İşletmelerde yönetim muhasebesi uygulamaları üzerine bir inceleme: İstanbul`da faaliyet gösteren orta ölçekli iki şirket örneği

Abstract

Yönetim muhasebesi çerçevesinde kullanılan yöntem ve yaklaşımlar genellikle işletmelerde etkin bir maliyet yönetimi sisteminin oluşturulması ve bu sistemin üst yönetimin karar sürecine yarar sağlaması üzerinde yoğunlaşmaktadır. Dolayısıyla yönetim muhasebesi uygulamaları ile elde edilen bilginin üst yönetimin karar süreçlerinde kullanılması suretiyle işletme yönetiminin faaliyetleri ile ilgili kararlarını daha bilinçli bir şekilde alması ve başarısını artırması mümkün olabilir. Bu tez çalışması, yönetim muhasebesi uygulamalarının işletme yönetiminin karar alma sürecinde kullanılmasının sağladığı yararları, İstanbul'da paslanmaz çelik mamul üretimi yapan orta ölçekli iki işletmenin yönetim muhasebesi uygulamalarını ve karar süreçlerini mukayese etmek ve firma yöneticileriyle mülakat yapmak suretiyle tespit etmeyi amaçlamaktadır. İnceleme konusu edilen iki işletmenin faaliyet konuları ve büyüklükleri biri birine yakın olmakla birlikte işletmelerden biri belli başlı yönetim muhasebesi uygulamalarını kullanmakta, diğeri kullanmamaktadır. Dolayısıyla ele alınan iki işletmenin karar alma süreçlerinde kullandıkları finansal ve finansal olmayan veri ve bilgiler farklıdır. Çalışmada benzer yapıda olmalarına rağmen hedef maliyetleme, maliyet sapma analizi ve faaliyet tabanlı maliyetleme gibi araçları kullanan işletmenin, söz konusu araçları kullanmayan diğer işletmeye kıyasla finansal açıdan daha başarılı olmasını sağlayabilecek nitelikte bilinçli kararlar aldığı ve uyguladığı sonucuna ulaşılmıştır.

The methods and approaches used in the framework of managerial accounting concentrate mostly on creating an effective cost management system in businesses paving the way for the system to provide benefit on the decision process of the top management. For this reason, it might be possible for a business to take more conscious decisions related to managerial activities and improve its success by using the information obtained from management accounting applications on the decision processes of the top management.This thesis study aims to determine the benefits of using managerial accounting applications for managerial decision making process by making interview with the managers of, and by comparing decision making process and managerial accounting applications of two medium-sized enterprises manufacturing stainless steel products in Istanbul province. Even though these two enterprises share the similar principal activities and scales, one of the enterprises makes use of certain managerial accounting applications while the other enterprise does not. Hence, the financial and non-financial data and information used by the two enterprises in the decision making processes are different from each other.In this study, it has been concluded that although the said enterprises are in similar size and structure, the enterprise making use of target costing, cost variance analysis and activity based costing generally makes rational decisions enabling the enterprise reach the ability to be successful financially comparing to the enterprise that doesn't use the said managerial accounting tools.