Kentsel fonksiyonları az gelişmiş bir yerleşme: Arsuz

Abstract

Bu çalışma yerleşme coğrafyası yönüyle küçük kasaba niteliği taşıyan Arsuz'un kentsel fonksiyonlarının gelişim sürecini sebepleri ve sonuçlarıyla ortaya koymayı amaçlamaktadır. Aslında çalışma, konum ve mesafeler temelinde yerleşmelerin fonksiyon ve peyzajına olan etkilerini Arsuz örneği ile ele almaktadır. Arsuz çayının doğu ve batısında kurulmuş olan, deniz kıyısnda yer alan Arsuz, Akdeniz ikliminin etkisindedir. Ortalama sıcaklık 19,9°C, ortalama yağış miktarı 730,4 mm, yıllık hakim rüzgar yönü güney, güneydoğu yönünde olduğu yerleşme ve çevresinde maki bitki örtüsü görülür.2015 nüfusu 2,547 olan Arsuz idari anlamda aynı adla anılan ilçenin merkezidir. Nüfus artış hızı ‰ 24,51'dir. Çalışma alanımıza eklemiş olduğumuz 8471 nüfusu ile Gözcüler mahallesi ve 2017 nüfusu ile Gökmeydan mahalleleri ile birlikte çalışma alanımızın nüfusu 13,035'tir. Arsuz, Antik dönemlerden itibaren kurulmuş olmasına karşın, özellikle 1980 yılından sonra turizm fonksiyonundaki gelişmeler yerleşmenin evrimi açısından dikkat çekici bir etki yaratmış, kentsel fonksiyonların ortaya çıkmasındaki temel gücü oluşturmuştur. Arsuz'da tarım fonksiyonu turizm fonksiyonun geliştiği 1980 yılına kadar en önemli fonksiyon olmuştur. Arsuz, asıl gelişimini 2012 Büyükşehir yasası ile Hatay iline bağlı ilçe olmasından dolayı idari fonksiyon alanındaki değişim ile kazanmaya başlamıştır. Sanayi, Sağlık ve kültürel fonksiyonların fazla gelişme göstermediği Arsuz'da, idari, tarım ve turizm önemli fonksiyonlardır.

This study aims to reveal the development process of urban functions of Arsuz, which have the characteristics of small town in terms of settlement geography, with causes and effects. In fact, this study contextualises the effects of settlement to the function and landscape with the example of Arsuz. Arsuz, which is established is in the east and west of Arsuz stream and located in waterside, is under the influence of Mediterranean climate. In Arsuz, average temperature is at 19,9°C, average precipitation at 730,4 mm, annual predominant wind direction is into the south and maquis plant is seen in the settlement in the direction of southeast and nearby of it.Arsuz, the population was 2547 as of 2015, is the the center of Arsuz district which has the same name. Population growth rate is at ‰ 24,51. The population of our field of study is 13035 with Gözcüler neighbourhood which is included in our field of study with the population of 8471 and Gökmeydan neighbourhood with the population in 2017.Although Arsuz was established in the ancient period, the developments in the functions of tourism produced a remarkable effect in the aspect of evolution of settlement, and create basic power that comes to exist urban functions. Agriculture function had been the most important function until the year of 1980 when the tourism function developed. Arsuz gains the main development with the change in administrative function with the law for metropolitan municipalities in 2012 as a district of Hatay. Administrative function, agriculture and tourism functions are the most important functions in Arsuz where industry, health and cultural functions didn't develop adequately.