Tavşanlarda farklı intrauterin bölgelerdeki feto-plasental dokuların ultrasonografik muayeneler ile değerlendirilmesi

Abstract

Sunulan doktora tez çalışmasında sağlıklı gebe tavşanlarda gebeliğin 16-24. günleri arası kranial ve kaudal uçtaki fetüslere ait fetometrik ölçümler, obstetrik Doppler indeksleri ve plasental görüntü analiz sonuçlarının gebelik yaşı ve fetal lokasyona bağlı değişimi incelendi. Çalışma 22 adet sağlıklı Yeni Zelanda ırkı dişi tavşanda yürütüldü. Fertilitesi önceden bilinen erkek tavşanlarla çiftleştirilen dişiler postkoital 9-11. günler arasında gebelik tanısı amacıyla transabdominal ultrasonografik (USG) muayeneye alındı. Tanı sonrasında, gebe tavşanlarda 16-24. günleri arasında 5 kez B-mod ve Doppler USG yapıldı. Tüm muayeneler sol karın boşluğu üzerinde görüntülenen fetüsler üzerinden gerçekleştirildi. Çalışmada birinci çalışma grubunu her bir gebelikteki en kranial uçta bulunan fetüs (n=22) oluştururken, ikinci grup ise en kaudaldeki fetüslerden (n=22) oluşmuştur. Buna göre, çalışma gruplarına ait her bir fetüsten baş çapı (BPD) ve gövde çapı (TD) değerleri ve plasental görüntü analizi ile ortalama grilik değerleri (MGV) belirlendi. Doppler USG ile de uterin arter (UtA) ve umbilikal arter (UmA)'e ait pulsatil (PI) ve rezistans (RI) indeksleri kaydedildi. Çalışma sonucunda BPD ile TD değerleri kranial ve kaudal fetüsların gebelik yaşına bağlı olarak arttığı görüldü (P<0,001). Kaudal uçtaki fetüslerin BPD değerleri 18. günden itibaren daha yüksekti (P<0,05); TD değerlerinin ise 24. güne kadar daha yüksek seyrettiği görüldü (P<0,05). Plasental ortalama grilik değeri için gruplar içerisinde zamana bağlı değişim gözlenmedi (P>0,05). Ancak kaudal uçtaki fetüslerin MGV değerlerinin 16. gün dışında daha yüksek olduğu görüldü (P<0,05). Uterin arter PI ve RI değerlerinin her iki grup içinde gebelik yaşına ilişkin belirgin bir değişim göstermedi. Kaudal fetüslere ait UtA PI değeri 18. gün dışında daha yüksekti (P<0,01). Yine kaudal fetüslerin UtA RI değeri kranial fetüslere göre 16 ve 24. gün ölçümlerinde daha yüksek olduğu görüldü (P<0,05). Umbilikal arter PI değeri her iki grupta da 20. güne kadar artış göstermiş, ardından belirgin şekilde düşmüştür (P<0,001). Yine kaudal fetüslerin UmA PI değeri 16. günde yüksek iken (P<0,05); bu durum diğer ölçümlerde daha belirgindi (P<0,001). Umbilikal arter RI değeri ise her iki grupta da gebelik yaşına bağlı olarak azalmış olup (P<0,001); kaudal uçtaki fetüslerde 20. günde daha yüksekti (P<0,05). Tüm fetüsler için 20. günden itibaren bifazik akım traseleri izlenmeye başlandı. Buna göre, her iki lokasyondaki fetüs grubunda somatik artış hızı ikinci trimesterin sonunda maksimum düzeye eriştiği, kaudal uçtaki fetüslerin yüksek fetometrik değerlere sahip olduğu ve bu lokasyon farklılığının plasentanın ekotekstürü üzerinden de etkili olduğu görüldü. Kaudal fetüslere ait her iki damarda da pulsatilite ve rezistans değerlerinin daha yüksek seyrettiği izlendi. Tavşan fetüslerinde gebeliğin 20. gününün UmA Doppler değerleri açısından kritik bir zaman dilimi olduğu belirlendi. Sonuç olarak, Yeni Zelanda ırkı sağlıklı gebe tavşanlarda farklı uterin lokasyondaki fetüslerin, gelişim ve metabolik durumlarında değişiklikler bulunduğu ve bu durumun B-mod ve Doppler USG ile tespit edilebildiği görüldü. Ek olarak, bilgisayar destekli görüntü analizlerinin fetal izlem için alternatif bir yöntem olarak değerlendirilebileceği düşünüldü. Söz konusu bu farklılıkların doğum sürecini başlatma noktasında etkili olup olmadığı gelecekte yeni bir araştırma konusu olarak düşünülebilir. Elde edilen gelişim eğrileri ve hemodinamik verilere dayanarak intrauterin yaşam hakkında daha kapsamlı çalışmaların yapılması mümkün olacaktır.

