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi sonrasında 1982 Anayasası'yla eğitim ve öğretimde Atatürk ilke ve inkılapları vurgulanmıştır. Kurulan Ulusu Hükümeti programında bayrak, istiklal marşı, güzel Türkçenin kullanımı, Atatürk milliyetçiği gibi milli değerlere atıf yapılmıştır. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi sonrası toplanan X. Milli Eğitim Şurası'nda Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlı, Atatürk'ün ülkesi ve milleti için yaptıklarının bilincinde olan bireylerin yetiştirilmesi amaçlanmıştır. Ortaokul 1, 2 ve 3 Sosyal Bilgiler ders kitapları incelendiğinde darbe öncesi dönemden farklı olarak darbe sonrası kullanılan ders kitaplarının kitapla ilgili basım yılı, basılan kitap sayısı vb. bilgiler ile ilk sayfada Atatürk'ün bir sözüne yer verildiği görülmektedir. Sonuç olarak 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi sonrası benimsenen milliyetçilik, din ve Atatürkçülük düşüncelerinden Sosyal Bilgiler eğitimi de etkilenmiştir. Anahtar kelimeler: Sosyal Bilgiler, eğitim, 12 Eylül 1980, askeri darbe, ortaokul

Coups are the important events that the Turkish nation frequently lived throughout history and which deeply affect the society. In this study, the effect of the coup of 12 September 1980 on the social studies education of secondary school was investigated in Turkey. In this context, textbooks, educational programs, directives, decrees, government programs, papers journals, national education councils, articles written in this field, books and written media were examined and the positive and negative effects of the 12 September 1980 coup on social studies education were evaluated. After the military coup of 12 September 1980, with the 1982 Constitution, Atatürk's principles and reforms in education and training are emphasized. In the program of the Nation Government, national values were referred such as the flag, the national anthem, the use of beautiful Turkish and Ataturk nationalism. When the 10th national education gathered after the 12 September 1980 military coup, it was aimed to educate individuals who were aware of the principles and revolutions of Atatürk and what Atatürk was doing for his country and nation. When the secondary school 1, 2 and 3 Social Studies textbooks are examined, unlike the pre-coup period, textbooks used after the coup, publication year about the book, number of books published etc. and it is seen that a word of Atatürk was mentioned on the first page. As a result, after the military coup of 12 September 1980, social studies education was also affected by adopted nationalism, religion and the ideas of Kemalism.Key words: Social Studies, education, 12 September 1980, military coup, secondary school