Bağımsız denetime hazırlanma sürecinde kurumsal risk yönetimi sisteminin oluşturulması: İmalat işletmelerine yönelik model önerisi

Abstract

Kurumsal risk yönetimi, kurum bütününde uygulanmakta olan finansal tablolara ilişkin risk yönetim etkinliğinin, bağımsız denetçiler aracılığıyla makul güvence verilerek tespit edilmesini, sistemin kurulmasını ve uygulanma aşamasında bağımsız denetçilerin danışmanlık hizmetinde bulunmasını gerektirmektedir. Bu bağlamda tezin temel amacı, bağımsız denetime tabi veya bağımsız denetime ilk defa hazırlanacak olan imalat sektöründeki işletmelerin, bağımsız denetim süreci paralelinde kurumsal risk yönetimi sistemini oluşturmalarına yönelik model önerisi geliştirerek bağımsız denetim odaklı kurumsal risk yönetimi sistemine katkı sağlamaktır. Çalışmanın hedef kitlesini; Türkiye'de faaliyette bulunan, bağımsız denetime tabi veya bağımsız denetime ilk defa hazırlanacak olan imalat sanayi işletmeleri oluşturmaktadır. Model önerisinin geliştirilmesinde; nitel araştırma kapsamında sözel model yöntemi kullanılmıştır. Sözel modeller, gerçek sistem ya da süreçleri sözle anlatırlar. Bu tür modellerde bileşenler ve ilişkiler sözcüklerle tanımlanmaktadır. Sözel modellerde doğrulamalar ancak yaklaşık olarak, nitel ifade açıklamalarla sağlanabilmektedir. Geliştirilen model, genel uygulama önerisi olup, imalat sanayi işletmelerinde kullanılabilecek bir nitelik taşımaktadır. Kurumsal risk yönetimi modelleri; işletmelerin yapısına, ihtiyaçlarına, faaliyet süreçlerine, hedeflerine, ürün ve hizmet çeşitliliğine göre farklılık gösterebilmektedir. Bu çalışmada imalat sanayi işletmelerinde, bağımsız denetim odaklı en iyi kurumsal risk yönetimi uygulamalarını gerçekleştirmek için gerekli teorik ve uygulama bileşenleri tanımlanarak araştırmalar yapılmıştır. Araştırmalar sonucunda, bağımsız denetim odaklı kurumsal risk yönetimi sisteminin oluşturulmasına yönelik, tavsiye niteliğinde yedi ana aşama ve bu ana aşamalara ait 60 alt aşama belirlenerek model önerisi geliştirilmiştir. Geliştirilen modelin ana ve alt aşamalarına yönelik detaylı açıklamalar yapılarak önerilerde bulunulmuştur.

Enterprise risk management requires that the risk management effectiveness regarding the financial statements being applied throughout the organization is determined with reasonable assurance through independent auditors, the system is set up and independent auditors provide consultancy services during the implementation phase. In this context, the main purpose of the thesis is to contribute to the independent audit-oriented enterprise risk management system by developing a model proposal for companies in the manufacturing sector that will be subject to independent audit or to be prepared for the first time in parallel with the independent audit process. The target audience of the study; operating in Turkey, which is subject to independent audit or independent audit to be prepared for the first time the manufacturing industry constitutes enterprises. In developing the model proposal; verbal model method was used within the scope of qualitative research. Verbal models verbally describe the real system or processes. In such models, components and relationships are defined by words. In verbal models, verifications can only be achieved with approximate qualitative statements. The developed model is a general application proposal and has a quality that can be used in manufacturing industry enterprises. Enterprise risk management models; may vary according to the structure, needs, operational processes, goals, product and service variety of businesses. In this study, the necessary theoretical and practical components were identified and investigations were carried out in manufacturing industry enterprises to realize the best corporate risk management practices focused on independent auditing. As a result of the researches, the model proposal was developed by determining seven main stages, which are advisory, and 60 sub-stages belonging to these main stages for the establishment of an independent audit-oriented enterprise risk management system. Detailed explanations were made for the main and sub-stages of the developed model and suggestions were made.