Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin anksiyetye düzeylerinin ve belirleyici faktörlerin araştırılması

Abstract

ÖZETBu araştırma hemşirelik mesleğinin verimli bir şekilde sürdürülebilmesi için; stresörlerin daha fazla olmasından dolayı yoğun bakım hemşirelerinde anksiyete düzeyi ve sosyo demografik özellikler (eğitim, medeni durum, fiziksel hastalığının olup olması, çocuk sahibi olup olması? gibi) arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır.Çalışan bireyin fiziksel ve psikososyal sağlığını bozarak milyarlarca dolar maddi kayba yol açan iş stresi, Birleşmiş Milletler İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü tarafından 1999 yılında şu şekilde tanımlanmıştır. (International Labour Organization [ILO] 2002): ?İş stresi işin gerekleri, çalışanın ihtiyaçları, kapasitesi ya da kaynaklarıyla uyuşmadığı zaman oluşan zararlı fiziksel ve duygusal tepkilerdir.? Stres yaratan faktörlere uzun süre maruz kalma durumunda bireyi fizyolojik ve psikososyal anlamda olumsuz etkileyen bir diğer duygulanım durumunun anksiyete olduğu ifade edilmektedir. Anksiyete (kaygı, sıkıntı, endişe); stres reaksiyonu sonucu oluşan aşırı enerjiye karşı psikolojik bir tepki, olarak tanımlanmaktadır. Çalışma yaşamındaki streslerin kısa erimli sonuçları arasında ise anksiyete yer alır.Araştırma Aralık 2011 ? Mayıs 2012 arasında Hacettepe Üniversitesi Hastanesi ve Mersin Devlet Hastanesi yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin, hastane yönetimlerinden alınan izinler doğrultusunda ve gönüllülük esas alınarak elde edilmiştir. Sosyodemografik özellikleri belirlemek amacıyla hazırlanmış 26 sorudan oluşan yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, çalışılan yoğun bakım ve kişide anksiyete meydana getirebilecek iş yeri stresörleri tanımlanmasını içeren form ve Beck Anksiyete ölçeği ile veriler toplanıp değerlendirilmeye alınmıştır. Anket formları araştırma amacına yönelik olup, katılımcıların yanıtlayabilecekleri açıklıkta hazırlanmıştır.Araştırmaya katılan hemşirelerin yaşları 21 ile 48 arasında değişmekte olup, katılımcıların yaş ortalaması 28,62'dir. Araştırmaya katılıp çalıştığı klinik ve kurumu belirten hemşirelerin %35'i devlet hastanesinde; %60'ı ise üniversite hastanesinde çalışmaktadır. Araştırmaya katılan hemşirelerin çoğu %21,1'lik bir oranla nöroloji ve dahiliye yoğun bakım ünitelerindeki çalışanlardan oluşmaktadır. Araştırmaya katılan hemşirelerin anksiyete puanlarının ortalaması 33,476 çıkmıştır. Buna göre araştırmaya katılan hemşirelerin anksiyete düzeyleri, kendilerini etkilemeyecek kadar hafif düzey ile yok arasında olduğu söylenebilir.Araştırmaya katılan hemşirelerde anksiyete meydana getiren nedenler sorulmuştur. Hemşirelerin %18,34 ile ?İşlerin yoğun olması nedeniyle ihtiyacı olan bir hastaya yeterince vakit ayıramamak? nedeni; %14,99 ile ?Hemşire sayısının yetersizliği nedeniyle iş yükümüzün artmış olması? nedeni; %14,54 ile ?Bakmamız gerekenden fazla sayıda hasta bakmak? nedeni başlarda gelmektedir.Anahtar kelimeler: Anksiyete, çalışma yaşamı, hemşire, iş ortamı, stresör, stres, yaşam kalitesi

SUMMARYThe research has been carried out to make the nursing profession run in an efficient and a productive way and to state the relationship between intense care nurses? anxiety level and demographic features such as education, marital state, whether they have physical disease or not, whether they have children or not because of more stressors on them.The work stress that leads million dollars financial losses by deranging physical and pshychososical health of working people was stated by United Nations Working Health and Security Council in 1999 as follow: `The work stress is harmful physical and emotional reactions when the necessity of profession does not fall into line with the needs, capacity or source of working people.It has been stated that in case of exposure to the factors causing stress in a long term ,the other affect is anxiety which has bad infleuences on human beings in terms of physiological and pshychosocial. It has been stated that anxiety is a physiological reaction against over energy because of stress reaction. In working period, anxiety is one of the short-period result of stress.The research has been conducted as volunteerism and in accordance with the permission of the hospital management which was taken by intense care nurses who work in Mersin State Hospital and Hacettepe University Hospital between December, 2011 and May, 2012. The form consisting of 26 questions such as age, gender, education level, worked intense care unity and including the identification of data stressors causing anxiety on person in order to state sociodemographic features has been evaluated by Beck Anxiety Inventory by getting datas. The forms of questionnaire is research oriented and it has been clearly prepared that participants can answer them.The age ranges of the nurse in the research change between 21 and 48 and their average age is 28.62.In the research %35 of nurses work in state hospitals; %60 of nurses work in university hospitals. Many of the nurses in the research, %21,1, consist of the staff who work in neurology, internal disease and intense care. The average anxiety score of the nurses in the research is 33,476. According to findings, the anxiety level of the nurses who has been participated in the research is so low that affects them almost none.The nurses taken part in the research has been asked the causes of anxiety. %18,34 of them said that they do not have enough time per patient because of busy work, %14,99 of them said that the burden of work has increased because of inefficient staff number, %14,54 of them said that they have to care about more patients, which is more than it has to be.Key words: Anxiety, business environment, nurse, quality of life, working life