Yapraktan gübreleme yöntemi ile hümik asit ve 20-20-20 gübre uygulamalarının marulun (Lactuca sativa L.) verim özellikleri ve hasat zamanı üzerine etkilerinin araştırılması

Abstract

Başarılı, verimli, sağlıklı tarım uygulamalarında gübre kullanımı önemli faktörlerden biridir. Dünya'da hızla nüfus artışına karşın, verim artışı ile üretim artışlarının sağlanması zorunlu olmuştur. Sebze tüketimi dengeli ve fonksiyonel beslenmede sağlıklı olarak beslenme ve obezitenin önlenmesinde önerilmekte ve önem kazanmaktadır. Marul besin içeriği ve düşük kalori içermesi ile tercih edilmektedir. Tez araştırmasının amacı yapraktan çeşitli gübre uygulamalarının verim ve optimum hasat zamanı belirlemede etkilerinin araştırılmasıdır. Araştırmada kontrolle birlikte yapraktan verilen dört ayrı çeşit gübre oranları ve çeşitleri denenmiştir. Hümik Asit 1 ve 2 iki ayrı doz, (HA1 ve HA2) ve yaprak Gübre (20-20-20) iki ayrı doz (YG1 ve YG2) olarak uygulama yapılmıştır. Hasat dönemi boyunca dört ayrı dönemde bitki verim parametreleri ölçülerek verim araştırmasının yanı sıra verim parametrelerine bağlı olarak optimum hasat zamanı belirleme de gerçekleştirilmiştir. Araştırılan başlıca verim parametreleri; Marulda (Lactuca sativa L. ); ağırlık, baş çapı, baş yüksekliği, atılan yaprak ağırlığı, atılan yaprak sayısı, kök boğazı çapı, kök sayısı, atılan yapraktan sonra baş ağırlığı her bir hasat periyodunda belirlenmiştir. Ağırlık değişimleri en fazla % 53 ve % 31 ile HA2 ve HA1 gübre uygulamalarında görülmüştür. Baş çapında; % 14 HA2 gübre uygulamasında, baş yüksekliğinde; %15, atılan ağırlık olarak ise % 58 ile en yüksek değişim değerleri elde edilmiştir. Atılan yaprak sayısı olarak % 8 HA2, kök çapı % 15, kök sayısı % 46 olarak en yüksek değişim değerleri olmuştur. Yaprak sayısındaki değişim tüm gübre uygulamalarında aynı kalmıştır. Yapılan araştırma tez projesinde elde edilen verilere göre üzere öncelikle gübre uygulamalarının hiç birinin olumsuz etkileri olmamış aksine belirli değişim oranlarında ( % 0-58 ) olumlu yönde katkı sağladığı saptanmıştır. Hasat zamanlamalarına uygulanan yapraktan verilen gübre etkileri, bitki verim parametreleri göz önüne alınarak değerlendirme yapılmış, son seçilen hasat zamanın araştırma periyoduna göre olağan iklim ve hava koşullarında optimum düzeyde isabetli olduğu anlaşılmıştır. Tez araştırma projesinde gerçekleştirilen yapraktan gübre uygulamaları reel tarım uygulamalarında üreticiye tavsiye edilebilir olarak değerlendirilmiştir.

Fertilizer use is one of the important factors in successful, productive and healthy agriculture applications. Despite the rapid increase in population in the World, it has been obligatory to ensure a healthy increase in productivity and production increases. Vegetable consumption is recommended and gaining importance in balanced and functional nutrition and it is important to prevent obesity. Lettuce is preferred with its nutritional content and low calorie content.The aim of thesis research is to investigate the effects of various foliar applications on determining yield and optimum harvesting time.In this research, four different kinds of fertilizer given from the leaves and the varieties were tested. Humic Acid 1 and 2 were administered in two separate doses (HA1 and HA2) and leaf fertilizer (20 -20 - 20) in two separate doses (LF1 and LF2).The crop yield parameters were measured in four different periods during the harvest period and also the optimum harvest time was determined according to the yield parameters.Main yield parameters investigated; Lettuce (Lactuca sativa L.); weight, head diameter, head height, weight of leaf thrown, number of leaf thrown, root collar diameter, number of roots, head weight after thrown leaf was determined at each harvest period. Weight changes were observed in HA2 and HA1 fertilizer applications with a maximum of 53% and 31%. Head diameter; 14% HA2 fertilizer application, head height; The highest variation values were obtained with 15% and 58 % in terms of disposed weight. It was found that the highest exchange values were 8% HA2, root diameter 15%, root number 46%, as number of leaves thrown. On the other hand, the change in the number of leaves remained the same in all fertilizer applications. According to the data obtained in the research thesis project, none of the fertilizer applications had any negative effects, on the contrary, it contributed positively in certain change rates (0-58 %).The fertilizer effects applied to the foliar timings were evaluated by taking into consideration the plant yield parameters and it was found that the last selected harvest time was optimal in normal climate and weather conditions according to the research period. The foliar fertilizer applications performed in the thesis research project were considered to be advisable to the producer in real agricultural applications.