Penetran yaralanmaya bağlı ölüm olgularında anatomik travma skorlarının değerlendirilmesi

Abstract

GiriĢ ve Amaç: Penetran travma olgularına, gerek acil gerekse cerrahikliniklerinin yanı sıra Adli Tıp pratiğinde de sıklıkla karĢılaĢılmaktadır.ÇalıĢmamızda penetran yaralanmaya bağlı ölüm olgularının epidemiyolojiközellikleri incelenerek ülkemiz travma verilerine katkı sağlanması ve anatomiktravma skorları değerlendirilerek önlenebilir nitelikteki ölüm olgularının tartıĢılmasıamaçlanmıĢtır.Yöntem: 2012-2018 yılları arasında Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi TayfurAta Sökmen Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı'nda yapılan otopsilerin raporlarıretrospektif olarak incelenmiĢ, penetran yaralanma sonucu ölen 271 olgu çalıĢmayadahil edilmiĢtir. Olguların demografik özellikleri, yaralanma özellikleri ve travmaskorları incelenerek önlenebilir nitelikteki ölümler ayrıca değerlendirilmiĢtir.Bulgular: YaĢ ortalaması 30.37 olup erkek/kadın oranı 8 bulundu. Olguların%94.8'inde (n=257) ateĢli silah yaralanması mevcuttu. Olgularda sıklıkla tek vücutbölgesinde (%64.5, n=175) yaralanma meydana geldiği, en sık izole baĢ-boyunyaralanması (%39.1, n=106) olduğu görüldü. Olguların %38.7'sinde NISS (NewInjury Severity Score) puanları ISS (Injury Severity Score) puanlarından yüksekbulundu. Yaralanmadan sonraki ilk 24 saat içinde ölen vakaların %54.3'ünde baĢboyunbölgesinde yaralanma olup skorun 25-75 puan aralığında olduğu (p<0.001)görüldü. Önlenebilir ölüm olarak değerlendirilen, NISS puanı 0-24 olan 58 (%21.4)olgunun %94.8'inde (n=55) toraks, batın veya ekstremite bölgelerinde yaralanmabulunduğu saptandı.Sonuç: Travmaya hastaların hızlı bir değerlendirme süreci sonrasında yeterlisüre ve kalitede tedavi almaları amacıyla sağlık alanında gerekli düzenlemelerinyapılması ve travma hastalarının yoğun olduğu bölgelerde kapsamlı travmamerkezlerinin kurulması yaralanmaya bağlı ölüm oranlarının azalmasında faydalıolacaktır.Anahtar Kelimeler: Hatay, otopsi, penetran travma, travma skoru, NISS

Background and Aim: Penetrating trauma cases are common in bothemergency, surgical clinics and forensic medicine practice. In this study, we aimed tocontribute to our country's trauma data by evaluating the epidemiologicalcharacteristics of penetrating injury and to investigate preventable deaths byevaluating anatomic trauma scores.Method: We retrospectively reviewed the reports of autopsies performedbetween 2012-2018 at the Hatay Mustafa Kemal University Tayfur Ata SökmenMedical Faculty Forensic Medicine Department and evaluated 271 cases who died asa result of penetrating injury. We evaluated the demographic characteristics, injurycharacteristics and trauma scores of the cases and investigated the preventabledeaths.Results: The mean age was 30.37 and male/female ratio was 8. Gunshotwounds were present in 94.8% (n = 257) of all cases. We found that 64.5% (n=175)of cases had injured from single body region and 39.1% (n=106) had isolatedhad-neck injury. NISS was higher than ISS in 38.7% of all cases. We found that54.3% of the cases who died within the first 24 hours after trauma, had head-neckinjury and NISS was between 25-75 points (p <0.001). Of the 58 (21.4%) cases withNISS score 0-24, which were evaluated as preventable death, 94.8% (n = 55) hadinjuries in thorax or abdomen region or extremities.Conclusion: Making the necessary arrangements in health institutions in orderto ensure that trauma patients receive effective treatment and providingcomprehensive trauma centers in regions with high trauma rates will be beneficial inreducing the mortality rates due to injury.Key Words: Hatay, autopsy, penetrating injury, trauma score, NISS