Arazi toplulaştırma projelerinde farklı modellerin karşılaştırılması: Aydın Yenipazar ovası örneği

Abstract

Bu çalışmada, arazi toplulaştırma projelerinin en önemli aşamalarından biri olan parsellerin yeniden dağıtımı aşamasında kullanılan iki farklı yöntem irdelenmiştir. Bunlardan bir tanesi mülakat esaslı dağıtım modeli, diğeri ise son yıllarda adından oldukça fazla söz edilen ve birçok akademik çalışmaya konu olan bulanık mantık esaslı dağıtım yöntemidir. Projede hem çiftçilerin yapılan toplulaştırma çalışmasından memnun olup olmadıklarını belirlemek hem de bulanık mantık esaslı dağıtım yönteminde kullanılacak olan üyelik fonksiyonlarını tespit etmek amacıyla proje alanında çiftçi anketleri yapılmıştır. İki farklı yöntemle yapılan dağıtım çalışmalarından elde edilen sonuçlar özellikle toplulaştırma çalışmalarının başarısının belirlenmesinde kullanılan kriterler olan toplulaştırma oranı, işletme sayısı, işletme başına düşen parsel sayısı, ortalama parsel büyüklüğü ve parsellerin hisselilik durumu oranları açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, mülakat esaslı dağıtım modelinde % 45,93 olarak bulunan toplulaştırma oranı bulanık mantık esaslı dağıtım sonucunda % 54,74'e çıkmış; işletme sayısı ise 769 adetten 619'a düşmüştür. Yine mülakat esaslı dağıtım sonucunda toplam parsel sayısı % 55 oranında azalırken, bu oran bulanık mantık modelinde % 17 oranında daha fazla düşmüştür. Bununla birlikte toplulaştırma sonrasında ortalama parsel büyüklükleri mülakat modelinde 8,87 da iken bulanık mantık modelinde ise 10,60 da olarak belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca, toplulaştırma yapılan alanda örnek damla sulama sistemi projeleri yapılmıştır. Damla sulama sistemi kurulan alanlarda birim alana düşen ortalama maliyet pamukta 604,73 TL/da, çilekte ise 3116,31 TL/da olarak hesaplanmıştır.

In this study, two different methods used in redistribution of land which is one of the most important stages of land consolidation projects are examined. First method is an interview based distribution model, second method is the fuzzy logic based distribution method which has been mentioned in many years and is the subject of many academic studies. Farmer surveys were conducted to determine whether the farmers were satisfied with the consolidation work and define the membership functions to be used in fuzzy logic based distribution method. The results obtained from two different methods were compared in terms of the aggregation rate, number of enterprises, number of parcels per enterprise, average parcel size, shareholding status of the parcels and the existence of segmented land, which are the criteria used in determining the success of land consolidation studies. According to the results, the consolidation rate which was 45.93% in the interview based distribution model increased to 54.74% in the fuzzy logic based distribution model; the number of enterprises decreased from 769 to 619. As a result of the interview-based distribution, the total number of parcels decreased by 55% and this rate decreased by 17% more in the fuzzy logic model. The average parcel size after land consolidation was 8.87 in the interview model and 10.60 in the fuzzy logic model. In this study, a collective drip irrigation system project was designed for the field where the consolidation has been carried out. The average cost per unit area in the parcels where drip irrigation system was established was calculated as 604.73 TL / da in cotton and 3116.31 TL / da in strawberry.