Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde kas iskelet sistemi ağrılarının sıklığının saptanması ve omurga ağrıları ile ilişkili risk faktörlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan hemşirelerde, kas-iskelet sistemi ağrılarının sıklığının belirlenmesi, omurga kaynaklı ağrılara yol açabilecek bireysel ve mesleksel risk faktörlerinin sorgulanması, omurga kaynaklı ağrıların depresyon ve anksiyete ile ilişkisinin belirlenmesi ve bu ağrılara eşlik eden fizik muayene bulgularının değerlendirilmesidir.Çalışmaya dahil edilen 239 hemşireye kişisel ve mesleksel faktörlerin sorgulandığı bir anket, İskandinav Kas İskelet Sistemi Sorgusu (İKİSS), Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği dolduruldu. İKİSS'ye göre boyun ağrısı olan hemşirelere Boyun Ağrısı Özürlülük İndeksi Anketi, bel ağrısı olan hemşirelere ise Oswestry Bel Ağrısı Engellilik Anketi dolduruldu. Katılımcıların ağrılı bölge muayeneleri yapıldı.Hemşirelerin en sık ağrı yaşadığı vücut bölgelerinin sırt (%72,8), bel (%72,4), boyun (%66,1) olduğu tespit edildi. Boyun ağrısı sıklığı ile ilişkili faktörler genel sağlık durumununun olumsuz olarak değerlendirilmesi (p 0,005), uykusu süresi (p 0,004), anksiyete (p 0,026), depresyon (p 0,010), servikal lordoz düzleşmesi (p 0,001), boyun eklem hareket açıklığı kısıtlılığı (p 0,001) ve paraspinal duyarlılık (p 0,001) olarak saptandı. Bel ağrısı sıklığı ile ilişkili faktörler kadın cinsiyet (p 0,020), genel sağlık durumunun olumsuz olarak değerlendirilmesi (p 0,001), anksiyete (p 0,003), depresyon (p 0,002), ağır yük kaldırma (p 0,027), ağır obje itme ya da çekme (p 0,041), Schober testinde kısıtlılık (p 0,012), lomber lordozda artma ya da azalma (p 0,001), paraspinal duyarlılık (p 0,001), Valsalva testi pozitifliği (p 0,040) olarak saptandı.Sonuç olarak çalışmamızda hemşirelerde kas iskelet sistemi ağrılarının yüksek oranda olduğu, ağrıların en sık omurga bölgesinden kaynaklandığı, bireysel ve mesleksel faktörlerin yanı sıra psikososyal etkilerin ağrı gelişiminde önemli rol oynadığı gösterilmiştir.Anahtar Kelimeler: İşle ilişkili kas iskelet sistemi ağrısı, boyun ağrısı, bel ağrısı, hemşire, risk faktörleri.

The main objectives of this study are to determine the frequency of the musculoskeletal system pain experienced by the nurses working in Bursa Uludag University Medical Faculty Hospital and to investigate the relevant personal and occupational risk factors.239 nurses who participated in the study completed the survey including occupational and individual risk factors, the Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ) and the Hospital Anxiety and Depression Scale. Based on the answers to the NMQ, the nurses who had neck pain also completed the Neck Pain Disability Questionnaire. Likewise, nurses with low back pain completed the Oswestry Low Back Pain Disability Questionnaire. Additionally, physical examination was performed for the regional pain.This study showed that the most common pain areas of the nurses were upper back (72.8%), low back (72.4%) and neck (66.1%). Neck pain was significantly associated with overall dissatisfaction about personal well-being (p=0.005), lack of sleep (p=0.004), anxiety (p=0.026), depression (p=0.010), reduction of cervical lordosis (p=0.001), cervical range of motion (p<0.001) and paraspinal tenderness (p<0.001). On the other hand, the factors that were significantly associated with low back pain were female gender (p=0.02), overall dissatisfaction about personal well-being (p<0.001), anxiety (p=0.003), depression (p=0.002), heavy object lifting (p=0.027), heavy object pulling or pushing (p=0.041), reduced mobility based on Schober test (p=0.012), increase or decrease in lumbar lordosis (p=0.001), paraspinal tenderness (p<0.001), and positive response to Valsalva test (p=0.040).In conclusion, our study suggests that musculoskeletal system pain is common in nurses, and generally originate from spinal area. In addition to occupational factors, psychosocial factors also play important role for cervical and low back pain.Key Words: Work related musculoskeletal disorders, neck pain, low back pain, nurse, risk factors.