Prematüre retinopatisinde rol oynayan risk faktörlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Prematüre retinopatisi (PR), prematürelerin en önemli sorunlarından biridir. Tüm dünyada önlenebilir görme kaybı sebepleri arasında ilk sıralarda yer alır. Bu yüzden PR, taranması zorunlu bir hastalıktır. Gelişmekte olan ülkelerde ve az gelişmiş ülkelerde PR ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir.Bu çalışmada amacımız, ünitemizde izlenen riskli prematürelerin PR sıklığını ve etki eden risk faktörlerini belirlemekti.Şubat 2011- Mart 2018 tarihleri arasında Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi'nde 32 hafta ve altında doğmuş bebeklerin dosyaları geriye dönük olarak incelendi.Bebeklerin doğum ağırlıkları, gebelik haftaları diğer demografik özellikleri ve yenidoğan döneminde görülen hastalıkları ve anneye ait özellikler kaydedildi. Bu özelliklerin PR gelişimi ve şiddeti üzerine etkileri incelendi. Çalışmaya alınan 193 prematüre bebeğin 96 (%49,7)'sı kız, 97 (%50,8)'si erkekti. Çalışmaya katılanların 10 (%5,3)'u 29 hafta altıyken 183 (%94,7)'ü 29 hafta ve 32 hafta arasındaydı. Bebeklerin 17 (%8,9)'sinin doğum ağırlığı 1000 gramın altında, 88 (%45,5)'inin doğum ağırlığı 1000-1500 gram arasında, 88 (%45,5)'inin ise 1500 gramın üstündeydi. Hastaların 61(%34,6)'inde PR gelişmiş, bunların 11 (%18,1)'i PR tedavisi aldı. PR saptanan hastaların 4'ünde artı hastalık pozitifti. Doğum ağırlığı ve gestasyonel yaş azaldıkça PR görülme sıklığının ve şiddetinin arttığı görüldü. Doğum şekli, cinsiyet, gebelikte sigara içimi, parite sırası ve 1. ve 5. dakika Apgar skoru ile PR sıklığı ve şiddeti arasında ilişki saptanmadı. İn-vitro fertilizasyon ve çoğul gebelik PR sıklığını değiştirmezken, PR şiddetini artırdığı görüldü. Doğum sonrası ileri canlandırma uygulanan, patent duktus arteriozus, bronkopulmoner displazi, intrakranial kanaması olan ve kan transfuzyonu yapılan bebeklerde PR sıklığı ve şiddetinin arttığı tespit edildi. Ayrıca bebeklerin oksijen desteği aldığı gün sayısı ve tam enteral beslenmeye geçiş süresi uzadıkça PR görülme sıklığının ve şiddetinin arttığı görüldü. PR sıklığını artıran diğer bir faktör ise hiperglisemi idi. Çok değişkenli logistik regresyon analizinde doğum ağırlığı, doğum haftası ve oksijen tedavisi aldığı gün sayısı bağımsız risk faktörü olarak saptandı. Sonuç olarak risk faktörlerinin bilinmesi ve bu risk faktörlerini önleyecek koruyucu ve tedavi edici önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu şekilde PR sıklığının azaltılabileceği kanaatindeyiz.Anahtar kelimeler: Prematüre retinopatisi, risk faktörleri, maternal, neonatal

Retinopathy of prematurity (ROP) is one of the most important problems of the premature infants. Across the world, it is accepted as a leading cause of preventable blindness. Hence, ROP is a kind of disease whose screening is vital. In developing countries and least developed countries, ROP remains as a serious problem.The aim of this study is to determine the prevalence ROP and the risk factors of ROP.Between February 2011 and March 2018, files of babies who were born before 32 weeks gestation were screened retrospectively in the Neonatal Intensive Care Unit of Gaziosmanpaşa University Faculty of Medicine, Department of Pediatrics.The birth weights of babies, gestational weeks, other demographic characteristics and the diseases observed in the newborn period and maternal factors were recorded. The association between these characteristics and ROP were examined.The study is carried out with the participation of 193 premature infants. Of these infants, 96 (%49,7) were female and 97 (%50,8) were male. While 10 (%5,3) of the participants were born before 29 weeks, the other 183 (%94,7) babies were between 29 and 32 weeks. On the other hand, while the birth weight of 17 (%8,9) babies was below 1000 grams, the birth weight of 88 babies (%45,5) was within the range of 1000 and 1500 grams, and 88 of them (%45,5) were over 1500 grams.While 61 (%34,6) of the patients diagnosed with ROP, 11 (%18,1) of them received ROP treatment. Four of the patients with ROP were found as plus disease. It is observed that as the birth weight and gestational age decreased, the incidence and severity of ROP increased.There was no relation between the type of birth, gender, smoking in pregnancy, parity and Apgar scores at first and fifth minutes, and the incidence and severity of ROP. In-vitro fertilization and multiple pregnancy didn't change the incidence of ROP, however it increased the severity of ROP. It was shown that the frequency and severity of ROP increased in infants who had neonatal resusitation, patent ductus arteriosus, bronchopulmonary dysplasia, intracranial hemorrhage and blood transfusion.Furthermore, the incidence and severity of ROP were detected to be increasing as the number of days of oxygen supplementation and the time to achieve full enteral feeding. Hyperglycemia was another factor that increased ROP frequency. In multivariate logistic regression analysis, birth weight, week of birth and number of days of oxygen therapy were found to be independent risk factors.In conclusion, risk factors should be recognized and preventive and therapeutic measures should be taken immediately to prevent risk factors. We are of the opinion that in this way frequency of ROP disease can be reduced.Key words: Prematurity retinopathy, risk factors, maternal, neonatal