Türk Vergi Hukukunda vergi affının anayasal vergilendirme ilkeleri ışığında değerlendirilmesi

Abstract

Vergi affı ile geçmiş dönemlere ilişkin vergi borçlarının tamamı veya bir kısmı affedilmektedir. Literatürde vergi affı, vergi borcunu sona erdiren sebepler içerisinde yer almaktadır. Bu konuda yapılan çalışmaların genellikle vergi affının ekonomik etkileri ve sonuçları üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Buna karşın vergi aflarının, mali hukuk alanında daha ayrıntılı ve özenli bir şekilde araştırılması gerekir. Bu noktada çalışmanın konusu, vergi affı uygulamalarının hukukî yönden incelenmesidir. Çalışmanın amacı ise, vergi affının anayasal vergilendirme ilkeleri ile uyumlu olup olmadığını değerlendirmektir.Yapılan değerlendirmeler ışığında vergi affının, Anayasa'nın 73'üncü maddesinden kaynaklanan birçok ilkeye aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Vergi affı özellikle vergi adaleti ilkelerinden; `verginin genelliği ilkesi`, `verginin eşitliği ilkesi`, `mali güce göre vergilendirme ilkesi` ve `vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı ilkesi` bağlamında anayasal açıdan birçok noktada çelişmektedir. Öte yandan `verginin kamu giderlerinin karşılığı olması ilkesi`, vergi affı konusunda farklı şekillerde değerlendirilebilir. Burada önemli olan, uygulanan vergi affının mali açıdan başarılı olup olmadığıdır. Bu sebeple çalışmanın genel değerlendirme ve sonuç bölümünde, vergi affının anayasal açıdan daha doğru ve başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için çeşitli öneriler sunulmaktadır.

With tax amnesty, all or some of the tax liabilities of the previous periods are forgiven. In the literature, tax amnesty is among the reasons that end tax debt. It is seen that studies on this subject generally focus on the economic effects and results of tax amnesty. However, tax amnesties need to be investigated more thoroughly and carefully in the field of financial law. At this point, the subject of the study is the legal examination of tax amnesty implementations. The aim of the study is to evaluate whether tax amnesty is compatible with constitutional taxation principles.In the light of the evaluations made, it was concluded that tax amnesty is against many principles arising from article 73 of the Constitution. tax amnesty, especially from the principles of tax justice; In the context of `tax generality principle`, `tax equality principle`, `taxation principle according to financial power` and `principle of distribution of the tax burden in a fair and balanced manner` it contradicts many points of the constitutional perspective. On the other hand, `the principle that tax is the income of public expenditures` can be evaluated in different ways in terms of tax amnesty. The important thing here is whether the tax amnesty applied is financially successful. For this reason, in the general evaluation and conclusion part of the study, various suggestions are presented for the assessment of tax amnesty to be applied more accurately and successfully in terms of the constitutional.