Ameliyathane çalışanlarının cerrahi aletlerle yaralanma riski ve bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

ÖZETAfyon Kocatepe Üniversitesi Ahmet Necdet Sezer Uygulama veAraştırma Hastanesi ameliyathanesinde görev yapan sağlık çalışanlarındacerrahi aletlerle yaralanma sıklığını, yaralanmalara neden olan faktörleri,sağlık çalışanlarının yaralanmalarını önlemeye ve yaralanma sonrasındakiuygulamalarına yönelik bilgi, beceri ve uygulamalarını belirlemek amacıylaplanlanan tanımlayıcı bir araştırmadır.1Nisan-3Haziran 2005 tarihleri arasında ameliyathanede yapılanyaklaşık 500 ameliyatın 150'si ameliyat bölümlere göre orantılanarak izlenmişve bu ameliyatlar sırasında 36 yaralanma olayı yaşanmıştır. ncelenenkaynaklar doğrultusunda araştırmacı tarafından hazırlanan anket formuameliyathanede çalışan 58 doktor, 24 hemşire ve 8 temizlik personelineuygulanmıştır.Elde edilen verilerin analizinde aritmetik ortalama ve frekans analizi,grupların karşılaştırmasında Ki-Kare testi kullanılmıştır. Yanılma düzeyiï¡=0,05 olarak belirlenmiştir.Araştırmadan elde edilen verilerin değerlendirme sonuçlarına göre;â 90 ameliyathane çalışanının 68'i meslek yaşamları süresince en azbir kez yaralanma yaşadığını belirtmiştir.â En fazla yaralanma Genel Cerrahi bölümünün yapmış olduğuameliyatlarda yaşanmıştır. Ortopedi ve Beyin Cerrahi bölümüameliyatları ise daha sonraki riskli ameliyatlar olarak tespit edilmiştir.â En fazla delici-batıcı aletlerle yaralanma yaşanmaktadır.Doktorların yarısı sütur atarken iğneyi kendisine batırarakyaralanmıştır, hemşirelerin ise iğneyi ya da aletleri alırken veyaverirken uygun tekniklerin kullanmamaları sonucu yaralandıkları tespitedilmiştir. Temizlik personelleri ise en fazla atıkları ya da aletleritaşırken yaralanmışlardır.â Katılımcıların çok az bir bölümü yaralanma durumlarını raporetmiştir. Rapor etmeme nedeni olarak da doktorlar ve hemşireler ilksırada hastanın riskli olmadığını bildiklerini belirtmişlerdir. Temizlikpersonelleri ise rapor etmenin bir faydasının olmadığı belirtmişlerdir.â Hemşirelerin ve temizlik personellerinin %37'si hepatit B aşısıyaptırmamıştır. Aşı yaptırmayan hemşirelerin yarısı vakit olmadığınıbelirtirken, temizlik personelleri prosedürlerin fazla olduğunubelirtmiştir.â Hemşirelerin yarısının hepatit B aşısı konusunda yanlış bilgiyesahip olduğu saptanmıştır.â Koruyucu önlemleri almayan çalışanlar neden olarak malzemeeksikliğini ve rahat hareket edememeyi göstermişlerdir.â Ameliyatın 3 saati aşmasının, acil ameliyat olmasının, akşamyapılıyor olmasının, ameliyathanedeki kişi sayısının fazla olmasınınyaralanma düzeyini artırdığı saptanmıştır.â Dikkat dağınıklığının, yorgunluğun, yeterli uyuyamamanın, açolmanın, ameliyattaki stresin yaralanma düzeyini artırdığısaptanmıştır. Ayrıca ameliyat salonunun yeterli havalandırılmaması,dinlenme molasının ve yerinin yetersiz olmasının yaralanma düzeyiniartırdığı gözlenmiştir.

SUMMARYThis descriptive study aims to determine the Surgical Staff?s frequencyof being injured by the surgical tools, the factors that lead to these injuries,prevention techniques and applications after injuries. The research wascarried out at Afyon Kocatepe University Ahmet Necdet SEZER Applicationand Research Hospital.Between April 1st, 2005 and June 3st, 2005, 150 out of 500 operationswere monitored and during these operations, which were choosen in numberfairly according to their proportions, a total number of 36 personal injuriestook place. The items in the questionnaire, which were prepared by theresearcher by going over some resources, were directed to 58 physicians,24 nurses and 8 cleaners.During the process of analysing the data gathered arithmetical mean,frequency analysis and for the comparison of the groups, chi-square testwere used. The reliability coefficient was found out to be = 0.05. Accordingto the results of this survey:â 68 out of 90 surgical staff stated that they had experienced personalinjuries regarding their profession.â The most number of injuries were stated by the staff of general surgerywhich was followed by orthopedy and brain surgery departmentsrespectively.â The most number of injuries were due to the transfixing or penetratingtools. Half of the number of physicians stated that they had been injured asthey were suturing and it was found out that the nurses had injuredthemselves as they were passing on the syringes or tools carelessly withoutfollowing the appropriate techniques. The cleaners, on the other hand, hadbeen injured mostly as they were handling the waste materials.â However a small number of the participants, had reported their injuries.The reason why the physicians and the nurses hadn?t reported was mostlythat they knew the patients? low-risk status. Apart from this, the cleanersstated that reporting was to no avail.â 37 % of the nurses and cleaners were not vaccinated for Hepatit B. Thereason why half of the nurses in this group ignore was that they had not gottime for it whereas the cleaners stated that the procedure was tough.- It was found out that half of the number of nurses had wrong informationregarding the vaccination of Hepatit B.â The staff who ignores the prevention techniques stated their excuse ashaving lack of materials and the feeling of discomfort while using them.â It was found out that the frequency level of the injuries increases onconditions that the duration of the operation is over 3 hours, that it is anurgent case, that the operation is in the evening and that there are too manypeople in the surgery.â It was also found out that the frequency level of the injuries increases dueto inadequate sleep, being tired, being hungry and stress during theoperation. In addition it was observed that inadequate fresh air in the roomand the short duration of the breaks or having breaks at inappropriate placesalso increase the frequency level of the personal injuries.