Teknoloji geliştirme bölgelerindeki teşvikler ve muhasebe uygulamaları

Abstract

Küreselleşen dünyada, yoğun bir rekabet ortamı içerisinde bilgi, inovasyon ve teknolojinin önemi daha da artmıştır. Üretimde bu faktörlerin kullanımı, rekabet ortamında üstünlük sağlayarak ülkelerin zenginliğine yön veren vazgeçilmez unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Üretimde bu kaynakların kullanımını girişimcilik ruhuyla özdeşleştirmek amacıyla dünya çapında teknoloji geliştirme bölgeleri kurulmakta ve bu bölgelere özel çeşitli teşvik ve destek mekanizmaları sunulmaktadır.Ülkemizde, 2001 yılında yasal zemini oluşturularak, kurulmaya başlayan bu yapılara ilişkin sunulan teşvik ve destekler sürekli olarak artırılmaktadır.Teknoloji geliştirme bölgelerindeki teşvik ve destekler için muhasebe uygulamalarına yönelik ilgili mevzuatın yeterince açık olmaması ile bu konudaki çalışmaların sınırlı olması bizi bu alanda çalışmaya yöneltmiştir. Bu çalışma, teknoloji geliştirme bölgelerindeki teşvik ve destekler ile bu teşvik ve desteklerin muhasebesi ve raporlanmasına ilişkin bir çerçeve olma amacı taşımaktadır.Bu amaca ilişkin olarak bölgelerdeki teşvik ve desteklerin yeni düzenlemeler kapsamında ayrıntılı şekilde incelenmesi ve bunların muhasebe kayıtlarına yansıtılmasında yasal düzenlemelerdeki yerinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, bölgedeki faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde yapılan harcamalar ile bazı özellikli durumlarda yapılacak muhasebe kayıtlarına ilişkin bilgiler verilmiştir. Araştırmalarımız kapsamında, ikincil mevzuatta konuya ilişkin yeterli açıklama olmadığı hususu sektör tarafından eleştiri konusu yapılmakla birlikte muhasebe ve raporlamada uygulama birliği olmadığı tespit edilmiştir. Üstelik bu konudaki eksiklik nedeniyle özellikle vergisel teşviklere ilişkin yanlış işlemler yapılabilmekte ve bu yanlışlıklar neticesinde cezai yaptırımlara maruz kalınabilmektedir.

In a globalized world, the importance of knowledge, innovation and technology has increased in an intense competitive environment. The use of these factors in production emerges as indispensable elements that lead the wealth of countries by providing superiority in the competitive environment.In order to identify the use of these resources in production with the spirit of entrepreneurship, worldwide technology development zones are established and various incentive and support mechanisms are offered to these regions.In our country, the incentives and supports provided for these structures, which started to be established by providing a legal basis in 2001, are constantly being increased.The fact that the relevant legislation on accounting practices for incentives and supports in technology development regions is not sufficiently clear and limited studies on this issue led us to work in this field. This study aims to provide a framework for the incentives and supports in technology development regions and the accounting and reporting of these incentives and supports.For this purpose, it is aimed to examine the incentives and supports in the regions within the scope of the new regulations in detail and to determine their place in the legal regulations in their accounting records. In addition, information about the expenditures made in the realization of the activities in the region and the accounting records to be made in some special cases are given.Within the scope of our researches, it has been determined that there is not enough explanation in the secondary legislation and there is no unity of practice in accounting and reporting in addition to being criticized by the sector. Moreover, due to the shortcomings in this matter, misconduct can be made especially in relation to tax incentives and criminal sanctions may be exposed as a result of these inaccuracies.