Otel çalışanlarının çalışma yaşamı kalitesinin bireysel yaratıcılık performansına etkisi

Abstract

Çalışma yaşamı bireyin toplum içindeki tutum ve davranışlarını olumlu ya da olumsuz olarak etkileyebilmektedir. Bununla birlikte yaratıcılık kavramı örgüt bünyesindeki işgörenlerin mevcut işi gerçekleştirmesi sırasında ön plana çıkabilmektedir. Örgüt içindeki işgörenlerin, sahip olduğu yaratıcılık düzeyleri bireysel yaratıcılık seviyesi ile doğru orantılıdır. Bu doğrultuda işgörenlerin çalışma yaşamı kalitesinin yüksek ya da düşük seviyede olması, örgüt bünyesindeki çalışanlara yaratıcı olmaları hususunda ne kadar izin verildiğiyle ilgili olabilmektedir. Çalışma yaşamı kalitesi kavramı; çalışma şartlarının iyileştirilmesi, iş çevresiyle birlikte işyerinin daha demokrat bir yapıya bürünmesi ve mevcut işin insancıllaştırılması şeklinde tanımlanmaktadır. Bireysel yaratıcılık kavramı da genel olarak, bir kuruluş ya da örgüt bünyesinde çalışan bireylerin içindeki yaratıcılığı yeterince canlandıracak yaratıcı sonuçlar ortaya koyabilme becerisiyle ilgilidir. Bu araştırma yerli alanyazınında konaklama işletmelerinde çalışan işgörenlerin çalışma yaşamı kalitesinin bireysel yaratıcılık performansına etkisini araştıran ilk araştırma olması sebebiyle büyük önem taşıyan özgün bir araştırmadır. Bu çalışmanın amacı, otel çalışanlarının çalışma yaşamı kalitesinin bireysel yaratıcılık performansına olan etkilerini belirlemeye yöneliktir. Bu doğrultuda, nicel araştırma yöntemlerinden biri olan anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada, 2018 yılının Haziran-Temmuz aylarında Muğla ilinin Bodrum ilçesinde bulunan beş yıldızlı konaklama işletmelerinde çalışan 310 otel personelinden toplanan verilerin analizi yapılmıştır. Bu analizler içerisinde araştırma ölçeklerinin güvenilirliğini test etmek üzere güvenilirlik analizi yapılmıştır. Veri setinin faktör analizi için uygunluğunu değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilen Bartlett ve Kaiser-Meyer-Olkin testleri sonucunda veri setinin faktör analizi için uygun olduğu görülmüştür. Gerçekleştirilen faktör analizi sonucunda; `bireysel yaratıcılık` tek faktör ve bireysel yaratıcılık performansını etkilediği değerlendirilen `kariyer olanakları`, `çalışma koşulları`, `iş güvenliği` ve `ücret ve kazançlar` olmak üzere toplam dört faktörün oluştuğu görülmüştür. Araştırmanın amacına yönelik değişkenlerin boyutları arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla korelasyon analizi yapılmıştır. Yapılan korelasyon analizi sonucunda, çalışma yaşamı kalitesi boyutları ile bireysel yaratıcılık boyutu arasında pozitif yönlü orta ve zayıf düzeyde ilişkiler olduğu saptanmıştır. Araştırma hipotezlerini test etmek amacıyla regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Yapılan regresyon analizleri sonucunda `kariyer olanakları` ve `iş güvenliği` faktörlerinin tek boyuttan oluşan ve bağımlı değişken olan bireysel yaratıcılık faktörünü anlamlı bir şekilde etkilediği görülmüştür. Diğer yandan, `çalışma koşulları` ve `ücret ve kazançlar` faktörlerinin tek boyuttan oluşan ve bağımlı değişken olan bireysel yaratıcılık faktörünü anlamlı bir şekilde etkilemediği tespit edilmiştir.

Working life can effect the attitude and behaviors of the individual in the society positively or negatively. Furthermore, the concept of creativity can come to the forefront during the current work of the employees within the organization. The level of creativity of employees within the organization is directly proportional to the level of individual creativity. In this respect, the high or low level of working life quality of employees may be related to how much employees are allowed to be creative in the organization. The concept of working life quality is defined as the improvement of working conditions, the establishment of a more democratic structure of the work together with the work environment and the humanization of the current work. The concept of individual creativity in general is related to the ability to produce creative results that will adequately animate creativity within an institution or organization. This research is an original research which is of great importance because it is the first research which investigates the effect of the quality of working life on individual creativity performance of employees working in hospitality businesses in Turkey. The aim of this study is to determine the effects of working life quality of hotel employees on individual creativity performance. In this respect, questionnaire technique which is one of the quantitative research methods was used. In the study, data that were collected from 310 hotel staff who work in five-star hospitality businesses in Bodrum district of Muğla in June-July 2018 were analyzed. In these analyzes, reliability analysis was performed to test the reliability of the research scales. In these analyses, reliability analysis was carried out to test the reliability of the research scales. The data set was found to be suitable for factor analysis as a result of the Bartlett and Kaiser-Meyer-Olkin tests conducted to evaluate the suitability of the data set for factor analysis. As a result of the factor analysis performed, it has been seen that ''individual creativity'' is only factor and a total of four factors, namely ''career opportunities'', ''working conditions'', ''job safety'' and ''wages and earnings'' are considered to affect individual creativity performance. Correlation analysis was performed to determine the relationships among dimensions of the variables. As a result of the correlation analysis, it was found that there was a positive, medium level and weak relationship between the dimensions of work life quality and individual creativity. Regression analysis was done in order to test the research hypotheses. As a result of the regression analysis, it was seen that ''career opportunities'' and ''job safety'' factors significantly affected the individual creativity factor, which is a single dimension and dependent variable. On the other hand, it has been determined that ''working conditions'' and ''wage and earning'' factors do not significantly affect the individual creativity factor, which is a single dimension and dependent variable.