Panorama 1453 tarih müzesi`nin algı olanaklarını genişletmesi bakımından resim diline katkılarına genel bir bakış

Abstract

Sanatın gerçeklikle ilgili sorgulamaları her dönem, o döneme ait öz ve biçim arayışlarıyla sürmüştür. Bu bağlamda en belirleyici adımlar 16. yüzyıldaki tavan ve duvar resimlerinde, çerçevenin sınırlarını zorlayan gerçeklik yanılsamalı resimlerle atılmıştır. Dini, mitolojik ve alegorik konuların betimlendiği bu yanılsamalı resimlerin yerini aydınlanma çağı ile birlikte doğan Romantizmin etkisiyle manzara resimleri almıştır. İskoç Robert Barker'ın uğraşları sonucu 18. yüzyılın sonlarında karşımıza çıkan ve kent manzaraları sunan 360 derece silindirik resim sunumu ile gerçeklik yanılsaması inanılmaz boyutlara taşınmıştır. Kendine özgü mekânını da oluşturan panorama, gerçeklik yanılsamasını sağlarken, geleneksel perspektif resminin üstlendiği tekil görme noktasının aksine, sonsuz bakış noktası sunduğu demokratik ortamında izleyicisini özgür kılmıştır.Dolayısıyla bu çalışmada sanayi devriminin başında icat edilen ve özgün bir gösteri biçimine dönüşen panoramanın ilk örnekleri incelenerek günümüze kadar olan gelişim aşamaları araştırılmış, dünyadan ve Türkiye'den seçilen farklı konulara sahip örnekler irdelenmiştir. Ayrıca günümüzde çağdaş sanat formlarına olan katkısına örnek olabilecek güncel çalışmalara da kısaca değinilmiştir. Son bölümde ise tam panorama kavramıyla yeni bir anlatım dili geliştiren Panorama 1453 Tarih Müzesi ayrıntılı olarak incelenmiş ve Edmund Feldman'ın pedagojik eleştiri kuramına dayandırılarak betimleme, çözümleme, yorum ve yargı aşamaları ile eser çözümlemesi yapılarak resim diline katkıları ortaya konulmaya çalışılmıştır.

The questioning of art about reality has continued with the research for essence and form each period. Under this subject we see the most decisive steps are token in the 16th century ceiling and wall paintings with illusionary that forces the limits of the frame. Under the influence of Romanticism born with the age of enlightenment, these illusionary paintings depicting religious, mythological and allegorical subjects were replaced by landscape paintings. As a result of the efforts of Robert Barker the illusion of reality has been brought to an incredible level with the presentation of 360-degree cylindrical painting which presents the city views in the late 18th century. The panorama, which also forms its own unique space, provides the illusion of reality and unlike the single point of view undertaken by the traditional perspective picture, the endless point of view has liberated its audience in its democratic environment.Therefore, in this study panorama, which is invented at he beginning of the industrial revolution and turned to a unique pattern, was examined the first examples and has searched its development until today, selected from the World and Turkey examples with different topics were discussed. Furthermore, contemporary works which can serve as an example of their contribution to contemporary art forms are also briefly mentioned. In the last part, Panorama 1453 Historical Museum which has developed a new narrative language with full panorama concept is examined in detail and based on Edmund Feldman's pedagogical criticism theory; descriptive, analysis, interpretation and judicial stages and the contribution of the work to the language of painting is tried to be revealed.