Farklı dozda uygulanan leonardit ve vermicompostun yaprağı yenen sebzelerde (marul ve ıspanak) verim ve kalite kriterlerine etkisi.

Abstract

Araştırma, leonardit ve vermikompostun toprakta ve bitkide etkisini araştırmak amacıyla, Celal Bayar Üniversitesi, Alaşehir Meslek Yüksek Okulu, Tıbbi Aromatik Bitkiler Programına ait alanda, Kasım 2018 – Nisan 2019 tarihlerinde yürütülmüştür. Test bitkisi olarak Yedikule marul ve Matador ıspanak seçilmiştir. Toprak ve bitkideki etkilerini görmek içinde, leonardit ve vermikompost kullanılmıştır. Kullanılan leonarditin özellikleri: pH'ı 6-7, Organik madde miktarı %42, hümik + fülvik asit oranı %40 ve nem içeriği %30 olup, vermikompostun özellikleri; pH 6.5-7.5; toplam organik madde: %20-25; toplam azot: %0,8-1.2; organik azot: %0,6-0.9; toplam humik asit + fulvik asit: %10-15 ve nem seviyesi ise %20-25'dir. Araştırma tesadüf parselleri deneme desenine göre, 3 tekerrürlü, 2 bitki (marul ve ıspanak), 4 doz (0-100-200-400 kg/da) ve 2 toprak düzenleyici (leonardit ve vermikompost) ile toplam 48 parselli (24 + 24) olarak yürütülmüştür. Bitkiler saksılara 30 cm x 20 cm mesafelerinde yerleştirilmiştir.Araştırmanın hasatından sonra bitkilerde; pH, %SÇKM, yaprak rengi, yaprak eni(mm), yaprak boyu(mm), ortalama tek yaprak ağırlığı(g/adet), verim(g/bitki), kök ağırlığı(g/bitki) ve biyolojik ağırlık(g/bitki), topraklarda ise; tekstür, toprak reaksiyonu (pH), % tuz, % organik madde, % kireç, toplam N (%), alınabilir P(mg.kg-1), K(mg.kg-1), Ca(mg.kg-1), Mg(mg.kg-1), Fe(mg.kg-1), Cu(mg.kg-1), Zn(mg.kg-1) ve Mn(mg.kg-1) belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, varyans analizi ile değerlendirilmiş, uygulamalar arası farklar LSD testi ile %1 hassasiyetle gruplandırılmıştır. Fosfor düzeyleri açısından, uygulamaların her ikisi de etkili ancak, artan dozlarla fosfor içeriği artarken 1., 2. ve 3. dozlarda Leonardit, 4. dozlarda ise vermikompost daha başarılı bulunmuştur. Bu durum leonarditin doğal materyal olmasın rağmen, içeriğinin kimyasal yapısıyla alakalıdır. Araştırmadaki bütün parametrelerde belirlenen değerler doz artışlarına bağlı olarak artmış ve her konuda vermikompost başarılı bulunmuştur.

The research was carried out in November 2018-April 2019 in the field of Medical Aromatic Plants Program of Celal Bayar University, Alaşehir Vocational School, in order to investigate the effect of leonardite and vermicompost on soil and plant. Yedikule lettuce and Matador spinach were selected as test plants. Leonardite and vermicompost were used to see the effects on soil and plant. Properties of Leonardite: pH 6-7, 42% organic matter, humic + fulvic acid content 40% and moisture content 30%, Vermicompost properties; pH 6.5-7.5; total organic matter: 20-25%; total nitrogen: 0.8-1.2%; organic nitrogen: 0.6-0.9%; total humic acid + fulvic acid: 10-15% and humidity is 20-25%. The research was carried out in total 48 parcels (24 + 24) with 3 replications, 2 plants (lettuce and spinach), 4 doses (0-100-200-400 kg / da) and 2 soil regulators (Leonardite and vermicompost), and plants were placed in pots at a distance of 30 cm x 20 cm.After harvesting the research; pH, TSS (%), leaf color, leaf width (mm), leaf length (mm), average single leaf weight (g.number-1), yield (g.plant-1), root weight (g.plant-1) and biological weight (g.plant-1), in the soil; Texture, soil reaction (pH), salt (%), organic matter (%), lime (%), total N (%), receivable P (mg.kg-1), K (mg.kg-1), Ca (mg.kg-1), Mg (mg.kg-1), Fe (mg.kg-1), Cu (mg.kg-1), Zn (mg.kg-1) and Mn (mg.kg-1) were determined. In terms of phosphorus levels, both applications were effective, but increasing doses of phosphorus content increased with Leonardite at 1st, 2nd and 3rd doses and vermicompost at 4th doses. Although loenardite is a natural material, it is related to its chemical structure. The results were evaluated by analysis of variance and the differences between the applications were grouped with 1% precision by LSD test. The values determined in all parameters in the study increased due to dose increases and vermicompost was found successful in all subjects.