Eğri kanallarda kök kanal dolgusunun uzaklaştırılmasında farklı uygulamaların etkinliklerinin mikro bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETEğri Kanallarda Kök Kanal Dolgusunun Uzaklaştırılmasında Farklı Uygulamaların Etkinliklerinin Mikro Bilgisayarlı Tomografi ile DeğerlendirilmesiAmaç: ProTaper Universal retreatment sistemi (PTUR; Dentsply Maillefer, İsviçre) ve WaveOne Gold (WOG; Dentsply Maillefer, İsviçre) eğeleri ile ilave basamak olarak XP-Endo Finisher (FKG Dentaire, İsviçre), Self-Adjusting File (SAF, Re'dent Nova, İsrail) ve Er,Cr;YSGG lazer (Waterlase, Biolase, Inc, ABD) uygulamalarının eğri kök kanallarında kanal dolgusunun uzaklaştırma etkinliklerini ve kanal hacim değişikliği üzerine etkilerini karşılaştırmaktır.Yöntemler: Aşırı eğimli (30-40o) meziyal köklere sahip 66 adet çekilmiş mandibular molar diş seçildi. Meziyal kök kanalları ProTaper Universal (F2, Dentsply Maillefer, Ballaigues, İsviçre) eğe sistemi ile genişletildi, kanal dolguları tamamlandı. Kök kanallarından μBT görüntüleri alındı. Dişler rastgele kanal dolgusunu uzaklaştırmada kullanılan sisteme göre 2'ye ayrıldı (n=33); PTUR ve WOG. Kanal dolgusu uzaklaştırılan dişler tekrar 3 alt gruba ayrılarak (n=11); XP-Endo Finisher, SAF ve Er,Cr;YSGG lazer ilave olarak uygulandı. Tüm dişlerden, kök kanal dolgusu tamamlandıktan sonra, kanal dolgusu PTUR ve WOG eğeleri ile uzaklaştırıldıktan sonra ve ilave uygulamalar sonrasında Mikro- Bilgisayarlı Tomografi (μBT) görüntüleri alındı. Elde edilen görüntüler üzerinde kalan dolgu maddesi miktarı ölçüldü ve kanal hacim değişimleri hesaplandı. Elde edilen veriler kovaryans varyans analizi, faktöriyel düzende varyans analizi, t testi ve Mann Whitney-U testleri ile analiz edildi (p<0.05). Bulgular: Artık kalan dolgu madde miktarı açısından PTUR ve WOG eğesi arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadı (p>0.05). İlave basamak olarak kullanılan XP-Endo Finisher, SAF ve Er,Cr;YSGG lazer uygulamalarının etkinlikleri arasında bir fark gözlenmezken (p>0.05), gruplar göz ardı edildiğinde ilave uygulamaların kök kanal duvarlarının temizleme etkinliğini arttırdığı izlendi (p<0.01). WOG eğesi, PTUR eğe sistemine göre çalışma boyuna ulaşma ve kanal dolgusunu uzaklaştırmada daha hızlı bulundu (p<0.01). WOG eğesinin, PTUR eğe sistemine göre kök kanallarında daha fazla hacim artışına neden olduğu gözlendi (p<0.01). Ayrıca ilave uygulamalardan SAF ve Er,Cr;YSGG lazerin, XP-Endo Finisher'a göre daha fazla dentin uzaklaştırıldığı görüldü (p<0.05).Sonuçlar: Eğri kanallarda kök kanal dolgusunun uzaklaştırılmasında retreatment çoklu döner eğe sistemleri ile tekli resiprokal eğe sistemi benzer etkinliğe sahiptir. Kanal dolgularının uzaklaştırılması sonrası ilave basamak olarak XP-Endo Finisher, SAF ve Er,Cr;YSGG lazer uygulamaları kanal duvarlarının temizliğini arttırmaktadır. Ancak çalışmada kullanılan hiçbir eğe sistemi ve ilave basamak uygulamaları kök kanallarından kanal dolgusunu tam olarak uzaklaştıramamıştır.Anahtar Kelimeler: Er,Cr;YSGG lazer, mikro-bilgisayarlı tomografi, ProTaper Universal retreatment, SAF, WaveOne Gold, XP-Endo Finisher

ABSTRACTMicro–Computed Tomography Evaluation of The Root Canal Filling Removal Using Reciprocating Single or Rotary Multi-İnstrument Systems and Supplementary Steps in Curved CanalsAim: The aim of this study was to evaluate the effectiveness of ProTaper Universal retreatment system (PTUR; Dentsply Maillefer, Ballaigues, Switzerland) and WaveOne Gold (WOG; Dentsply Maillefer, Switzerland) systems in removing filling material from severly curved root canals using XP-Endo Finisher (FKG Dentaire, Switzerland), Self-Adjusting File (SAF; Re'dent Nova, Israel) and Er,Cr;YSGG laser (Waterlase, Biolase, USA) as supplementary methods. Methods: Sixty six extracted mandibular molar teeth with severe curved (30-40o) mesial roots were selected. Preparation of mesial canals were performed with ProTaper Universal system (F2, Dentsply Maillefer, Ballaigues, Switzerland) and root canals were obturated. The specimens divided randomly into two groups according to system used for removal of root canal filling (n=33); PTUR and WOG. The teeth of which the root canal filling were removed divided into three sub-groups and XP-Endo Finisher, SAF and Er,Cr;YSGG laser were applied as supplementary steps. Micro-Computed Tomographic (μBT) images were taken from all teeth after root canal filling was completed; root canal filling materials removed with PTUR or WOG instruments and after supplementary steps applied. The amount of remaining root filling material and root canal volume changes were calculated using the μBT images. The data was analyzed with covariance analysis of variance, factorial analysis of variance, t-test and Mann Whitney-U test (p<0.05).Results: No significant difference was observed between PTUR and WOG in terms of amount of filling material (p>0.05). There was no difference in terms of root canal filling removal effectiveness between supplementary steps (p>0.05). Supplementary steps were found statistically more effective than when root canal filling removal was performed with only reciprocating single or rotary multi-instrument systems (p<0.01). The WOG group was faster than the PTUR group in terms of reaching working length and removing of the root canal filling (p<0.01). WOG instruments caused a larger volume increase in the root canals than the PTUR (p<0.01). SAF and Er,Cr;YSGG laser removed significantly more dentine than XP-Endo Finisher (p<0.05). Conclusions: Rotary multi-instrument systems and single-file reciprocating instruments have similar root canal filling removal effectiveness in curved canals. The use of supplementary steps in terms of root canal filling removal effectiveness is effective for retreatment procedures. The tested file systems or supplementary steps which used for retreatment procedure did not completely remove the root canal filling in any sample.Keywords: Er,Cr;YSGG laser, micro-computed tomography, ProTaper Universal retreatment, SAF, WaveOne Gold, XP-Endo Finisher