Osteoartritli bireylerin ağrı algısı öz-etkililik düzeylerini etkiler mi?

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı; osteoartritli hastalarda ağrı algısının öz-etkililik düzeylerine etkisini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı olarak yapılan bu araştırmanın örneklemini; Nisan-Eylül 2017 tarihleri arasında bir devlet hastanesinin fizik tedavi ve rehabilitasyon kliniğinde yatan ve polikliniklerine başvuran 200 osteoartritli hasta oluşturdu. Araştırma verileri hasta tanıtım formu, vizuel analog skala (VAS) ve Artritlerde Öz-Etkililik Ölçeği (AÖÖ) ile elde edildi. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde; ortalama ± standart sapma (Ort ± SS), sayı, yüzde dağılımlar, t testi ve Pearson korelasyon testi kullanıldı. Bulgular: Yaş ortalaması 59,14 ± 9,17 yıl olan osteoartritli hastaların VAS puan ortalaması 7,07 ± 1,63 olarak belirlendi. Hastaların AÖÖ toplam puan ortalaması 101,82 ± 17,95 olup AÖÖ alt boyutlarından aldıkları puan ortalamaları; Ağrıda Öz-Etkililik 20,53 ± 4,09, Ayak-Bacak Fonksiyonunda Öz-Etkililik 22,32 ± 6,94, El-kol Fonksiyonlarında Öz-Etkililik 35,80 ± 7,9 ve Diğer Fonksiyonlarda Öz-Etkililik 23,18 ± 6,67 olarak bulundu. VAS ile öz-etkililik ölçek toplam puanı ve alt boyutları arasında negatif yönde anlamlı korelasyon bulundu. Cinsiyete ve medeni duruma göre öz-etkililik ölçek puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmazken, yaş ile ayak bacak fonksiyonları alt boyut puanları arasında negatif yönde anlamlı korelasyon bulundu.Sonuçlar: Osteoartritli hastaların öz-etkililiklerinin orta düzeyde ve ağrı algılarının fazla olduğu belirlendi. Yaş arttıkça ayak bacak fonksiyonlarının azaldığı ve ağrı algısı arttıkça öz-etkililik düzeylerinin azaldığı belirlendi. Bu sonuçlara göre; osteoartritli hastaların ağrı algılarının ve öz-etkililik düzeylerinin iyi değerlendirilmesi, öz-etkililik düzeyini artırmak için ağrıda etkili baş etme yöntemlerinin kullanılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Osteoartrit, Öz-yeterlilik, Ağrı.

Objective: The aim of this study was to determine the effect of pain perception on self-efficacy levels in patients with osteoarthritis.Method: The sample of the descriptive study was consisted of 200 patients with osteoarthritis who admitted to the polyclinics and admitted to the physical treatment and rehabilitation clinics of a public hospital between April and September 2017. Data of the study was obtained with patient identification form, Visual Analogue Scale (VAS) and Arthritis Self-efficacy Scale (ASES). In the statistical evaluating of the data; mean ± standard deviation (mean ± SD), number, percentage distributions, t test and Pearson Correlation test were used.Results: The mean of VAS score was found as 7,07 ± 1,63 in patients with osteoarthritis whose average of age was 59,14 ± 9,17 years. The total mean of SSA score was 101,82 ± 17,95; the means of scores obtained in the sub-dimensions of SSA; Self efficacy in pain was 20,53 ± 4,09, Self efficacy in foot and leg functioning was 22,32 ± 6,94, Self efficacy in hand and arm functioning was 35,80 ± 7,9, and Self efficacy in other functions were 23,18 ± 6,67. It was found that there was significant negative correlation between VAS and total score and sub-dimensions of self-efficacy scale. While there was no statistically significant difference between self-efficacy scale scores according to gender and marital status, there was a significant negative correlation between age and foot-leg functions subscale scores.Conclusions: It was determined that the self-efficacy of the patients with osteoarthritis was moderate, and the pain perception was high. It is also found that as the age increased, foot-leg functions decreased, and self-efficacy levels decreased as the pain perception increased. According these results; effective evaluation of pain perceptions and self-efficacy levels of patients with osteoarthritis is recommended to use effective coping methods in pain to increase self-efficacy level.Key words: Osteoarthritis, Self-efficacy, Pain.