Aydın ilinde farklı kültür bitkilerinde Miridae (Hemiptera) türlerinin ve doğal düşmanlarının farklı örnekleme yöntemleri ile popülasyon değişimlerinin saptanması

Abstract

Bu çalışma, 2016-2017 yılları arasında Aydın'nın Söke ilçesinde ve Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Deneme Alanında yürütülmüştür. Özellikle pamukta çok sayıda zararlı türler olduğu bilinmektedir. Bu türler içinde Lygus türlerinin de önemli zararlar oluşturduğu düşünülmektedir. Miridae türlerinin polifag tür olmaları nedeni ile pamuğa diğer kültür bitkilerinden geçiş yaptığı bilindiğinden yonca, buğday, mısır alanlarındaki popülasyon değişimleri ve geçiş zamanları en uygun örnekleme yöntemleri ile saptanmaya çalışılmış ve mücadele zamanlarının belirlenmesi araştırılmıştır. Çalışmadan elde edilen souçlara göre, Miridae familyasına bağlı 3 türe rastlanmış olup bunlar; Exolygus gemellatus H.S., Exolygus pratensis H.S. ve Creontiades pallidus Rambur'dur. E. gemellatus ve E. pratensis'in popülasyon yoğunluklarının oldukça düşük seviyede olmasından dolayı, yoğunluk miktarı verilmemiştir. Bu nedenle çalışmada C. pallidus'un yoğunluk miktarı incelenmiştir. Söke ve Ziraat Fakültesi deneme alanlarının her ikisinde de buğdayda ve mısırda bu türlere rastlanılmamasına rağmen, yonca da ise bu türlere rastlanılmıştır. Ancak, pamuğun tarak oluşumundan itibaren bu yoğunluk yoncadan pamuğa geçiş yapmıştır. Pamukta en çok popülasyon ise kozaların olduğu ağustos ve eylül aylarında gerçekleşmiştir. Denemede kullanılan örnekleme yöntemlerinden en iyi sonucu atrap yöntemi vermiş ve bireylerin en yüksek oranda yakalandığı yöntem olmuştur. Atrap yöntemini kova ve gözle sayım yöntemleri izlemiştir. Kova ve gözle sayım yöntemlerinde aynı yoğunluklar yakalanmıştır. Ancak en az popülasyon japon şemsiyesinde yakalanmıştır. Çalışmada kullanılan yapışkan renk tuzaklarına gelince zararlı türlerin en çok yakalandığı renk tuzakları sarı renk tuzaklar olurken, bunu mavi renk tuzakları izlemiştir. Kırmızı ve yeşil renk tuzaklarında aynı oranlarda popülasyon görülmüştür. Beyaz renk tuzaklarında çok fazla popülasyonla karşılaşılmamıştır. Doğal düşmanlar açısından ise durum tam tersi olmuştur. Yeşil ve kırmızı renk tuzakları aynı oranlarla ilk sıralarda yer alırken onları sarı ve mavi renk tuzakları izlemiştir. Yine beyaz renk tuzaklarında doğal düşmanlara çok az rastlanılmıştır. Sonuç olarak, bu zararlı türlerin en çok pamukta görüldüğü ve pamuğa yoncadan geçiş yaptıkları görülmüştür. Bu zararlı türe ait popülasyonun en çok yakalandığı örnekleme yöntemi ise atrap olmuştur. Ancak yakalanan türler ekonomik zarar durumunda olmamıştır.Anahtar Kelimeler: farklı kültür bitkileri, farklı örnekleme yöntemleri, renk tuzakları, Miridae türleri ve doğal düşmanlar.

This study was carried out between 2016-2017 in the Söke district of Aydin and at the Trial Area of Adnan Menderes University Agricultural Faculty. It is known that there are many harmful species, especially in cotton. It is thought that Lygus species in these species also make important damages. Since it has been known that Miridae species are polyphagous species and pass to cotton from other cultivated plants, population changes and transition times in alfalfa, wheat and maize fields were tried to be determined with the most suitable sampling methods and the determination of fighting time was also investigated. Although these species were not encountered in wheat and corn crops in both the Söke and Agricultural Faculty experimental sites, they were found in alfalfa. However, since the formation of combs, this density has shifted from cotton to cotton.The highest population of these species in cotton occurred in August and September when the pods were matured. Among the sampling methods used in the study, the best result was obtained from sweep net, and individuals were captured at the highest rate by this sampling method. The sweep net method was followed by bucket and visual counting methods. The same densities were obtained from the bucket and visual counting methods. However, the least population was caught in the Japanese umbrella. As for the sticky colored traps used in the study, yellow colored traps captured the highest numbers of harmful species and were followed by blue colored traps. The same rates of population were observedin red and green colored traps. There were not so many populations in white colored traps. The situation was exactly the opposite in terms of natural enemies. While the green and red traps were in the first orders with the same ratios, they were followed by the yellow and blue traps. Again, natural enemies were rarely seen in white colored traps. As a result, it has been observed that these harmful species were most commonly seen in cotton and that they passed to cotton from alfalfa.Sweep net was the most effective sampling method that captured the highest level of population of these pest species. However, the captured species were not at the status of economic loss.Keywords: Different cultivated plants, different sampling methods, color traps, Miridae species and natural enemies