Kuzey Ege Denizi ve Akdeniz Bölgesi yüzey sedimentinde dinoflagellat kist topluluğu dağılımının araştırılması

Abstract

Dinoflagellatlar denizel fitoplankton arasında yaygın olarak bilinen çok sayıda türle ifade edilen bir sınıftır. Bazı dinoflagellatlar yaşamlarının belli bir bölümünü zor çevre koşullarına uyum sağlayabilmek için kalıcı kist yani eşeyli üreme sonrasında oluşan hareketsiz zigot formunda geçirirler. Dinoflagellatlar okyanus ve denizlerdeki sıcaklık, tuzluluk, besleyici elementler gibi değişken çevresel faktörlere duyarlıdır. Kistlerin sediman tabakaları arasında bulunması, jeolojik devirler arasında meydana gelen iklim değişikliklerinin saptanmasında kullanılmaktadır. Aynı zamanda değişen ortam koşullarında biyoindikatör olarak kistler dikkat çekmektedir. Bu yüzden deniz kirliliği, su kalitesi ve ötrofikasyon için de belirleyicidirler.Yapmış olduğumuz bu çalışmada Kuzey Ege Denizi ve Akdeniz bölgesinde kist topluluğunun dağılımını ve bolluğunu belirlemek amacıyla seçilen 8 istasyondan 2015 yılı yaz mevsiminde örnekleme yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda 24 dinoflagellat kist tipi tanımlanmış (1 kist tipi literatürde daha önce tanımlanmamış), ve toplam kist konsantrasyonu 14-354 kist/g-1 kuru ağırlık sediment olarak kaydedilmiştir. Çalışma alanlarının tür konsantrasyonlarına bakıldığında Alexandrium affine tip, A. catanella/tamarense kompleksi, A. minutum, Lingulodinium machaerophorum ve Spiniferites bulloideus türlerinin kist konsantrasyonu bakımından diğer türlerden baskın olduğu görülmektedir. Kuzey Ege ve Akdeniz'de olası toksik dinoflagellat kist türleri Alexandrium affine tip, A. catanella/tamarense kompleksi, A. minutum, Cochlodinium sp., Lingulodinium machaerophorum, Operculodinium centrocarpum olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu çalışmada dinoflagellat kisti olan Cochlodinium sp. Kuzey Ege ve Akdeniz kıyı suları için, Protoperidinium parthenopes dinoflagellat kisti de Türkiye kıyı suları için ilk kez tespit edilmiştir. Bu çalışma sonucunda Kuzey Ege ve Akdeniz Bölgesi'ndeki daha önce araştırma yapılmamış alanların dağılım haritalarının çıkarılmasıyla gelecek aşırı çoğalma olayları önceden tahmin edebilecek ve potansiyel toksik dinoflagellat kistlerinin artışına bağlı olarak su ürünleri yetiştiriciliği ve balıkçılık alanlarının sağlıklı kullanılabilmesine fayda sağlayacaktır.

Dinoflagellates are commonly known class among the marine phytoplankton and are expressed by many species. Some dinoflagellates spend a period of their lives in permanent cysts form, which occurs during sexual reproduction, in order to adapt according to environmental conditions. Dinoflagellates are sensitive to variable environmental factors such as temperature, salinity, nutrient elements in the oceans and seas, and the presence of these cysts between sedimentary layers is used to determine the climate changes that occur between geological cycles. Cysts also draw attention as a bioindicator role in changing environmental conditions. Therefore, they are determinants in marine pollution, water quality and eutrophication.In this study we have done sampling in the summer of 2015 from 8 stations selected to determine the distribution and abundance of the cyst population in the North Aegean Sea and Mediterranean Sea Region. The results of the analysis 23 dinoflagellate cyst type (two cysts were unidentified in literature the before) have been identified and recorded total cyst concentrations between 14-354 cyst/g-1dry weight sediments. When species concentrations of study are examined Alexandrium afine type, A. catanella/tamarense complex, A. minutum, Lingulodinium machaerophorum and Spiniferites bulloideus species are dominated over other species to cyst concentration. Potential toxic dinoflagellate cyst species were observed in the North Aegean Sea and Mediterranean Sea such as Alexandrium affine type, A. catanella/tamarense complex, A. minutum, Cochlodinium sp., Lingulodinium machaerophorum, Operculodinium centrocarpum. Morever, Cochlodinium sp. which is a dinoflagellate cyst for North Aegean and Mediterranean coasts, Protoperidinium parthenopes dinoflagellate cyst for Turkey coasts have been detected for the first time in this study.As a result of this study, removal of previously unexplored areas of the maps in the North Aegean and Mediterranean regions will predict future proliferative events and will benefit the aquaculture and fisheries areas due to the increase of potential toxic dinoflagellate cysts.