Obstrüktif Uyku Apne Sendromlu hastalarda tedavinin hasta yaşam kalitesi üzerine olan etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Ahmet Necdet Sezer Araştırma ve Uygulama Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Göğüs Hastalıkları Kliniklerine başvuran ve Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OUAS) tanısı alan hastalara uygulanan tedavinin yaşam kalitesi üzerine olan etkisinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Araştırmamız, Ocak 2009 ? Aralık 2009 tarihleri arasında 30 olgu üzerinde uygulanmıştır.Araştırmada veri toplama aracı olarak hasta sosyo-demografik verilerinin öğrenildiği bir form ve SF-36 yaşam kalitesi ölçeği kullanılmıştır. OUAS tanısı koyabilmek için Polisomnografi testi (PSG) kullanılmıştır. OUAS tanısı alan olgulara kişinin yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla tedavi öncesi ve sonrası `SF-36 yaşam kalitesi ölçeği' yapılmıştır.Araştırmada verilerin değerlendirilmesinde; SPSS 10.0 paket programı (SPSS Inc.,Chicago,ABD)kullanıldı. Tedavi öncesi ve tedavi sonrası SF-36 yaşam kalitesi parametreleri, PSG ve Auto CPAP sonuçları arasında fark olup olmadığı Wilcoxon Signed Ranks test kullanılarak karşılaştırıldı. Tedavi öncesi ve tedavi sonrası ölçülen parametrelerin tedavi grupları arası farklılığı Kruskal-Wallis testi kullanılarak analiz edildi.OUAS' un tüm yaşam kalite parametrelerini düşürüp kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır. CPAP tedavisi alan hastalara yapılan SF-36 yaşam kalitesi ölçeği değerlendirmesinde sosyal fonksiyonellik ve emosyonel rol güçlüğü parametreleri dışındaki tüm parametrelerde yaşam kalitesi açısından bir düzelme saptanmıştır (p<0.05). Destek tedavi öncesi ve sonrası yapılan istatistiksel değerlendirme de SF-36 yaşam kalitesi ölçeği sadece genel sağlık ve mental sağlık parametreleri anlamlı derecede yükselmişlerdir (p<0.05). Bunlar dışındaki parametrelerde anlamlı bir değişiklik saptanmamıştır (p>0.05). İstatistiksel olarak yeterli sayı olmamasına rağmen cerrahi tedavi öncesi ve tedavi sonrası tüm parametrelerde yaşam kalitesi açısından bir düzelme olduğu izlenmiştir.Olumsuz yönde etkilenen yaşam kalitesi parametrelerinin özellikle CPAP tedavisi ile önemli derecede gerilediği bununla birlikte diğer uygulanan tedavilerinde yaşam kalitesini arttırdığı saptanmıştır.Anahtar Sözcükler: OUAS, Obstrüktif Uyku Apne Sendromu, SF-36, Yaşam Kalitesi

This study was performed to investigate the effects of the treatment on quality of life in the patients who were diagnosed as obstructive sleep apnea syndrome (OSAS) in the clinics of pulmonology and otorhinolaryngology departments at Ahmet Necdet Sezer Research and Training Hospital of Afyon Kocatepe University. The study was performed with 30 patients between January, 2009 and December, 2009.SF-36 measure of quality of life and a questionnaire including sociodemographic information were used as data collecting tools. Polisomnography (PSG) was used to diagnose OSAS. SF-36 measure of quality of life was applied to the patients diagnosed as OSAS before and after the treatment to evaluate the quality of life.SPSS 10.0 package programme (SPSS Inc., Chicago, USA) was used to analyse the data in the study. Wilcoxon Signed Ranks test was used to analyse the parameters of SF-36 quality of life before and after the treatment, and to evaluate the differences between PSG and auto CPAP. Kruskal-Wallis test was used to analyse the differences between the parameters measured before and after the treatment among the treatment groups.OSAS was found to have negative effects on the quality of life with decreasing all quality of life parameters. All the parameters except social functionality and emotional role difficulty were improved in the SF-36 measure of quality of life in the patients having CPAP treatment (p<0.05). Only general health and mental health parameters were found to increase significantly in the SF-36 measure of quality of life in the statistical analysis performed before and after the support treatment (p<0.05). No significant changes were determined in the other parameters except these ones (p>0.05). Despite the lacking number of patients statistically, improvement in terms of quality of life in all parameters was observed before and after the treatment.Negatively effected quality of life parameters were determined to decrease especially with CPAP treatment, nonethless, other treatment modalities were also determined to increase the quality of life.Key words: OSAS, obstructive sleep apnea syndrome, SF-36, quality of life