Kümeleme ve anova (Varyans) yöntemleri ile Erzincan Gümüşhane ve Bayburt illerinin kuraklık analizi

Abstract

Yağış eksikliği, yüksek buharlaşma ve yağışların uygun olmayan dağılımı ile karakterize edilen kuraklık iklimsel bir anomali ve önemli ekonomik, sosyal, çevresel etkileri olan bir doğa olayıdır. Yeryüzündeki su, hava ve iklim olayları üzerinde büyük etkiye sahip olmasından dolayı kuraklık, araştırmacıların en fazla ilgisini çeken konulardan biri haline gelmiştir. Aynı zamanda dünyanın herhangi bir yerinde, herhangi bir iklim koşulunda, herhangi bir zamanda meydana gelebildiği için su kaynaklarının yönetimi konusunda da büyük önem arz etmektedir. Çünkü su kaynaklarının tasarımı ve gelişimi, su dağıtım ve iletim sistemleri, çeşitli tarımsal sektörler büyük ölçüde kuraklığın nasıl yönetildiğine ve bu doğal afetin üzerinden nasıl gelindiğine bağlıdır. Bu çalışmada da yıkıcı iklim olgusu olan kuraklık konusu ile ilgilenilmiş ve Erzincan, Gümüşhane ve Bayburt illerine ait 38 yıllık yağış ve akış verileri kullanılarak; Normal Yağış İndeksi (SPI), Yüzey Akış İndisi (SDI), Aridite İndisi (AI), Keşif Kuraklık İndisi (RDI) ve Normalin Yüzdesi İndisi (PNI) ile kuraklık durumu incelenmiştir. Tüm bu çalışmalarla birlikte kullanılan kuraklık indekslerinin istatistiksel durumunu incelemek amacıyla kümeleme analizi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) yöntemleri kullanılmıştır.

Drought, characterized by lack of precipitation, high evaporation and improper distribution of precipitation, is a climatic anomaly and a natural phenomenon with significant economic, social and environmental impacts. Drought has become one of the most interesting topics for researchers because of its great impact on water, air and climate events on earth. It is also of great importance in the management of water resources as it can occur anywhere in the world, in any climate, at any time. Because the design and development of water resources, water distribution and transmission systems, various agricultural sectors depend largely on how drought is managed and how this natural disaster is overcome. In this study, it was dealt with the issue of drought which is a destructive climate phenomenon by using 38 years rainfall and flow data of Erzincan, Gümüşhane and Bayburt provinces. Drought status was examined with Standardized Precipitation Index (SPI), Streamflow Drought Index (SDI), Aridity Index (AI), Reclamation Drought Index (RDI) and Percentage of Normal Index (PNI). Cluster analysis and one way analysis of variance (ANOVA) methods were used to examine the statistical status of drought indices used with all these studies.