Koçlarda bazı anroljikal parametreler üzerine araştırmalar

Abstract

VIÖZETKoçlarda Bazı Androlojikal Parametreler Üzerine AraştırmalarKoçlarda aşım sezonu esnasında androlojikal parametrelerden morfometrik testisölçümleri ile spermatolojik özelliklerin belirlenmesi ve bu parametreler arasındakiilişkinin araştırılması amacıyla yapılan bu çalışmada 4-5 yaşlarında 2 Akkaramankoç materyal olarak kullanılmıştır.Hayvanların her birinden aşım sezonu esnasında haftada iki kez olmak üzeretoplam10 ejekulat sperma ve araştırma başlangıcında ve sonunda olmak üzerede ikikez morfometrik testis ölçüleri alınarak değerlendirildi. Morfometrik testisölçümlerinden testis uzunluğu ve kalınlığı, scrotum çevresi, kalınlığı ve hacmiölçüldü. Sperma sun'i vagen yöntemiyle alınarak koçların reaksiyon sürelerikaydedilirken her bir ejekulatın miktarı, viskozitesi, pH'sı ile spermatozoitlerin kitlehareketi, motilitesi, yoğunluğu ve anormal spermatozoid oranları belirlendi.Araştırmada kullanılan koçların ortalama sağ testis uzunluğu, sol testisuzunluğu, sağ testis kalınlığı, sol testis kalınlığı, çift testis çevresi, scrotum hacmi vescrotum kalınlığı sırasıyla 9.0 ± 0.47 cm, 7.03 ± 1.18 cm, 6.4 ± 0.13 cm, 5.03 ± 0.89cm, 31.13 ± 0.32 cm, 487.0 ± 34.0 ml ve 0.65 ± 0.07 cm olarak bulunmuştur. Diğerandrolojik parametrelerden reaksiyon süresi, sperma miktarı, sperma viskozitesi,sperma pH'sı, spermatozoitlerin kitle hareketi, spermatozoitlerin motilitesi,spermatozoitlerin yoğunluğu ve anormal spermatozoid oranları ise sırasıyla ortalama10.0 ± 0.29 s, 1.47 ± 0.12 ml, 3.60 ± 0.15, 7.23 ± 0.07, 3.0 ± 0.13, % 77.0 ± 1.93,1024.0 ± 66.24 x106/ml ve % 14.35 ± 1.35 olarak bulunmuştur.Yapılan korelasyon hesaplamalarında sperma miktarı ile scrotum kalınlığıarasında, sperma viskozitesi ile çift testis çevresi arasında ve sperma pH'sı ile çifttestis çevresi arasında pozitif korelasyonlar, sol testis uzunluğu ile spermatozoitlerinkitle hareketi ve motiliteleri arasında ise negatif korelasyonlar düşük düzeyde önemli(P<0.10) sol testis kalınlığı ile spermatozoitlerin kitle hareketi ve motiliteleriarasındaki negatif korelasyonlar ise yüksek düzeyde önemli (P<0.01) bulunmuştur.Sol testis uzunluğu ile spermatozoid yoğunluğu arasında pozitif, anormalVIIspermatozoid oranı ile sol testis kalınlığı arasında negatif ve scrotum kalınlığıarasında pozitif korelasyonlar orta düzeyde önemli (P<0.05) bulunmuştur.Sonuç olarak, tespit edilen morfometrik testis ölçümleri ile spermatolojiközellikler ve aralarında elde edilen önemli korelasyon bulguları dikkate alınarak buözelliklerin damızlık seçiminde bir kriter olarak kullanılabileceği ancak daha genişhayvan materyali ile daha kapsamlı çalışmalar yapılmasının yararlı olacağı kanısınavarılmıştır.Anahtar Kelimeler: Androloji, Aşım sezonu, Koç, Sperma, Testis ölçüsü

VIIISUMMARYStudies on Some Andrological Parameters in RamsIn this study, it was aimed to investigate the morphometric measurements of testesand other semen characteristics from the andrological parameters and relationshipsamong these parameters. Two Akkaraman rams aged 4-5 years were used asmaterialin breeding season.The morphometric measurements of testes were taken first began the aim andsecond finish the aim and semen were collected twice a week and a total of tenejaculates in breeding season. From the morphometric measurements of testes, lengthand thick of testes and circumference, thick and volume of scrotum were measured.The semen were also collected by using an artificial vagina and reaction time in eachram were recorded. As to the spermatological features, the volume, viscosity and pHof semen, mass activity, motility, density and abnormal rate of sperm weredetermined in each ram.The means of right and left testes length, right and left testes thick, doubletestes circumference and volume and scrotal thickness from morphometricmeasurements of testes in rams were found 9.0 ± 0.47 cm, 7.03 ± 1.18 cm, 6.4 ± 0.13cm, 5.03 ± 0.89 cm, 31.13 ± 0.32 cm, 487.0 ± 34.00 ml and 0.65 ± 0.07 cmrespectively. The means of reaction time, volume, viscosity and pH of semen, massactivity, motility, concentration and abnormal rate of sperm from the otherandrological parameters of rams were found 10.0 ± 0.29 s, 1.47 ± 0.12 ml, 3.60 ±0.15, 7.23 ± 0.07, 3.0 ± 0.13, 77.0 ± 1.93 %, 1024.0 ± 66.24 x106/ml, 14.35 ± 1.35 %respectively.The relationships between semen volume with scrotal thickness, double testescircumference with semen viscosity and pH of semen however left testes lenght wasnegative corralated with the mass activity and motility of spermatozoa were lowdegree significant (P<0.10) . Left testes thick was negative significant (P<0.01)correlated with the mass activity and motility of spermatozoa. Left testes length waspositive correlated with sperm concentration, abnormal sperm rate were negativeIXcorrelated with left testes thickness and positive correlated with scrotal thicknesssignificant (P<0.05).As a result, considering the variations and correlations between themorphometric testes measurements and spermatological features can be use of thesetraits as selection criteria but the more comprehensive investigations with the biggermaterial may be useful was concluded.Key words : Andrology, Breeding season, Ram, Semen, Testes measure