Pedestrian zones as communication environments; case study; Yüksel pedestrian zone-Ankara

Abstract

oz İLETİŞİM MEKANLARI OLARAK YAYA BÖLGELERİ ÖRNEK ÇALIŞMA: YÜKSEL YAYA BÖLGESİ - ANKARA Levent, Tolga Yüksek Lisans, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Kentsel Tasarım Programı Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Baykan Günay Ortak Tez Yöneticisi: Yrd. Doç. Dr. M. Adnan Barlas Aralık 1999, 96 Sayfa 20. yüzyılın ikinci yarısında, yaya dolaşım problemi, hem kent merkezleri hem de konut alanları için önemli bir konu olmuştur. Artan araç sayılarına paralel olarak, kentsel açık mekanın biçimlenmesinde taşıt belirleyici olmaya başlamıştır. Akan ve durağan taşıtların ihtiyaçlarına yönelik olarak yapılan fiziksel düzenlemeler, yaya hareketlerinin giderek daralan kaldırımlarda sınırlanmasına neden olmuş ve sosyal aktivite, etkileşim ve iletişim olanaklarını azaltmıştır. Bu dönemde, planlama ve kentsel tasarımın temel ilgilerinden olan yaya kavramı farklı bir önem kazanmış ve yayalara sağladığı sosyal faydalar dolayısı ile yaya bölgeleri yaygın olarak uygulanmıştır. Yaya bölgeleri, basit bir biçimde, binalar arasında kalan alanlar olarak tanımlanamaz. Yaya bölgeleri insanlarınsosyalleşmelerinin gerçekleştiği sosyal çevrelerdir. Sosyalleşme süreçleri insan aktiviteleri, etkileşim ve iletişime dayanmaktadır. Bu çalışma, sosyal süreçler ile kentsel çevrenin mekansal konfigürasyonu arasındaki nedensel ilişkiyi incelemekte, sosyal süreçlerin oluşumu ve devam etmesini etkileyen fiziksel düzenlemeleri tanımlamayı amaçlamaktadır. Analizin üç temel bileşeni, etkileşim bileşeni, mekansal bileşen ve aktivite bileşenidir. Çalışma ayrıca insan etkileşiminin mekansal örüntüleri, adapte mekanların fiziksel formu ve insan aktivitelerine yönelik mekansal konfigürasyonu içermektedir. Yüksel Yaya Bölgesi bu değişkenlerin ışığında değerlendirilmiş, insan iletişiminin örüntülerini ve bu örüntülerin çalışma alanındaki fiziksel öğelerle ilişkileri anlaşılmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yaya, Sosyalleşme, İnsan aktiviteleri, Etkileşim, İletişim, Fiziksel düzenleme, Mekansal konfigürasyon vı

ABSTRACT PEDESTRIAN ZONES AS COMMUNICATION ENVIRONMENTS CASE STUDY: YÜKSEL PEDESTRIAN ZONE - ANKARA Levent, Tolga Ms., Department of City and Regional Planning Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Baykan Günay Co-Supervisor: Assist. Prof. Dr. M. Adnan Barlas December 1999, 96 pages In the second half of 20th century, the problem of pedestrian circulation became a crucial issue in both the centers and residential areas of cities. Parallel to the increasing number of motorcars, the governing factor in the formation of urban open spaces became the vehicles. The physical arrangements for the requirements of moving and parking vehicles have resulted in restricting pedestrian movement in ever-narrowing sidewalks and reduced the social activity, interaction and communication possibilities of pedestrians. The concept of pedestrian, which became one of the basic concerns in urban planning and design, has gained a different kind of importance and pedestrian zones have widely been applied in this period because of the social benefits provided for pedestrians. Pedestrian zones can not be defined simply as spaces between buildings. They are social environments in which socialization of people iiioccurs. The socialization process is based on human activities, interaction and communication. This study searches for the causal relationship between social processes and spatial configuration of urban environment in this framework, and tries to describe the physical arrangements influencing the formation and continuation of social processes. The three basic components of the analysis are interaction, physical component and activity component. The study further covers the spatial patterns of human interaction, physical form of adapted spaces and spatial configuration for activities. Yüksel Pedestrian Zone in Ankara is evaluated in the light of such variables, to understand the patterns of human communication and how they relate to the physical components of the survey area. Keywords: Pedestrian, Socialization, Human activity. Interaction, Communication, Physical arrangement. Spatial configuration