In the presented PhD dissertation study, it was investigated the changes of fetometric measurements, obstetric Doppler indices and placental image analysis results based on gestational age and fetal location in fetuses located in cranial and caudally between 16-24th days of gestation in healthy pregnant rabbits. The study was conducted on 22 healthy female New Zealand rabbits. The females mated with male rabbits proven to be fertile, were examined with transabdominal USG for pregnancy diagnosis between 9-11th days postcoital. After diagnosis, B-mode and Doppler USG examinations were performed 5 times between 16-24th days of gestation on the pregnant rabbits. All examinations were performed on fetuses visualized in the left abdominal cavity. In this study, the first study group consisted of fetuses positioned at the most cranial end (n=22) and the second group consisted of the fetuses positioned at the most caudally (n=22), in each pregnancy. Biparietal head diameter (BPD), trunk diameter (TD) values were measured, and the mean greyness values (MGV) were determined by using of the placental image analysis from each fetuses in study groups. By using Doppler USG, pulsatile (PI) and resistance (RI) indices of the uterine artery (UtA) and umbilical artery (UmA) were recorded. As the end of study, BPD and TD values of cranial and caudal fetuses increased by the gestational age (P<0.001). BPD values of the caudal fetuses were higher after than the 18th day (P<0.05); their TD values were found increased until 24th day (P<0.05). There was not any time-dependent changes in placental MGV in both groups (P>0.05). However, MGV values of the caudal fetuses were found to be higher (except the 16th day) (P<0.05). The UtA PI and RI values did not show any significant changes according to gestational age in both study groups. The UtA PI value of the caudal fetuses was higher (except the 18th day) (P<0.01). Also, it was observed that the UtA RI values of caudal fetuses is higher than cranial ones at the 16 and 24th days (P<0.05). The PI of the UmA increased until the 20th day and then decreased significantly in both study groups (P<0.001). The UmA PI value of caudal fetuses was higher at 16th day (P<0.05), meanwhile this situation was more significant in other examinations (P<0.001). The UmA RI value decreased according to the gestational age in both groups (P<0.001); It was higher in the caudal fetuses at 20th day (P<0.05). For all fetuses, it was started to see the biphasic current traces from the day of 20. Accordingly, the somatic rate of the all fetuses reached the peak level at the end of the second trimester, the caudal fetuses had higher fetometric values, and also this location difference has effect on the placental echotexture. In both vessels of caudal fetuses, pulsatility and resistance values were observed to be higher. In the rabbit fetuses, it was determined that the 20th day of pregnancy was a threshold stage for the Doppler exam results. In conclusion, there are some changes in the growth and metabolic status of fetuses located in different uterin locations in healthy pregnant New Zealand rabbits; also these situations can be detected by using B-mode and Doppler USG. In addition, computer-assisted image analysis could be considered as an alternative method for fetal monitoring. The fact that of the these differences are effective at the initiative factor at parturition can be considered as a new research topic in future. Based on the these growth curves and hemodynamic data, the more comprehensive studies about the intrauterine life may be possible.