Monitoring urban land cover/ use changes through GIS and RS integration: A case study in Elmalı catchment area

Abstract

öz KENTSEL ARAZİ ÖRTÜSÜ/KULLANIMI DEĞİŞİMİNİN CBS VE UA ENTEGRASYONU İLE GÖZLEMLENMESİ: ELMALI SU TOPLAMA HAVZASINDA ÖRNEK BİR ÇALIŞMA ÖZBAKIR, Buket Ayşegül Yüksek Lisans, Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Teknolojileri Bölümü Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Oğuz IŞIK Temmuz 2001, 137 sayfa Orman alanları ve su kaynakları gibi doğal kaynakların korunması, pek çok gelişmekte olan ülkede olduğu gibi Türkiye'nin planlama gündeminde de öncelikli sırayı almıştır, önerilen çok sayıda çözüm ve çabalara rağmen, İstanbul'un yedi adet su toplama havzası ve ormanları, düzensiz kentsel gelişme ve kaçak yapılaşmadan kaynaklanan ciddi sorunlarla karşı karşıya kalmakta ve bu sorunlar zaman içerisinde artmaktadır. Bu tezde, Uzaktan Algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tekniklerinin, arazi örtüsü/kullanımı değişimini incelemek üzere araçlar olarak kullanımlarının geçerliliğini göstermek için Elmalı Su Toplama Havzası'nda örnek bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışma alanının büyük bir kısmı orman ile kaplı olduğundan, orman alanları ve kaçak yerleşimlerin özellikleri arasındaki ilişkiyi incelemek üzere CBS ortamında bir analiz yapılmıştır.Uzaktan algılanmış ve yardımcı veriler kullanılarak bir arazi örtüsü/kullanımı değişimi analizi de gerçekleştirilmiştir. Çalışma için, beş farklı yıla ait Landsat MSS, TM ve İRS görüntüleri kullanılmıştır. Her yıla ait CBS ortamında tutulan yardımcı veriler bulunmadığından, veri setine, iki farklı algoritma uygulanmıştır. Elmalı Su Toplama Havzası'nın değişim analizi, arazi örtüsü/kullanımı değişiminde belirli düzenlerin olduğunu göstermiş ve planlama çalışmaları için yerel ve güncelleştirilmiş veri üretilmesine katkıda bulunmuştur. Anahtar kelimeler: Uzaktan Algılama (UA), Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Kaçak Yapılaşma, Arazi Örtüsü/Kullanımı Değişiminin Belirlenmesi, Elmalı Su Toplama Havzası. vı

ABSTRACT MONITORING URBAN LAND COVER/USE CHANGES THROUGH GIS AND RS INTEGRATION: A CASE STUDY IN ELMALI CATCHMENT AREA ÖZBAKIR, Buket Ayşegül M.Sc, Department of Geodetic and Geographical Information Technologies Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Oğuz IŞIK July 2001, 137 pages As it is the case in many developing countries, the protection of natural resources such as forestry areas and water resources has always ranked high on the planning agenda of Turkey. Inspite numerous attempts and solutions proposed, Istanbul's seven catchment areas and forests face severe problems stemming from irregular urban developments and illegal houses and these problems increase in time. In this thesis, a case study in Elmalı Catchment Area is carried out to illustrate the relevancy of Remote Sensing (RS) and Geographical Information Systems (GIS) techniques as tools to detect land cover/use changes. Since the bulk of the study area is covered by forest, an analysis is made in GIS to examine the relation between the characteristics of the forestry areas and illegal settlements. HiA land cover/use change detection analysis is also performed with remotely sensed and ancillary data. To this end, the study used Landsat MSS, TM and IRS images of five different years. Since ancillary data stored in GIS was not available for every year, two different algorithms are applied to the data sets. The change detection analysis of Elmalı Catchment Area points out to regularities in land cover/use change, and has produced relevant data for local and updated data for planning studies. Keywords: Remote Sensing (RS), Geographical Information Systems (GIS), Illegal Housing, Land Cover/Use Change Detection, Elmalı Catchment Area. IV