İki uçlu duygudurum bozukluğu tanısı alan hastalara uygulanan tedaviye uyum programının tedaviye uyum, öz etkililik ve benlik saygısı üzerine etkisi

Abstract

Giriş ve amaç: İki uçlu duygudurum bozukluğu olan hastalarda tedaviye uyum, hastaların benlik saygısını ve öz etkililiğini artırmada önemlidir. Bu araştırma İUDB tanısı alan hastalara uygulanan TUP'un tedaviye uyum, öz etkililik ve benlik saygısı üzerine etkisini belirlemek amacı ile yapılmıştırMateryal ve metot: Ön test - son test kontrol gruplu tasarımda yürütülen araştırmanın evrenini Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Polikliniği'nde DSM-5 ölçütlerine göre İUDB tanısı alan kayıtlı 288 hasta oluşturmuştur. Örneklem seçimine gidilmeyerek araştırmaya alma/dışlama ölçütlerini karşılayan 38 girişim, 36 kontrol grubu olmak üzere toplam 74 hasta alınmış olup, araştırma 61 hasta ile tamamlanmıştır. Girişim grubundaki hastalara bireysel olarak haftada bir olmak üzere toplam üç oturum şeklinde 40-90 dakika aralığında değişen TUP uygulanmış, kontrol grubu ise rutin poliklinik randevularına devam etmiştir. Araştırmanın verileri Şubat-Kasım 2017 tarihleri arasında, Hastaları Tanımlayıcı Soru Formu, MTUÖ, ÖEYÖ, CBSE (Yetişkin Formu) kullanılarak toplanmıştır. Veriler bağımlı ve bağımsız gruplarda t testi, Mc Nemar testi ve ki-kare analizi ile değerlendirilmiştir.Bulgular: Tedaviye Uyum Programından sonra girişim ve kontrol grubu hastaların MTUÖ ilaca uyum düzeyleri arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir (p<0,01). Girişim gurubu hastaların CBSE puan ortalamalarının programdan sonra arttığı (p<0,05), ancak girişim ve kontrol grubu arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur (p>0,05). Hastaların ÖEYÖ puan ortalamaları arasında ise anlamlı fark olmadığı saptanmıştır (p>0,05).Sonuç: Türkiye'de İUDB olan hastalara ilk defa uygulanan TUP'un hastaların tedaviye uyumunu artırdığı belirlenmiştir. Benlik saygısının ise girişim grubu hastalarında artmakla birlikte kontrol grubu ile bir fark oluşturmadığı bulunmuştur. Psikiyatri hemşirelerinin İUDB ve diğer ruhsal bozuklukları olan hastaların tedaviye uyumunu, öz etkililik ve benlik saygısını artırmada kanıta dayalı stratejileri kullanması önemlidir.Anahtar kelimeler: Benlik Saygısı, İki Uçlu Duygudurum Bozukluğu, Öz Etkililik, Psikiyatri Hemşiresi, Tedaviye Uyum, Tedaviye Uyum Programı.

Introduction and aim: Treatment adherence is important in improving self-esteem and self-efficacy in patients with bipolar disorder (BD). This study was conducted to determine the effect of Adherence Therapy (AT) administered to patients diagnosed with bipolar disorder on medication adherence, self-efficacy and self-esteem.Materials and methods: The study was designed as pretest - posttest with a control group and its population consisted of 288 registered patients who were diagnosed with bipolar disorder as per the DSM-5 criteria at the Psychiatry Outpatient Clinic of Sivas Cumhuriyet University, Application and Research Hospital. No sample was selected and a total of 74 patients, 38 in the investigational group and 36 in the control group, who met the inclusion criteria were included and the study was completed with 61 patients. The AT was administered to the patients in the investigational group in three sessions held once a week, each lasting between 40 and 90 minutes, while the control group continued to attend their routine outpatient clinic appointments. The study data were collected between February and November 2017 using a Descriptive Questionnaire, the Morisky Medication Adherence Scale, the Self-efficacy Scale, and the Coopersmith Self-esteem Inventory (Adult Form). The data were analyzed using t-test, McNemar test and chi-square analysis in both dependent and independent groups.Results: A significant difference was found between the mean MMAS scores of the investigational and control group patients after the AT (p<0.01). The mean CSEI-AD scores of the investigational group increased after the therapy (p<0.05), but there was no significant difference between the investigational and control groups (p>0.05). The mean SES scores of the patients also did not differ significantly (p>0.05).Conclusion: The AT administered to patients with BD for the first time in Turkey was found to improve the patients' medication adherence. I was also found that although self-estem showed an increase in the interventional group, there was no difference with comparison to the control group. Psychiatric nurses need to use evidence-based strategies to improve medication adherence in patients with bipolar disorder and other mental disorders.Keywords: Self-esteem, Bipolar disorder, Self-efficacy, Psychiatric nurse, Treatment adherence, Adherence Therapy.