Vergi idaresi vergiye dayalı elektronik uygulamalarının vergiye gönüllü uyum üzerinde etkisinin incelenmesi: Erzurum ili örneği

Abstract

Vergi ülkenin kalkınması için önemli bir gelir kaynağıdır. Bu gelir kaynağının mükelleflerden doğru şekilde alınmasında Vergi İdaresi elektronik uygulamalarının payı büyüktür. Elektronik uygulamalar ile devlet kendine yarar sağlaması yanında vatandaşın anlayacağı ve vatandaşa en doğru şekilde hizmet sunacağı bir yapıyı oluşturmayı hedeflemektedir. Yani, devlet vatandaş memnuniyetiyle hizmette kaliteyi yakalamak adına mükellef odaklı hizmet anlayışını benimseyerek mükellefin vergiye karşı gönüllü uyum göstermesini sağlamaktadır. Bugüne kadar yapılan çalışmalarda e-devlet uygulamalarına, kullanımlarına, bu konudaki tartışmalara değinilmiş olup e-devlet uygulamalarının kayıt dışı ekonomiyi azaltıcı vergiye gönüllü uyumu artıcı etkisine dikkat çekilmemiş olması çalışmanın önemini artırmaktadır. Bu çalışma kapsamında vatandaşların elektronik uygulamalara olan bakış açısı buna bağlı olarak gelişen, uygulamaların vergiye gönüllü uyum üzerindeki etkisi değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın geleceğe yönelik katkısı, vergiye uyumu artırıcı e-devlet uygulamalarının daha etkin ve daha verimli olabilmesi için izlenecek yol haritasının belirlenmesiyle bu durumun sonucu olarak haksız rekabetin, yasalara aykırı davranışların en aza indirilmesine ve toplumun ahlaki değerlerinin zedelenmemesine katkı sağlamaktır.Günümüzde Vergi İdaresi nezdindeki elektronik uygulamaların, vatandaş memnuniyetini temel alan vatandaş odaklı hizmet anlayışı olmasından hareketle; bu çalışma kapsamında Erzurum ilinde Vergi İdaresine bağlı elektronik uygulamaların kamu personelleri tarafından ne kadar etkin ve verimli kullanıldığının ölçümü, kamu personellerinin elektronik uygulamalara olan bakış açısı buna bağlı olarak gelişen, elektronik uygulamaların vergiye gönüllü uyum üzerindeki etkisi değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmadaki veriler anket yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Elektronik devlet kavramının oluşmasının vergiye gönüllü uyum üzerindeki etkisi 5 Aralıklı Likert ölçeği kullanılıp Erzurum ilinin merkez ilçesi olan Yakutiye Vergi Dairesi Başkanlığında 205 kamu personeline anket uygulanarak yapılmıştır. Çalışma neticesinde elektronik uygulamaların vergiye gönüllü uyumu artırdığı, zaman israfını önlediği, mükelleflerin memnuniyet düzeylerini yükselttiği, gereksiz bürokrasi ve kırtasiyeciliği ortadan kaldırdığı, maliyeti azalttığı, vatandaşlar arasında eşitlik düzeyini dengelediği sonucuna ulaşılmıştır.

Tax is an important source of income for our country's development. The electronic applications of the Ministry of Finance play an important role in obtaining this income from the taxpayers. With electronic applications, the state aims to create a structure which will be understood by the citizen and will provide them with the most right and relevant service as well as providing self-benefit. In other words, in order to reach the quality of service with citizen satisfaction, the state aims to make citizens be volunteer tax-compliance by providing taxpayer-oriented service.Nowadays, since the electronic applications in the Tax Administration are based on citizen satisfaction, citizens-oriented service concept; In this study, it is tried to evaluate how effective and efficient use of electronic applications connected to Tax Administration in Erzurum province by public personnel, the effect of electronic applications on voluntary compliance to tax developed by public personnel's perspective on electronic applications. The data in the study were obtained by using survey method. The effect of the formation of the electronic state concept on voluntary compliance with tax was conducted by using a 5-point Likert scale and a questionnaire was applied to 205 public personnel in Yakutiye Tax Office which is the central district of Erzurum province. As a result of the study, it was concluded that electronic applications increased voluntary compliance to tax, prevented waste of time, increased the level of satisfaction of taxpayers, eliminated unnecessary bureaucracy and stationery, reduced costs, and balanced equality among citizens.