Antakya`da gerçekleştirilen enstalasyon çalışmalarının mekanla ilişkileri açısından incelenmesi

Abstract

Sanat, tarihsel süreç içinde, toplumsal gereksinimler doğrultusunda dinsel, kültürel, politik, sosyo-ekonomik, teknolojik, psikolojik ve bilimsel etkileşimlerle üretim biçimlerini zenginleştirmiş, varlık gösterdiği alanları genişletmiştir. Zaman içinde sanat, kültürel alışverişin yanında bir eylem alanı olarak görülmeye başlanmıştır. Geleneksel çerçevedeki sınırlı görsellik, yerini disiplinlerarası-deneysel bakış açılarına bırakmıştır. Bir ifade biçimi olarak enstalasyon, sanat olgusunu çok geniş bir alan olarak algılar. Kültür, tarih, sosyoloji, psikoloji vs. gibi alanlardaki tartışmalara katkılarda bulunarak toplum ve hayata en yakın üretimleri içerisinde barındırır. 1980'lerle birlikte Türkiye de bu gelişmelerden etkilenir. Yeni müzelerin açılması, ulusal-uluslararası sergilerin sayısını artması, sanatın kamusal alana taşınması, sergileme ve sunum tekniklerinin çoğalmasıyla sanat/mekân ilişkilerinde yeni boyutlara taşınmıştır. 2005-2012 yılları arasında Hatay şehrinin kent merkezi Antakya'da güncel sanat alanındaki etkinlikler kapsamında birçok enstalasyon çalışması üretilmiştir. Bu enstalasyon işleri özellikle, Antakya'nın gündelik yaşantısı ve kültürünün duyumları sonucundan üretilmiş ve genellikle kentin kamusal alanlarında sergilenen işlerdir. Ancak, enstalasyon çalışmaları, kullanılan malzemelerin geçiciliği, kamusal alanlarda sergilenmeleri ya da kalıcı olma hedefleri taşımamaları ve bir süreçsel ürün olmaları sebebiyle muhafaza edilme kaygıları diğer sanat eserlerine oranla daha azdır. Bu tez, 2005-2012 yılları arasında Antakya'da üretilen enstalasyon çalışmalarının izlerinin silinmesini önlemek amacıyla bir arşiv çalışması niteliğindedir.

Throughout its historical development, art enriched its production forms and extended its areas of existence due to social requirements along with cultural, socio-economical, technological, psychological, teological and scientific interactions. In time, art is evaluated to be an acting area in addition to a cultural exchange. Limited visuality of traditional framework left its place to interdisciplinary experimental viewpoints. Installation, as a way of expression, evaluates phenomenon of art as a highly broad field. By contributing to the discussions in the fields of culture, history, sociology, psychology etc., it hosts productions closer to society and life. By the 1980s, Turkey was influenced from these developments. With the openning of new museums, increasing number of national and international exhibitions, extension of art into public space, increasing techniques of exhibition and presentation carried the relationship between art and space into new horizons. Between 2005-2012, various installation works produced throughout contemporary art events in urban center of Hatay, Antakya. These works were especially produced as an outcome of senses of the daily life and culture of Antakya and mosly exhibited at the public spaces of the city. However, due to temporality of materials of the installation works, their exhibiting at the public spaces or not aiming to be permanent, and being a product of the process, their preservation concern is less than other art forms. This thesis is an achive study to resist against dissepearing the traces of these installation works.