Bürokratik etkinlik ve dış ticaret arasındaki ilişki: Türkiye örneği

Abstract

İktisadın modern bir bilim dalına dönüşmesiyle birlikte her ülke ekonomisi için uygulanabilecek bir ekonomi politikası bütünü oluşturulmaya çalışılmış ancak bir türlü oluşturulamamıştır. Özellikle son yarım asırda bu konu üzerine yapılan tartışmalar artmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda, oluşturulmaya çalışılan bu ekonomik politika bütünlerinin uygulanmasında ülkelerin kurumsal yapılarının dikkate alınmadığı ve ülkelerin ekonomik performansları üzerinde sadece uygulanan ekonomi politikalarının değil ülkelerinin kurumsal yapılarının da etkili olduğu düşüncesi ön plana çıkmaya başlamıştır. Bu nedenle iktisadi performans ile kurumsal yapı arasındaki ilişkinin ortaya konması oluşturulacak ekonomi politikaları açısından önem arz etmektedir.Kurumsal yapı ile ekonomik performans ilişkisi üzerine yapılan araştırmalar son yıllarda giderek artmaktadır. Bu durum dikkate alınarak çalışmamızda bu ilişkiyi daha spesifik bir şekilde incelemeye çalıştık. Bu çalışmada kurumsal kalitenin önemli bir bileşeni olan bürokratik etkinlik ile Türkiye ekonomisinin büyümesinde çok önemli bir rolü bulunan ve önemli bir makroekonomik gösterge olan dış ticaret arasındaki ilişkinin ekonometrik bir analizi yapılmıştır. Araştırma dönemi 2012:1 – 2018:3 dönemlerini kapsamaktadır. Çalışmada kullanılan veriler Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) ve Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı Risk Yönetimi Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğünden elde edilmiştir. Yapılan inceleme sonucu i) İthalat (import), ithalat işlem süreleri (bimport), döviz kuru (exchange) ve gelir yurt içi gelir düzeyini ifade eden indeks değişkenleri arasında bir uzun dönem ilişki mevcuttur. ii) ihracat (export), ihracat işlem süreleri (bexport), döviz kuru (exchange) ve gelir yurt dışı gelir düzeyini ifade eden index değişkenleri arasında bir uzun dönem ilişki mevcuttur şeklindedir.

With the transformation of economics into a modern science branch, a whole economic policy that could be applied to every country's economy was tried to creat but could not be formed. Especially in the last half century the debate on this issue has increased. As a result of the researches, it has come to the fore that the institutional structures of the countries are not taken into consideration in the implementation of these economic policy entities and not only the economic policies applied but also the institutional structures of their countries are effective on the economic performance of the countries. Therefore, revealing the relationship between economic performance and institutional structure is important in terms of economic policies to be established.Research on the relationship between institutional structure and economic performance has been increasing in recent years. Considering this situation, we tried to investigate this relationship more specifically in our study. This study was conducted in an econometric analysis of the relationship between bureaucratic efficiency, an important component of the institutional quality, and foreign trade which has an important role in the growth of Turkey's economy, also is an important macroeconomic indicators. The research cover the period 2012: 1 - 2018: 3 covers the period. Datas used in the study were obtained from of the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) and the Republic of Turkey the Ministry of Commerce Risk Management the General Directorate of Liquidation and Revolving Fund. The result of the examination i) There is a long-term relationship between import (import), import transaction times (bimport), exchange rate (exchange) and index variables representing the level of domestic income. ii) There is a long-term relationship between export (export), export transaction times (bexport), exchange rate (exchange) and index variables representing the level of foreign income.