Vertebrobaziler sistem varyasyonları

Abstract

ÖZETVertebrobaziler sistem (VBS) beyin sapı, omurilik, serebellum ve serebrumunarka bölümlerinin beslenmesini sağlayan önemli bir yapıdır. Tüm damarlarda olduğugibi VBS'de de birçok anomali ve varyasyon gözlenir. Klinisyenler teşhis vetedavilerinde muhtemel varyasyonları göz önünde bulundurmalıdırlar. Çalışmamızınamacı ülkemiz popülasyonunda VBS'ye ait muhtemel varyasyonları ortaya koymakve bunu literatür eşliğinde tartışmaktır. Bu amaçla Afyonkarahisar ve stanbulBölgelerinden 109 adet adli otopsi materyali ve 1 adet anatomik kadavra materyalineait VBS değerlendirildi ve fotoğrafları çekildi. A. vertebralis (VA), a. basilaris (BA)ve dallarının genişlikleri ölçülerek dominantlık ve hipoplazik arterler değerlendirildi.Ayrıca varyasyonların tipleri ve yerleri belirlenerek orantısal ilişki kuruldu.Olguların %21.2'sinde sol, %17.3'ünde ise sağ tarafta VA'lar dominanttı. Yinesağda %20.2, solda %14.4, çift taraflı ise %4.8 oranında hipoplazik VA gözlendi.Vertebrobaziler bileşke (VBB) %20 sulcus bulbopontinus seviyesinde, %67aşağısında, %12 ise yukarısında bulundu. A. basilaris'de (BA) varyasyon olarak%1.8 oranında distal, %0.9 oranında ise proksimal segmental duplikasyonu gözlendi.A. spinalis anterior'lar (ASA) %12.5 oranında tek bir kökten oluşuyordu. %6.3oranında ise ASA, VA'lar arasında uzanan transvers bir anastomozdan kökenalıyordu. Ayrıca %15.6 oranında çift seyreden ASA gözlendi. A. cerebellisuperior'lar (SCA) %7.2 oranında sağ, %3.6 oranında ise sol tarafta dominant olarakbulundu. Ayrıca SCA'nın erken bifurkasyonu (sağda %7.2, solda %12.7),fenestrasyonu (sağda %4.5, solda %7.2), duplikasyonu (sağda %14.5, solda %12.7),ortak bir gövdeden çıkması (sağda %6.3, solda %10) gibi varyasyonlar gözlendi. A.cerebri posterior'lar (PCA) %15.4 oranında sağ, %20 oranında sol tarafta dominanttı.Ayrıca özellikle yaşlı olgularda çeşitli arterlerde birçok aterom plaklara rastlandı.BA'da bu oran %30 olarak saptandı.Sonuçlarımız VBS'ye ait küçük bir örneklemede bile büyük orandavaryasyonlar olduğunu göstermektedir. Varyasyonlar anevrizma ve trombüsinsidansını arttıran bir etken olduğu için verilerimizin klinik olarak önemli olduğunainanıyoruz. Ayrıca bulgularımızın ülkemiz demografisine katkıda bulunacağı veklinik bilimlere ışık tutacağını düşünmekteyiz.Anahtar Kelimeler: Vertebrobaziler sistem, Varyasyon.

SUMMARYVertebrobasilar system (VBS) is an important structure which supplies blood tothe posterior parts of the brain stem, spinal cord, cerebellum and cerebrum. Manykinds anomalies are seen in VBS like all the other vessels. Clinicians must considerthe possibility of variations while making diagnosis or giving treatment. The aim ofour study was to demonstrate the possible variations of VBS in Turkish populationand to discuss these comparing with the literature. VBS which were taken from 109forensic autopsies and 1 cadaver in Afyonkarahisar ve Istanbul regions were studiedand photographed. The width of Vertebral artery (VA) and Basilar artery (BA) wasmeasured; dominancy and hypoplastic arteries and also the types of variations andtheir sites were determined. Proportional correlations were established.In 21.2% of the cases left VA, in 17.3% of cases right VA was dominant.Hypoplastic VA was observed as 20.2% in the right, 14.4% in the left and 4.8%bilaterally. Vertebrobasilar junction (VBJ) was found be at the level of sulcus bulbo-pontinus (20%), below the sulcus (67%) and above the sulcus (12%). BA variationswere the duplication of the proximal segment (0.9%) and the duplication of the distalsegment (1.8%). Anterior spinal arteries (ASA) were originating as a single trunk in12.5% of the cases and it was arising from a transverse anastomosis connectingVA?ies in 6.3% of the cases. Futhermore 15.6% of the ASA were double. In 3.6% ofthe cases left superior cerebellar artery (SCA), in 7.2% of cases right SCA wasdominant. The variations of SCA were early bifurcation (7.2% in the right, 12.7% inthe left), fenestration (4.5% in the right, 7.2% in the left), duplication (14.5% in theright, 12.7% in the left), origin as a common trunk (6.3% in the right, 10% in theleft). In 20% of the cases left posterior cerebral artery (PCA), in 15.4% of cases rightPCA was dominant. Futhermore many atheroma plaques were observed in variousarteries especially in older cases. The incidence was found to be 30% in BA.Our results show that a high percentage of variations can be seen even in asmall number of cases. We believe that our data are clinically important becausevariations are a factor which increases the incidence of aneurysm and thrombus. Wealso think our results will contribute to the demography our country and to clinicalmedicine.Key Words: Vertebrobasilar system, Variation.