Potasyumlu gübrelemenin kirazda meyve kalitesine etkisi

Abstract

Kiraz (Prunus avium L.) tüm dünyada fazla miktarda üretilen ve ihraç edilen taş çekirdekli bir meyvedir. Türkiye'de hem üretimde hem de ihracatta önemli bir konumdadır. Özellikle 0900 Ziraat kiraz çeşidi ile `Türk kirazı` markası yaratılmıştır. Bu markanın korunması ve yükseltilmesi, meyve kalitesinin iyileştirilmesine ve raf ömrünün uzatılmasına bağlıdır. Kirazda kalite birçok faktöre bağlıdır. Yetiştiricilik aşamasında iyi bir besleme yönetimi kaliteyi önemli oranda etkilemektedir. Bitki besin maddeleri içersinden potasyumun kalite üzerine olan olumlu etkileri bilinen bir bilimsel gerçektir. Ülkemizde, potasyumlu gübrelemeye, gübreleme programlarında yeterince yer verilmemektedir. Kirazda da bu konudaki bilimsel çalışmalar çok azdır. Bu nedenlerden dolayı bu çalışmada, farklı potasyum seviyelerinin 0900 ziraat çeşidi kiraz meyvelerinin kalite parametrelerine etkileri araştırılmıştır.Deneme 2017 yılında, Manisa İli Salihli ilçesi Kemer Mahallesi AA Grup Besi ve Tarım Ürünleri Anonim Şirketine ait kiraz bahçesinde, tesadüf blokları deneme deseninde ve 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede, azot tüm parsellere 250 g N ağaç-1 dozunda eşit uygulanmıştır. Bağımsız değişken olan potasyum 0-100-200-400-600 g K20 ağaç-1 dozlarında incelenmiştir. Her parselde 5 ağaca uygulamalar yapılmış, tam olum döneminde ortadaki 3 ağaçtan meyve örnekleri alınmıştır. Alınan örneklerde kalite parametreleri olan; meyve ağırlığı, meyve eni, meyve boyu, meyve sertliği, saptan kopma kuvveti, suda çözünebilir kuru madde, titre edilebilir asitlik, meyve suyunda pH, meyve kabuk rengi, toplam fenol miktarı ve antioksidan aktivitesi analizleri yapılmıştır.Deneme sonunda elde edilen verilerin istatistiksel analizinde; uygulanan potasyum seviyelerinin meyve ağırlığı, meyve eni, meyve boyu, meyve sertliği ve titre edilebilir asitlik değerlerini P<0.01 önem düzeyinde pozitif, pH ve antioksidan aktivitesi değerlerini P<0.01 önem düzeyinde negatif, renk tonu h0 ve toplam fenol miktarı değerlerini P<0.05 önem düzeyinde negatif etkilediği belirlenmiştir. Tüm bu etkilerde uygun potasyum seviyesinin 400 g K2O ağaç-1 olduğu görülmüştür. Saptan kopma kuvveti, suda çözünebilir kuru madde ve renk tonu dışındaki diğer renk parametreleri üzerindeki etkiler ise önemsizdir. Ancak, bu özelliklerde de 400 g K2O ağaç-1 potasyum seviyesi uygulamada önerilebilinir.Elde edilen tüm veriler doğrultusunda, potasyumlu gübrelemenin 0900 Ziraat kiraz çeşidinde meyve kalitesini olumlu etkilediği söylenebilir. Kiraz bahçeleri için gübreleme programları hazırlanırken mutlaka potasyumlu gübrelere de yer verilmelidir. Toprakların potasyum içerikleri de dikkate alınarak, iyi kalitede kiraz meyvesi elde etmek için 400 g K2O ağaç-1 olacak şekilde potasyumlu gübre uygulaması önerisinin uygun olacağı sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kiraz, 0900 Ziraat, kalite, potasyum

Cherry (Prunus avium L.) is a Stone fruit that is produced and exported in large quantities all over the world. It is an important position in both production and export in Turkey. In paticular, the image of `Turkish cherry` is created with 0900 Ziraat cherry cultivar. Maintain and enhancement of this image depends on improving fruit quality and extending shelf life. Cherry quality depend on many factors. Good nutrition management during the cultivation stage affects quality significantly. The positive effects of potassium that is a important macro element on the quality are a known scientificfact. Unfortunately, in our country, potassium fertilization are not adequately included in the fertilization program. Therefore, there are very few scientific studies on cherry. For these reasons, in the study, it was investigated the effects of different potassium rates on some quality parameters of 0900 ziraat cultivar cherry fruits.The experiment was carried out according to randomized block design and 4 replications in the cherry garden belonging to AA Group Besi and Agricultura products incorporatedcompany in 2017. In the experiment, nitrogen was applied equally to all parcels at dose of 250 g N tree-1.The independent variable potassium was examined at 0-100-200-400-600 g of K2O tree-1 doses. Applications were made on 5 tree in each parcel, and fruit samples were taken from 3 trees in the middle at full mature fruit stage. In the samples taken for quality parameters; fruit weight, fruit width, fruit length, fruit firmness, Fruit removal force, water soluble dry matter, titratable acidity, pH of the juice, fruit external skin color, total phenolic content and antioxidant activity were analyzed.At the end of the experiment, according to the statistical analysis of the data obtained; applied potassium rates were determined to affect positively fruit weight, fruit width, fruit length, fruit firmness and titratable acidity at P<0.01 significance level, negatively pH of the juice and antioxidant activity at P<0.01 significance level, negatively color tone h0 and total phenol levels at P<0.05 significance level. In all these effects, there markable level of potassium was observed to be 400 g of K2O tree-1. The effects on Fruit removal force, water-soluble dry matter and other color parameters except color tone are in significant. 400 g of K2O tree-1 potassium level could be also, suggested in these properties.According to all the data obtained, it can be said that potassium fertilization has a positive effect on fruit quality of 0900 Ziraat cherry cultivar. When preparing fertilization programs for cherry orchards, potassium fertilizers should also be included. Also, taking into account the potassium content of soils, it was concluded that recommendation of application of 400 g of K2O tree -1 with potassium fertilizer to obtain good quality cherry fruit.Keywords: Cherry, 0900 Ziraat cultivar, quality, potassium