Hatay`ın belen ilçesinde yetiştirilen bazı şaraplık üzüm çeşitlerinde fenolojik dönemler ile verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Hatay ilinin tarihsel dokusu içerisinde geçmişten günümüze şarap kültüründen bahsetmek mümkündür. Bu tezde, Hatay'ın Belen ilçesi ekolojik koşullarında yetiştirilen Syrah, Merlot, Sangiovese, Cabernet Sauvignon, Sauvignon Blanc şaraplık üzüm çeşitlerinde fenolojik özellikler, Etkili Sıcaklık Toplamı (EST) istekleri ve olgunluk zamanı bazı kalite özellikleri, omca verimi ve vejetatif gelişimi ile yaprak besin elementi içerikleri 2016 ve 2017 olmak üzere 2 yıl süreyle araştırılmıştır. Çalışmanın yürütüldüğü koşullarda, çeşitlerde uyanma mart sonunda, çiçeklenme nisan sonu-mayıs ilk haftası, olgunluk ise temmuz sonu-ağustos ilk haftasında gerçekleşmiştir. En erken Sauvignon Blanc, en geç Cabernet Sauvignon çeşidi olgunlaşmıştır. Çeşitlerin çiçeklenme-olgunluk dönemi EST istekleri 1233.4-1712.1 g.d (gün.derece) arasında değişim göstermiştir. Olgunlaşma periyodunda şırada Suda Çözünebilir Kuru Madde (SÇKM), pH ve olgunluk indisi ile tane ağırlığında artış, şıranın toplam titre edilebilir asit (TA) içeriğinde ise azalış meydana gelmiştir. Çeşitler bölgesel koşullarda optimum SÇKM değerlerine ulaşmakla birlikte, TA içeriği Sauvignon Blanc çeşidinde düşük çıkmıştır. Renkli çeşitlerde olgunluk indisleri optimum değerler arasında bulunmuştur. Çeşitlerde tane ağırlığı değerleri 1.06 g (Cabernet Sauvignon)-2.15 g (Sangiovese) arasında değişim göstermiştir. Sangiovese çeşidi tanede çekirdek sayısı ve çekirdek ağırlığı bakımından en yüksek değere sahip olmuştur. Çeşitlerde yaprak N, K, Zn ve Cu içerikleri kısmen düşük bulunmuştur. Ravaz indeksi değerleri yüksek vejetatif gelişim nedeniyle düşük çıkmıştır. Bu durumun yaz budamaları ile kontrol altına alınabileceği öngörülmüştür. Çalışmanın yapıldığı Belen koşullarında Sangiovese, Merlot, Cabernet Sauvignon ve Syrah çeşitleriyle yeterli kalite ve verim düzeyinde, şaraplık üzüm yetiştirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

It is possible to recognize a wine culture, dating back within the historic fabric of Hatay province. This thesis explored the phenological characteristics, Effective Heat Summation (EHS) demands and ripening time, certain quality characteristics, the yield per vine, vegetative growth, and plant nutrient element contents of Syrah, Merlot, Sangiovese, Cabernet Sauvignon, Sauvignon Blanc wine grape varieties, grown under the ecological conditions in Belen district of Hatay, for 2 years in 2016 and 2017. Under the conditions, subject to which the study was generally conducted, bud-break occurred at the end of march, blooming occurred at the end of april–in the first week of may, and maturity occurred at the end of july–in the first week of august. Sauvignon Blanc was the earliest, while Cabernet Sauvignon was the latest variety to reach maturity. EHS demands during the blooming-maturity period of varieties varied between 1233.4-1712.1 g.d (degree-day). Total Soluble Solids (TSS), pH, maturity index, and berry weight increased, while total titratable acid (TA) content in the juice decreased during the maturity period of the varieties. While the varieties reached optimum TSS levels under regional conditions, TA content of Sauvignon Blanc was found to be low. Maturity index of colorful varieties were in optimum ranges. Berry weights of varieties were between 1.06 g (Cabernet Sauvignon) and 2.15 g (Sangiovese). Sangiovese variety was found to have the highest values in terms of the number of seeds per berry, and the weight per seed. In leaves N, K, Zn, and Cu contents of varieties were found to be partially low. Ravaz index values were found to be low due to high vegetative growth. It was estimated that this situation could be controlled with summer pruning. It was concluded that wine grapes with a efficient quality and yield could be grown using Sangiovese, Merlot, Cabernet Sauvignon, and Syrah varieties under the conditions in Belen, where the study was conducted.