Kuru ve sulu yetiştirme koşullarında bazı pamuk çeşitlerinin tarımsal ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, Amik ovası koşullarında bölünmüş parseller deneme deseni uyarınca üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada altı pamuk çeşidi (Astoria, BA-440, BA-525, Candia, DP-332 ve Gloria) materyal olarak kullanılmıştır. Deneme, sulama (kuru ve sulu yetiştirme) ana parsellere, çeşitler alt parsellere gelecek şekilde düzenlenmiştir. Çalışma sonucunda, kuru ve sulu yetiştirme koşulları arasındaki farklılıklar bitki boyu, boğum sayısı, meyve dalı sayısı, koza sayısı, koza kütlü ağırlığı, kütlü verimi, yüz tohum ağırlığı, lif eğrilebilme yeteneği ve lif uzunluğu özellikleri yönünden istatistiksel olarak P<0.01, ilk meyve dalı yüksekliği, çırıçır randımanı, lif kopma dayanıklılığı, lif yeknesaklığı, kısa lif oranı, lif esnekliği ve lif sarılığı özellikleri yönünden ise P<0.05 düzeyinde önemli bulunmuştur. Çeşitler arasındaki farklılıklar ise bitki boyu, ilk meyve dalı yüksekliği, meyve dalı sayısı, koza kütlü ağırlığı, kütlü verimi, yüz tohum ağırlığı, çırçır randımanı, lif inceliği, lif esnekliği ve lif sarılığı özellikleri yönünden istatistiksel olarak P<0.01, lif eğrilebilme yeteneği, lif uzunluğu, lif kopma dayanıklılığı, lif yeknesaklığı, kısa lif oranı ve lif parlaklığı özellikleri yönünden P<0.05 düzeyinde önemli olduğu saptanmıştır. Sulama x çeşit interaksiyonu değerlerinin koza kütlü ağırlığı, kütlü verimi, yüz tohum ağırlığı ve lif esnekliği özellikleri yönünden istatistiksel olarak P<0.01, ilk meyve dalı yüksekliği değerlerinin ise P<0.05 düzeyinde önemli farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Elde edilen bulgular, kuru koşullarda en yüksek kütlü verimine sahip olan BA-440 çeşidinin sulama olanağı bulunmayan alanlarda tercih edilebileceğini işaret etmektedir.

This study was carried out in split plot trial design with three replications in Amik plain conditions. Six cotton varieties (Astoria, BA-440, BA-525, Candia, DP-332 and Gloria) were used as materials. The experiment was arranged with the main plots for irrigation (dry and irrigated cultivation) and the varieties for sub-plots. As a result of the study, it was determined that irrigation caused statistically significant difference at P<0.01 level in terms of plant height, node number, number of sympodial branch, boll number, seedcotton weight per boll, seedcotton yield, 100 seed weight, spinning consistency index and fiber length, also it caused significant difference in first fruit branch height, ginning turnout, fiber strength, fiber uniformity, short fiber content, fiber elongation and fiber yellowness at P<0.05 level. On the other hand, it was determined that the varieties caused significant differences on plant height, first fruit branch height, number of sympodial branch, seedcotton weight per boll, seedcotton yield, 100 seed weight, ginning turnout, fiber fineness, fiber elongation and fiber yellowness at the level of P<0.01, also significant differences on spinning consistency index, fiber length, fiber strength, fiber uniformity, short fiber content and fiber reflectance at P<0.05 level. Furthermore, it was determined that irrigation x variety interaction caused significant difference at P<0.01 in terms of seedcotton weight per boll, seedcotton yield, 100 seed weight and fiber elongation, but also it caused significant difference on first fruit branch height at P<0.05. The findings indicate that BA-440, which has the highest seedcotton yield in dry conditions, can be preferred in areas where irrigation is not available.