Serviks kanseri tarama programında görev alan aile sağlığı çalışanlarının etik yaklaşımlarının incelenmesi

Abstract

Amaç: Araştırmada serviks kanseri tarama programında görev alan Aile Sağlığı Çalışanlarının etik yaklaşımlarınınincelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, İzmir Bornova ve Kemalpaşa İlçe Sağlık Müdürlükleri'ne bağlı Aile Sağlığı Merkezlerinde serviks kanseri taraması programında görev alan Aile Sağlığı Çalışanları (ASÇ) ile yürütülmüştür (n=119). Veri toplama aracı 2 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm araştırmacılar tarafından hazırlanan ASÇ'nınsosyo-demografik özellikleri ile etik yaklaşımlarına yönelik soruları, ikinci bölümde ise Etik Durum Ölçeği kullanılmıştır. Veriler, Indıpendent-Samples T Testi ve Mann Whitney U ve Kruskal-Wallis testleriyle analiz edildi.Bulgular: ASÇ'nın sosyo-demografik özellikleri incelendiğinde % 58' inin 40 yaş ve üzerinde olup; mesleki çalışma yılı ortalaması 19,4 ± 8,7'dir. ASÇ'nın % 72,3'ü ebe, % 27,7'si hemşire olup, % 52,1'i mesleğinden memnun ve % 46,2'si lisans mezunudur. ASÇ'nın servikal kanser tarama programında çalışma yılı ortalaması 4,05 ± 1,9 olup; bu konuda eğitim alanların oranı ise % 89,1 ve % 67,9'u ise teorik ve pratik eğitim almıştır. ASÇ'nın servikal kanser tarama programında etik sorunla karşılaşma durumu ise % 14,3'tür. ASÇ'nın etik durum ölçeği ortalama puanı 75,57±11,94, idealizm ortalama puanı 41,26±6,3 ve rölativizm ortalama puanı 34,31±7,4'dür. ASÇ olarak görev yapan ebeler ile mesleki memnuniyeti fazla olanlar daha idealist oldukları bulunmuştur. Sonuçlar: Çalışmanın bulguları, ASÇ'nın serviks kanseri tarama programında çalışırken etik sorunlar yaşadıkları ve bu sorunları çözemediklerini göstermektedir. Ayrıca etik pozisyonunun idealizm yönünde olmasının mesleki olarak etik karar verme sürecini olumlu yönde etkileyeceği söylenebilir.

Aim: The aim of the research is to examine the ethical approaches of Family Health Workers who took part in cervical cancer screening program. Materials and Methods: The study was conducted with Family Health Workers (FHW) who participated in cervical cancer screening program in Family Health Centers affiliated to İzmir Bornova and Kemalpaşa District Health Directorates (n=119). Data collection tool consists of 2 parts. The first part was prepared by the researchers about the socio-demographic characteristics and ethical approaches of FHW and the second part was used the Ethics Status Scale. The data were analyzed by Indipendent-Samples T Test and Mann Whitney U and Kruskal-Wallis tests. Results: When the socio-demographic characteristics of FHW were examined, 58% were 40 years and older; the average year of Professional work is 19.4 ± 8.7. 72.3% of FHW is a midwife, 27.7% is a nurse; 52.1% is satisfied with the professionand 46.2% is a graduate. In the cervical cancer screening program of FHW, the average working year was 4.05 ± 1.9; 89.1% of the participants received training on this subject and 67.9% of the who received theoretical and practical training. In the cervical cancer screening program of FHW, the ethical problem was 14.3%. The mean score of the ethical status of FHW's was 75.57 ± 11.94, the mean idealism score was 41.26 ± 6.3 and the mean relativism score was 34.31 ± 7.4. Midwives were more idealistic and those who were very satisfied with the profession of FHW's were found to be more idealistic. Conclusion: The findings of the study indicate that they had ethical problems and could not solve these problems while working in the cervical cancer screening program of FHW's. Also, it can be said that the ethical position in the direction of idealism will have a positive effect on the ethical decision-making process vocationally.